STRIF
Member
İsviçre‘nin ve Fransa hududunda yer alan ve dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire), çalışmalarını sürdürüyor. Son olarak yürüttükleri bir proje ile ilgili açıklama yapan bilim insanları, yeni bir “doğal güç” keşfettiklerine deklare etti.
Araştırmacılar, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) ile makul atomik parçacıkların niye beklenmedik biçimde davrandığını açıklayabilecek bir yeni tabiat gücü keşfettiklerini düşünüyorlar. Bu araştırmanın ayrıyeten fiziğin temelleri hakkındaki anlayışımızı değiştirebilecek bir ihtilal niteliğinde olabileceği düşünülüyor.
LHC tam olarak ne işe yarıyor?
On yılı aşkın bir müddetnin başlangıcında CERN, LHD ile neredeyse ışık suratında çarpışan en küçük unsur parçacıklarını inceleyerek kozmosun sırlarını keşfetmeye çalıştı. Daha evvel husus kütlesini veren teorik bir parçacık olan Higgs Bozonu‘nu keşfetti. Ama proje, şimdiye kadar unsurun yapı taşlarının nasıl işlediğine fazla ışık tutamadı.
LHC‘nin potansiyel olarak yeni bir tabiat gücü olan yeni fizik için kanıtlar sunması, Mart ayında dünya çapında büyük heyecan yarattı. Şu anki en güzel parçacık ve kuvvet teorisi, etrafımızdaki dünyayı oluşturan fizikî şeyler hakkında bildiğimiz her şeyi yanılgısız bir doğrulukla tanımlayan standart model olarak biliniyor. Bu teori şimdiye kadarki en dengeli teori olmakla birlikte eksikleri olduğu su götürmez.
kimi vakit alt kuarklar olarak isimlendirilen hoşluk kuarkları, daha büyük parçacıkları oluşturan temel parçacıklar oluyor. Kuarklar, elektronlara bozunmalarından daha az çoğunlukla öbür bir lepton tipine (müon) bozunuyor üzere görünüyor. Standart model, hoşluk kuarklarının elektronlarla tıpkı oranda müonlara bozunacağını iddia ediyor.
CERN bu yeni tabiat gücü hakkında ne buldu?
The Conversation sitesinde bu haftaki araştırmanın muharrirleri, bu bozunmaların farklı oranlarda gerçekleşmesinin tek yolunun, daha evvel hiç görülmemiş birtakım parçacıkların bozunmaya dahil olması ve pulları müonlara karşı devirmesi olduğunu söylemiş oldu. Yakın vakte kadar, LHC‘nin ortasında neler olduğunu kesin olarak söylemek için kâfi bilgi yoktu.
CERN
2019‘da bilim insanları, ortadan geçen senelerda toplanan ek girdilerle birlikte 2014‘teki hoşluk kuarkları deneyini bir daha yürüttüler. Sonuç nihayet ortaya çıktığında, bilgiler her 100 elektron bozunması için yaklaşık 85 müon bozunması olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, kararın tesadüf olma mümkünlüğünün epeyce düşük olduğunu söylemiş oldu.
Site muharrirleri, değişen bozunma suratının, aslında yeni bir tabiat kuvveti olan bir “Z asal” parçacığın kararı olabileceği söylüyor. Ayrıyeten bu kuvvet çok zayıf olduğundan şimdiye kadar rastgele bir işaret görülmemesinin olağan olduğunu deklare ettilar.
Manchester Üniversitesi ve CERN LHCb sözcüsü Chris Parkes, sonuçların doğrulanması halinde yeni temel parçacıkların yahut etkileşimlerin varlığı üzere yeni bir fizikî süreç gerektireceğini söylemiş oldu. Araştırmacılar, sonuçları doğrulamak için daha fazla deney yapılması gerektiğini deklare etti. Lakin bilgiler doğrulanırsa, şu anki modelin ötesinde yatan gizemin çözülmesine yetecek ispatların elde edileceği belirttiler.
Sizler CERN‘in yeni bulduğu düşünülen bu tabiat gücü hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Araştırmacılar, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) ile makul atomik parçacıkların niye beklenmedik biçimde davrandığını açıklayabilecek bir yeni tabiat gücü keşfettiklerini düşünüyorlar. Bu araştırmanın ayrıyeten fiziğin temelleri hakkındaki anlayışımızı değiştirebilecek bir ihtilal niteliğinde olabileceği düşünülüyor.
LHC tam olarak ne işe yarıyor?
On yılı aşkın bir müddetnin başlangıcında CERN, LHD ile neredeyse ışık suratında çarpışan en küçük unsur parçacıklarını inceleyerek kozmosun sırlarını keşfetmeye çalıştı. Daha evvel husus kütlesini veren teorik bir parçacık olan Higgs Bozonu‘nu keşfetti. Ama proje, şimdiye kadar unsurun yapı taşlarının nasıl işlediğine fazla ışık tutamadı.
LHC‘nin potansiyel olarak yeni bir tabiat gücü olan yeni fizik için kanıtlar sunması, Mart ayında dünya çapında büyük heyecan yarattı. Şu anki en güzel parçacık ve kuvvet teorisi, etrafımızdaki dünyayı oluşturan fizikî şeyler hakkında bildiğimiz her şeyi yanılgısız bir doğrulukla tanımlayan standart model olarak biliniyor. Bu teori şimdiye kadarki en dengeli teori olmakla birlikte eksikleri olduğu su götürmez.
kimi vakit alt kuarklar olarak isimlendirilen hoşluk kuarkları, daha büyük parçacıkları oluşturan temel parçacıklar oluyor. Kuarklar, elektronlara bozunmalarından daha az çoğunlukla öbür bir lepton tipine (müon) bozunuyor üzere görünüyor. Standart model, hoşluk kuarklarının elektronlarla tıpkı oranda müonlara bozunacağını iddia ediyor.
CERN bu yeni tabiat gücü hakkında ne buldu?
The Conversation sitesinde bu haftaki araştırmanın muharrirleri, bu bozunmaların farklı oranlarda gerçekleşmesinin tek yolunun, daha evvel hiç görülmemiş birtakım parçacıkların bozunmaya dahil olması ve pulları müonlara karşı devirmesi olduğunu söylemiş oldu. Yakın vakte kadar, LHC‘nin ortasında neler olduğunu kesin olarak söylemek için kâfi bilgi yoktu.
CERN
2019‘da bilim insanları, ortadan geçen senelerda toplanan ek girdilerle birlikte 2014‘teki hoşluk kuarkları deneyini bir daha yürüttüler. Sonuç nihayet ortaya çıktığında, bilgiler her 100 elektron bozunması için yaklaşık 85 müon bozunması olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, kararın tesadüf olma mümkünlüğünün epeyce düşük olduğunu söylemiş oldu.
Site muharrirleri, değişen bozunma suratının, aslında yeni bir tabiat kuvveti olan bir “Z asal” parçacığın kararı olabileceği söylüyor. Ayrıyeten bu kuvvet çok zayıf olduğundan şimdiye kadar rastgele bir işaret görülmemesinin olağan olduğunu deklare ettilar.
Manchester Üniversitesi ve CERN LHCb sözcüsü Chris Parkes, sonuçların doğrulanması halinde yeni temel parçacıkların yahut etkileşimlerin varlığı üzere yeni bir fizikî süreç gerektireceğini söylemiş oldu. Araştırmacılar, sonuçları doğrulamak için daha fazla deney yapılması gerektiğini deklare etti. Lakin bilgiler doğrulanırsa, şu anki modelin ötesinde yatan gizemin çözülmesine yetecek ispatların elde edileceği belirttiler.
Sizler CERN‘in yeni bulduğu düşünülen bu tabiat gücü hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.