Avrupa Siyasi Topluluğu’nun birinci toplantısı Prag’da: Türkiye’ye yeşil ışık

SuGiBi

New member
Avrupa Siyasi Topluluğu’nun birinci toplantısı Prag’da: Türkiye’ye yeşil ışık Avrupa Birliği’nin kesimi olmayan ülkelerin siyasi karar süreçlerine iştirakini amaçlayan ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “AB kısa vadede Avrupa kıtasını yapılandırmanın tek yolu olamaz.” diyerek tanıttığı Avrupa Siyasi Topluluğu, 6 Ekim’de birinci toplantısını yapacak. Toplantının Çek Cumhuriyeti’nin başşehri Prag’da yapılacağı açıklandı.

Euronews’ten Gizem Yalnızca ve Kamuran Samar’ın haberine bakılırsa; Macron, 1 Eylül’de yaptığı açıklamada, biroldukça AB ülkesinin toplantıya Türkiye’nin de katılıp katılmayacağını sorduğunu belirterek “Fransa, Türkiye’nin iştirakini veto etmeyecek.” biçiminde konuşmuştu.


Konunun Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın 5 Eylül’de yaptığı Türkiye ziyaretinde, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile toplantı ortalarında da konuşulduğu tabir edilmişti.

Öte yandan, AB ve üye olmayan öteki ülkeler içindeki siyasi istişareyi genişletmeyi amaçlayan Avrupa Siyasi Topluluğu’nda “Türkiye” fikrinin tartışma yarattığı belirtiliyor.

Fransız Le Monde gazetesi geçtiğimiz günlerde “Avrupa Siyasi Topluluğu projesi Türkiye olayıyla karşı karşıya” başlıklı haberinde AB üyesi ülkelerin “Macron’un ‘sevgili projesine’ Ankara’yı da dahil etmekte isteksiz” olduğunu yazdı.


euronews Türkçe’ye konuşan Türkiye ve AB alakaları uzmanı Memleketler arası ve Stratejik Münasebetler Enstitüsü Yönetici Yardımcısı Didier Billion’a göre, Avrupa Birliği’ni bir daha çalışır hale getirmek için öne sürülen projelerden biri olan Avrupa Siyasi Topluluğu’na Türkiye ve İngiltere katiyetle dahil edilecek.

AVRUPA SİYASİ TOPLULUĞU NEDİR?

Proje, AB’nin bir modülü olmayan ülkelerin de siyasi karar süreçlerine iştirakini amaçlıyor. Gerçekten Macron projeyi tanıtırken “AB kısa vadede Avrupa kıtasını yapılandırmanın tek yolu olamaz.” biçiminde konuşmuştu.


Didier Billion bu projeyi, Macron’un başarısızlığa uğrayan “Avrupa Birliği’ni bir daha işler hale getirme” hırsının bir kararı olarak görüyor: “Kendisini Avrupa’nın en değerlisi, AB’ye en hayli inanan kişi olarak sunan Macron birinci bakılırsav müddetinde düşündüğünü yapamadı. bir daha de gerçek bir tespitten yola çıktı, AB âlâ bir biçimde işlemiyor. Bu yüzden Avrupa Siyasi Topluluğu projesini icat etti zira 27, 28 ya da orta vadede daha fazla devletle AB’nin 10 – 15 yıl evvelki üzere çalışmaya devam edemediğini düşündü.”


Didier, projenin “Çok Vitesli Avrupa” ve “Tek Merkezli Avrupa” üzere AB’ye eski gücünü bir daha kazandırmak için öne sürülen fikirlerle de kontaklı olduğuna inanıyor.

Çok Vitesli Avrupa fikri temel çizgileriyle oy birliği ve çoğunluk prensiplerine göre hareket etmeyen ve endüstriyel, ekonomik, askeri ve siyasi projeleri hazırlayan 3 ila 6 ülkeden oluşan bir merkezi çekirdek tasarlıyor. Ve içerisinde direkt bu merkezi çekirdeğe bağlı olmayan, AB ülkeleri ve Türkiye üzere çabucak hemen üye olmayan öteki devletler de yer alacak. Bu devletler Avrupa dinamiğine bağlı olacak fakat tüm haklarla sorumluluklara sahip olmayacak.

HANGİ ÜLKELER KATILACAK?

Macron’a göre AB’nin demokratik bedellerini paylaşan her ülke Avrupa Siyasi Topluluğu’na katılabilir.

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı 1 Eylül’de Elysee Sarayı’nda büyükelçilere yaptığı konuşmada, siyasi topluluğun AB üyesi ülkelerin yanı sıra “İngiltere, Norveç, İsviçre, Batı Balkan ülkeleri, Ukrayna” üzere ülkelerin bir ortaya gelmesine müsaade vermesi gerektiğini söylemiş oldu.

Buna bakılırsa, Ukrayna, Moldova, Gürcistan üzere aday ülkeler topluluğun mümkün üyeleri içinde.

Diplomatik kaynaklar birinci toplantıya Türkiye, Batı Balkan ülkeleri Sırbistan, Karadağ, Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Kosova ve Bosna Hersek’in yanı sıra Norveç, Liechtenstein, İsviçre, İngiltere, İzlanda, Ukrayna, Gürcistan, Moldova, Ermenistan ve Azerbaycan’ın önderler düzeyinde davet edileceğini söylüyor.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali daha sonrası AB’den yeşil ışık alan Ukrayna ve Moldova’ya haziran ayında adaylık statüsü verildi.

Macron o günlerde Ukrayna’nın AB adaylığının yıllar süren bir müddetç daha sonrası üyeliğe dönüşebileceğini söylemiş, Ukrayna üzere AB ile birebir kıymetleri paylaşan ülkelerin üye olmak yerine “Avrupa Siyasi Topluluğu” çatısı altında birleşebileceğini tabir etmişti.

AB yetkilileriyse Avrupa Siyasi Topluluğunu, hem AB tıpkı vakitte üçüncü ülkeler için “kapsayıcı bir müddetç” olarak tanımlıyor. Bunun AB genişlemesinin yahut siyasetlerinin yerine geçecek bir oluşum olmadığı vurgulanıyor.

TÜRKİYE AÇISINDAN TOPLULUĞUN ANLAMI

TBMM Ulusal Savunma Komitesi Lideri Ahmet Aydın, 7 Eylül’de Prag’da katıldığı parlamentolar ortası bir konferansta Avrupa Siyasi Topluluğu projesini gündeme getirdi.

Aydın burada yaptığı konuşmada, “Avrupa jeopolitik topluluğu ve Avrupa siyasi topluluğu üzere fikirlerin” Türkiye’nin üyelik statüsüne gölge düşürdüğünü söylemiş oldu.

Aydın, “AB genişleme sürecinde dürüst davranmıyor, AB’nin her ülkeye eşit ve adil davranması gerekiyor. AB’nin genişleme siyasetinde giderek besbelli hale gelen ve Türkiye’yi genişleme perspektifinden dışlamak için yapılan ‘Türkiye’ ve ‘Balkanlar’ ayrımının son bulması gerektiğine inanıyoruz.” biçiminde konuştu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Fransız mevkidaşı Colonna ile yaptığı ortak basın toplantısında Ukrayna’daki savaş çerçevesinde yaşanan son gelişmelerin Türkiye’nin Avrupa ve Avrupa Birliği için ne kadar kıymetli bir ülke olduğunu gösterdiğini söylemiş oldu.

Çavuşoğlu, “AB lakin Türkiye ile potansiyelini hayata geçirebilir ve gerçek manada bir jeopolitik aktör olabilir.” biçiminde konuştu.

İLK TOPLANTIDA NELER KONUŞULACAK?

Avrupa Siyasi Topluluğu’nun önderler seviyesinde birinci toplantısı 6 Ekim’de AB devir lideri Çekya’da, AB Önderler Tepesi öncesinde yapılacak.

Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısı açılış oturumuyla başlayacak ve yuvarlak masa toplantılarıyla devam edecek.

Toplantılarda güvenlik, istikrar, güç, iklim, ulaştırma, iktisat üzere başlıklarda biroldukca husus ele alınacak. Başkanların ikili görüşmeler yapması beklenen günün sonunda kapanış yemeği verilecek.

görüşmede bilhassa Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı, güç krizi ve ekonomik durumun konuşulması bekleniyor.
 
Üst