STRIF
Member
Yirmi yıl evvel, yaklaşık 500 milyar ton yükünde olduğu düşünülen bir buz alanı, Antarktika kıtasını beklenmedik bir biçimde kesimlere ayırdı. Bu sebeple Weddell Denizi’nde binlerce buzdağı oluştu. Bilim insanları tarafınca yapılan açıklamaya göre dünyamız şu anda buna misal bir durumla yine karşı karşıya geldi.
Antarktika’daki dev “kıyamet günü” buzulu tasayla gözlemleniyor
Antartika’daki 3.250 kilometrekarelik Larsen B buz alanının süratle eridiği biliniyordu. Ancak kimse 200 metre kalınlığındaki devin büsbütün parçalanmasının yalnızca bir ay üzere kısa bir müddetde gerçekleşeceğini varsayım edemedi. Buzulbilimciler, çöküşün boyutu kadar süratiyle da şok oldular. “Bu şaşırtan. Yalnızca parçalandı. Bir duvar üzere devrildi ve yüzbinlerce tuğlaya bölündü” açıklamasını yaptılar.
Bu hafta New Orleans’ta bir ortaya gelen buz bilimcileri, Antarktika yarımadasındaki geniş bir buz havzasında daha da tasa verici bir durumun yaşanabileceği konusunda uyardı. İngiliz ve Amerikalı araştırmacılardan oluşan gruplar tarafınca senelerca yapılan araştırmaların kararında, dünyanın en büyük buzullarından biri olan Thwaites’in hem üstünde tıpkı vakitte altında büyük çatlaklar ve yarıklar tespit edildiğini deklare etti.
Thwaites’in boyutunun, Türkiye’nin 30 katı büyüklükte olduğu söyleniyor. ötürüsıyla Larsen B buzulu lakin saçağı kadar olabilir. Ayrıyeten mümkün bir parçalanma durumunda dünya çapında deniz düzeylerini yarım metreden çok yükseltmeye yetecek kadar su içeriyor. Uydu çalışmaları, kıyamet günü olarak isimlendirilen bu buzulun, 1990’lı senelera oranla hayli daha büyük bir ivmelenmeyle eridiğini, hatta tüm buzulun beş yıl yahut daha kısa bir müddetde çökebileceğini gösteriyor.
Bu durumunun pek kaygı verici hal almasının öbür bir niçini de Antarktika’da Güney Okyanusu ısındıkça geri çekilen, incelen ve eriyen birfazlaca büyük buzul bulunuyor. Bunların büyük bir kısmı için Thwaites mantar tıpası bakılırsavi görüyor. Yani Thwaites dağılırsa, bilim adamları başkalarının hızlanarak tüm buz katmanının çökmesine ve global deniz düzeyinin birkaç metrelik feci bir oranda global yükselmesine yol açacağına inanıyorlar.
Elbet ki deniz düzeyleri süratle yükseliyor. 2006 ile 2015 yılları içinde yıllık artış oranı 1,4 mm’den 3,6 mm’ye çıktı. Yani erime suratı iki katından fazla bir yükselişle artarak hızlanıyor. Yılda birkaç milimetre pek kaygı verici gelmiyor olabilir. Lakin Thwaites’in küçük bir kısmının çöküşü bile bu süreci hızlandırmakla kalmayacak, muhtemelen fırtına dalgalarının şiddetini de artıracaktır. Ayrıyeten deniz düzeyinde şurası kentler için deniz düzeyinde meydana gelecek yarım metrenin üstündeki bir artışın felaketle sonuçlanabileceğini de unutmamak lazım.
Buzulbilimcilerin fikir birliği, Thwaites büyüklüğündeki buzulların parçalanıp çökmesi için global ısınmanın yüzsenelerca devam etmesinin gerekeceği tarafındaydı. Lakin Kuzey Kutbu’nda dünyanın karşı ucundaki deniz buzu kaybı epey süratli ve beklenmedik oldu. Bilhassa Larsen B’nin birdenbire gelen kaybı kararında, Antarktika’da da bu olayların beklenenden süratli bir biçimde gerçekleşmesinin mümkün olduğu düşünülüyor.
Kuzey Kutbu’ndaki buz kayıpları, buzullar aslına bakarsanız denizin üzerinde var olduğu için deniz düzeylerini neredeyse hiç etkilemiyor. Lakin Antarktika kıtasındaki buzulların epey büyük bir kısmı kara kesiminin üzerindedir. ötürüsıyla ayrılan ve eriyen her bir modülü direkt olarak deniz düzeyinin yükselmesi için olumsuz tesir yapıyor. Doğal Thwaites’in de Larsen B’de olduğu üzere birdenbire kaybolacağına dair kesin bir data bulunmuyor. Lakin kaygılar muhakkak yersiz değil.
Siz bu bahis hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı unutmayın!
Antarktika’daki dev “kıyamet günü” buzulu tasayla gözlemleniyor
Antartika’daki 3.250 kilometrekarelik Larsen B buz alanının süratle eridiği biliniyordu. Ancak kimse 200 metre kalınlığındaki devin büsbütün parçalanmasının yalnızca bir ay üzere kısa bir müddetde gerçekleşeceğini varsayım edemedi. Buzulbilimciler, çöküşün boyutu kadar süratiyle da şok oldular. “Bu şaşırtan. Yalnızca parçalandı. Bir duvar üzere devrildi ve yüzbinlerce tuğlaya bölündü” açıklamasını yaptılar.
Bu hafta New Orleans’ta bir ortaya gelen buz bilimcileri, Antarktika yarımadasındaki geniş bir buz havzasında daha da tasa verici bir durumun yaşanabileceği konusunda uyardı. İngiliz ve Amerikalı araştırmacılardan oluşan gruplar tarafınca senelerca yapılan araştırmaların kararında, dünyanın en büyük buzullarından biri olan Thwaites’in hem üstünde tıpkı vakitte altında büyük çatlaklar ve yarıklar tespit edildiğini deklare etti.
Thwaites’in boyutunun, Türkiye’nin 30 katı büyüklükte olduğu söyleniyor. ötürüsıyla Larsen B buzulu lakin saçağı kadar olabilir. Ayrıyeten mümkün bir parçalanma durumunda dünya çapında deniz düzeylerini yarım metreden çok yükseltmeye yetecek kadar su içeriyor. Uydu çalışmaları, kıyamet günü olarak isimlendirilen bu buzulun, 1990’lı senelera oranla hayli daha büyük bir ivmelenmeyle eridiğini, hatta tüm buzulun beş yıl yahut daha kısa bir müddetde çökebileceğini gösteriyor.
Bu durumunun pek kaygı verici hal almasının öbür bir niçini de Antarktika’da Güney Okyanusu ısındıkça geri çekilen, incelen ve eriyen birfazlaca büyük buzul bulunuyor. Bunların büyük bir kısmı için Thwaites mantar tıpası bakılırsavi görüyor. Yani Thwaites dağılırsa, bilim adamları başkalarının hızlanarak tüm buz katmanının çökmesine ve global deniz düzeyinin birkaç metrelik feci bir oranda global yükselmesine yol açacağına inanıyorlar.
Elbet ki deniz düzeyleri süratle yükseliyor. 2006 ile 2015 yılları içinde yıllık artış oranı 1,4 mm’den 3,6 mm’ye çıktı. Yani erime suratı iki katından fazla bir yükselişle artarak hızlanıyor. Yılda birkaç milimetre pek kaygı verici gelmiyor olabilir. Lakin Thwaites’in küçük bir kısmının çöküşü bile bu süreci hızlandırmakla kalmayacak, muhtemelen fırtına dalgalarının şiddetini de artıracaktır. Ayrıyeten deniz düzeyinde şurası kentler için deniz düzeyinde meydana gelecek yarım metrenin üstündeki bir artışın felaketle sonuçlanabileceğini de unutmamak lazım.
Buzulbilimcilerin fikir birliği, Thwaites büyüklüğündeki buzulların parçalanıp çökmesi için global ısınmanın yüzsenelerca devam etmesinin gerekeceği tarafındaydı. Lakin Kuzey Kutbu’nda dünyanın karşı ucundaki deniz buzu kaybı epey süratli ve beklenmedik oldu. Bilhassa Larsen B’nin birdenbire gelen kaybı kararında, Antarktika’da da bu olayların beklenenden süratli bir biçimde gerçekleşmesinin mümkün olduğu düşünülüyor.
Kuzey Kutbu’ndaki buz kayıpları, buzullar aslına bakarsanız denizin üzerinde var olduğu için deniz düzeylerini neredeyse hiç etkilemiyor. Lakin Antarktika kıtasındaki buzulların epey büyük bir kısmı kara kesiminin üzerindedir. ötürüsıyla ayrılan ve eriyen her bir modülü direkt olarak deniz düzeyinin yükselmesi için olumsuz tesir yapıyor. Doğal Thwaites’in de Larsen B’de olduğu üzere birdenbire kaybolacağına dair kesin bir data bulunmuyor. Lakin kaygılar muhakkak yersiz değil.
Siz bu bahis hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı unutmayın!