STRIF
Member
‘Kara Mevt‘ yani veba hastalığı Orta Çağ’da büyük bir yıkıma niye oldu. Yersinia pestis isimli bakterinin yol açtığı hastalık pek tehlikeli, bulaşıcı ve ölümcüldür. Daha epeyce hayvanlarda bulunan bu bakteri ekseriyetle pireler aracılığıyla insanlara geçer. Yakın tarihindeki bir çalışmada bilim insanları, bilinen birinci kara vefat olayını tespit etmiş olabilir. Bugünkü Letonya’da 5 bin yıl evvel hayatış bir insanın kafatasında vebaya niye olan bakteriyi tespit ettiler.
Tartışma: Veba tahminen de o kadar ölümcül değildi
Almanya Kiel Üniversitesinden Ben Krause-Kyora ve meslektaşları, avcı-toplayıcının kafatası üzerinde antik DNA tahlili yaptı. Çalışma, hıyarcıklı vebaya niye olan Yersinia pestis çeşidinin daha sonraki versiyonlarından daha az bulaşıcı ve ziyanlı olduğunu gösterdi.
Bilim insanları kalıntılara RV 2039 ismini verdi. (Foto: Dominik Göldner)
Krause-Kyora ve takımı, RV 2039 ismini verdikleri adamın yanına gömülen öbür üç kişiyi de inceledi. Çalışmaya bakılırsa, bu bireylerde bakteri bulunmaması daha az ölümcül bir hastalığa işaret ediyor. 2018 yılında bir çalışmada bilim insanları İsveçli çiftçilerin genomlarını incelemişti. Makalede grup, 5 bin ila 6 bin yıl evvel Avrupa’daki ölümlerin sebebinin veba olmadığını sav etmişti. Bu yeni çalışma da dayanaklar nitelikte. Zira Krause-Kyora ve takımı de düşük virülans (virüsün hasta etme yeteneği) tespit etti.
Krause-Kyora, “Y. pestis‘in Neolitik düşüşte büyük bir rol oynayıp oynamadığına dair tartışmalar devam ediyor. Bizim hipotezimize bakılırsa tahminen daha kronik, daha yaygın bir enfeksiyondu. olağan olarak birtakım ölümlere niye oldu. Fakat Orta Çağ’da olduğu kadar şiddetli olmayabilir.” dedi.
Bilim insanları kalıntıları bu ırmak bölgesinde buldu. (Foto: Harald Lubke)
birebir vakitte, öldüğünde muhtemelen 20 ila 30 yaşlarında olan adamın kafatasında bulunan bakteri bolluğu vebaya yenik düştüğünü gösteriyor. Adamı, Y. pestis taşıdığını bildiğimiz kunduz üzere bir kemirgen ısırılmış olma ihtimali yüksek. Zira Salaca ırmağı kıyısında tıpkı yerde hayvanların kalıntılarını buldular.
Krause-Kyora, bulguların vebanın beşerden beşere değil, hayvandan beşere bulaştığına işaret ettiğini söylemiş oldu. Aşikâr ki bakteriler çabucak hemen genetik mutasyon kazanmamıştı. Krause-Kyora, “Bu ölümcül patojenin erken evrimine yakından bakmak sahiden enteresan. Daha ölümcül bir hastalık haline gelmedilk evvel başlangıçta daha kronik ve zararsız olduğunu görüyoruz.” dedi.
Fakat Kopenhag Üniversitesinden Simon Rasmussen, vebanın 5 bin yıl evvel daha yavaşça olduğu savı için ispatların zayıf olduğunu söylemiş oldu. Birebir biçimde Warwick Üniversitesinden Mark Achtman, veba epidemiyolojisine ait bu çalışmanın spekülatif göründüğünü belirtti.
Tartışma: Veba tahminen de o kadar ölümcül değildi
Almanya Kiel Üniversitesinden Ben Krause-Kyora ve meslektaşları, avcı-toplayıcının kafatası üzerinde antik DNA tahlili yaptı. Çalışma, hıyarcıklı vebaya niye olan Yersinia pestis çeşidinin daha sonraki versiyonlarından daha az bulaşıcı ve ziyanlı olduğunu gösterdi.
Bilim insanları kalıntılara RV 2039 ismini verdi. (Foto: Dominik Göldner)
Krause-Kyora ve takımı, RV 2039 ismini verdikleri adamın yanına gömülen öbür üç kişiyi de inceledi. Çalışmaya bakılırsa, bu bireylerde bakteri bulunmaması daha az ölümcül bir hastalığa işaret ediyor. 2018 yılında bir çalışmada bilim insanları İsveçli çiftçilerin genomlarını incelemişti. Makalede grup, 5 bin ila 6 bin yıl evvel Avrupa’daki ölümlerin sebebinin veba olmadığını sav etmişti. Bu yeni çalışma da dayanaklar nitelikte. Zira Krause-Kyora ve takımı de düşük virülans (virüsün hasta etme yeteneği) tespit etti.
Krause-Kyora, “Y. pestis‘in Neolitik düşüşte büyük bir rol oynayıp oynamadığına dair tartışmalar devam ediyor. Bizim hipotezimize bakılırsa tahminen daha kronik, daha yaygın bir enfeksiyondu. olağan olarak birtakım ölümlere niye oldu. Fakat Orta Çağ’da olduğu kadar şiddetli olmayabilir.” dedi.
Bilim insanları kalıntıları bu ırmak bölgesinde buldu. (Foto: Harald Lubke)
birebir vakitte, öldüğünde muhtemelen 20 ila 30 yaşlarında olan adamın kafatasında bulunan bakteri bolluğu vebaya yenik düştüğünü gösteriyor. Adamı, Y. pestis taşıdığını bildiğimiz kunduz üzere bir kemirgen ısırılmış olma ihtimali yüksek. Zira Salaca ırmağı kıyısında tıpkı yerde hayvanların kalıntılarını buldular.
Krause-Kyora, bulguların vebanın beşerden beşere değil, hayvandan beşere bulaştığına işaret ettiğini söylemiş oldu. Aşikâr ki bakteriler çabucak hemen genetik mutasyon kazanmamıştı. Krause-Kyora, “Bu ölümcül patojenin erken evrimine yakından bakmak sahiden enteresan. Daha ölümcül bir hastalık haline gelmedilk evvel başlangıçta daha kronik ve zararsız olduğunu görüyoruz.” dedi.
Fakat Kopenhag Üniversitesinden Simon Rasmussen, vebanın 5 bin yıl evvel daha yavaşça olduğu savı için ispatların zayıf olduğunu söylemiş oldu. Birebir biçimde Warwick Üniversitesinden Mark Achtman, veba epidemiyolojisine ait bu çalışmanın spekülatif göründüğünü belirtti.