Yenilmez
Active member
Çalışma ömrüyle ilgili maddelerimizde patronlar de olduğu kadar personeller için de çeşitli teminatlar bulunuyor. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ayrımcılık tazminatı, haklı fesih bunlardan kimileri. Yasal teminatlardan birisi de personellerin çıkartıldıklarında işe geri dönme hakları. Yani işten çıkartılan bir çalışan aşikâr kurallarda birebir işe geri de dönebiliyor, ya da bunun yerine tazminat kazanabiliyor. Lakin burada mühlet hayli kıymetli.
YASAL BİR SEBEP OLMALI
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. unsuruna nazaran “Otuz yahut daha fazla personel çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan personelin belgisiz müddetli iş mukavelesini fesheden patron, çalışanın yeterliliğinden yahut davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin yahut işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.”
Buna bakılırsa patron sizi çıkartmışsa kesinlikle bir yasal niçini bulunması gerekir. Sabah gazetesinden Faruk Erdem’in aktardığına nazaran, şayet bu sebep yoksa sizin için işe geri dönmenin yolu açılmış demektir.
KİMLER İŞE DÖNEBİLİR
1) Öncelikle iş mukavelesi bilinmeyen müddetli iş mukavelesi olmalıdır.
Emekçinin çalıştığı yerle hizmet kontratı yapmış olmak kaydıyla yani sigortalı olarak çalışıyor olması gerekir. Belli vadeli iş mukaveleleri iş garantisi uygulamasına tabi olmuyor. Fakat belli iş kontratı yapılmış olsa da gerisi arkasına devam ediyorsa (mesela turizm çalışanları gibi) bu defa meçhul vadeli iş kontratı haline geleceğinden bu çalışanlar da geri dönüş teminatından yararlanabilecektir.
2) Emekçinin çalıştığı işyerinde en az 6 ay çalışmış olması da kuraldır.
Birebir işyerinde işe başladığı tarihten itibaren 6 takvim ayının geçmiş olması kâfi sayılmıştır. Burada şayet deneme mühleti var ise bu mühlet de 6 aylık müddetten sayılacaktır.
3) İşyerinde en az 30 emekçinin çalışıyor olması da gerekir.
Patronun birden çok işletmesi varsa işletmelerinde çalışan toplam personel sayısı baz alınmalıdır. Yani emekçinin çalıştığı yerde 2 kişi bile olsa toplam şubelerdeki çalışan sayısı 30 ve daha fazla ise teminat hakkı bulunacaktır. Örneğin bir bankanın bir şubesinde 10 kişi çalışsa bile tüm şubeler düşünüldüğünde 30 sayısı geçilmiş olacaktır.
4) İşten sebepsiz çıkartılmak.
Patronun işten çıkartma sürecini yasal bir sebebe dayandırmaması gerekir. Yani hengame eden, kurallara uymayan bir personelin çıkartılması haklı münasebetle olmaktadır.
İKİ TARAFA DA 30 GÜN
Bu kurallar yerine geldiğinde şayet işten çıkartılmışsanız sizin için 30 günlük müddet başlamış demektir. Bu 30 gün ortasında arabulucuya giderek işe geri dönüş başvurusu yapmanız gerekiyor. Bu 30 günlük mühlet hak düşürücü bir süre olduğu için hayli dikkatli olmak gerekir.
Müddet kaçırılmışsa fesih kabul edilmiş sayılır ve dava açma hakkınız sona erer. Arabulucuda şayet sonuç alınmaz ise bu kere 2 haftalık mühlet ortasında iş mahkemesine dava açmak gerekiyor.
TAZMİNATA HÜKMEDİLİYOR
İşe geri dönüş sonucu verilirken mahkeme personelin çalıştırılmadığı müddet için en çok 4 maaşa kadar boş geçen müddet tazminatı hükmedecektir. Bunun haricinde patronun yeniden işe başlatmaması ihtimaline karşı da bir tazminata hükmediyor. Burada tazminat ölçüsü 8 maaşa kadar çıkmış oluyor. Davanın sonuçlanmasının akabinde çalışanın 10 gün ortasında patrona yazılı olarak başvurması gerekiyor. Bu müracaattan daha sonra patron bir ay ortasında emekçiyi işe başlatmak zorunda. Bunu yapmaz ise mahkemenin belirlediği tazminatı ödüyor.
YASAL BİR SEBEP OLMALI
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. unsuruna nazaran “Otuz yahut daha fazla personel çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan personelin belgisiz müddetli iş mukavelesini fesheden patron, çalışanın yeterliliğinden yahut davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin yahut işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.”
Buna bakılırsa patron sizi çıkartmışsa kesinlikle bir yasal niçini bulunması gerekir. Sabah gazetesinden Faruk Erdem’in aktardığına nazaran, şayet bu sebep yoksa sizin için işe geri dönmenin yolu açılmış demektir.
KİMLER İŞE DÖNEBİLİR
1) Öncelikle iş mukavelesi bilinmeyen müddetli iş mukavelesi olmalıdır.
Emekçinin çalıştığı yerle hizmet kontratı yapmış olmak kaydıyla yani sigortalı olarak çalışıyor olması gerekir. Belli vadeli iş mukaveleleri iş garantisi uygulamasına tabi olmuyor. Fakat belli iş kontratı yapılmış olsa da gerisi arkasına devam ediyorsa (mesela turizm çalışanları gibi) bu defa meçhul vadeli iş kontratı haline geleceğinden bu çalışanlar da geri dönüş teminatından yararlanabilecektir.
2) Emekçinin çalıştığı işyerinde en az 6 ay çalışmış olması da kuraldır.
Birebir işyerinde işe başladığı tarihten itibaren 6 takvim ayının geçmiş olması kâfi sayılmıştır. Burada şayet deneme mühleti var ise bu mühlet de 6 aylık müddetten sayılacaktır.
3) İşyerinde en az 30 emekçinin çalışıyor olması da gerekir.
Patronun birden çok işletmesi varsa işletmelerinde çalışan toplam personel sayısı baz alınmalıdır. Yani emekçinin çalıştığı yerde 2 kişi bile olsa toplam şubelerdeki çalışan sayısı 30 ve daha fazla ise teminat hakkı bulunacaktır. Örneğin bir bankanın bir şubesinde 10 kişi çalışsa bile tüm şubeler düşünüldüğünde 30 sayısı geçilmiş olacaktır.
4) İşten sebepsiz çıkartılmak.
Patronun işten çıkartma sürecini yasal bir sebebe dayandırmaması gerekir. Yani hengame eden, kurallara uymayan bir personelin çıkartılması haklı münasebetle olmaktadır.
İKİ TARAFA DA 30 GÜN
Bu kurallar yerine geldiğinde şayet işten çıkartılmışsanız sizin için 30 günlük müddet başlamış demektir. Bu 30 gün ortasında arabulucuya giderek işe geri dönüş başvurusu yapmanız gerekiyor. Bu 30 günlük mühlet hak düşürücü bir süre olduğu için hayli dikkatli olmak gerekir.
Müddet kaçırılmışsa fesih kabul edilmiş sayılır ve dava açma hakkınız sona erer. Arabulucuda şayet sonuç alınmaz ise bu kere 2 haftalık mühlet ortasında iş mahkemesine dava açmak gerekiyor.
TAZMİNATA HÜKMEDİLİYOR
İşe geri dönüş sonucu verilirken mahkeme personelin çalıştırılmadığı müddet için en çok 4 maaşa kadar boş geçen müddet tazminatı hükmedecektir. Bunun haricinde patronun yeniden işe başlatmaması ihtimaline karşı da bir tazminata hükmediyor. Burada tazminat ölçüsü 8 maaşa kadar çıkmış oluyor. Davanın sonuçlanmasının akabinde çalışanın 10 gün ortasında patrona yazılı olarak başvurması gerekiyor. Bu müracaattan daha sonra patron bir ay ortasında emekçiyi işe başlatmak zorunda. Bunu yapmaz ise mahkemenin belirlediği tazminatı ödüyor.