Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Al Jazeera’ye konuşu Kalın, Katar merkezli televizyon kanalı Al Jazeera canlı yayınına katılarak Rusya-Ukrayna savaşına ait soruları yanıtladı.
Rusya-Ukrayna savaşında bir barış mutabakatının mümkün olup olmadığına ait soruya karşılık veren Kalın, “Hepimiz bunu gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımız bu savaşın başlangıcından beri Zelenskiy ve Putin’le iki telefon görüşmesi yaptı. Elimizden gelen her şeyi deniyoruz.” dedi.
Kalın, öte yandan mevkidaşlarıyla görüşmeler yapması için Moskova’ya ve Ukrayna’ya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da gittiğini belirterek, Çavuşoğlu’nun Moskova’ya son vakit içinderda giden birkaç dışişleri bakanından biri olduğunu söylemiş oldu.
Farklı kanalları kullanarak bu savaşı bitmiş oldurmek için çabaladıklarını aktaran Kalın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy içinde “Donbas” ve Kırım’ın durumu konusunda görüş ayrılıkları bulunduğunu vurguladı.
Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya ve Ukrayna başkanlarının görüşmesini sağlama konusunda hazır olduklarını vurgulayarak, taraflar içinde Belarus’ta yapılan müzakerelerin “teknik düzeyde” gerçekleştiğini söylemiş oldu.
Siyasi seviyede birinci toplantının Antalya Diplomasi Forumunda (ADF) yapıldığını hatırlatan Kalın, “Şimdi gereksinimimiz olan şey, iki önder, Putin ve Zelenskiy içinde stratejik seviyede bir toplantı.” dedi.
“MÜZAKERE TAKIMLARI GİDEREK BİRBİRİNE YAKINLAŞIYOR”
Kalın, Rusya ve Ukrayna’nın, tarafsızlık, NATO’ya üye olmama, Avusturya modeline göre silahsızlanma ve Rus lisanının korunması üzere 4 nokta üzerinde fikir birliğine varmasının akabinde, “Donbas” ve Kırım’ın toprak ve siyasi-hukuki statüsüne ait hususların da başkanlar seviyesinde ele alınabileceğini söylemiş oldu.
Cumhurbaşkanlığı Kalın, “Bu konularda daha fazla yakınlaşma olmasını ve bu toplantının er ya da geç gerçekleşmesini umuyoruz. Zira hepimiz bunun sona ermesini umuyoruz.” tabirini kullandı.
Rusya ve Ukrayna içinde bir barış muahedesinin “mümkün” olabileceğine işaret eden Kalın, “(Barış anlaşması) Mümkün lakin ne vakit ve nasıl? Asıl soru bu. Bir noktada olması gerekecek. Bu noktada en son bir yazılı muahede olmamasına karşın müzakere takımları giderek daha da birbirine yakınlaşıyor. İşlerine devam ettikçe ve pozisyonlarını birbirlerine yaklaştırdıkça iki başkanın görüşme ihtimalinin artacağını düşünüyorum. Zira kalıcı barış muahedesi, kalıcı ateşkes fakat bu stratejik seviyedeki toplantıyla sağlanabilir.” dedi.
Kalın, Rusya Devlet Lideri Putin’in bu taleplerin karşılandığından emin olmak için ne kadar ileri gidebileceğine ait soruya da, savaşın vahim ve üzücü olduğu ve savaşı yasallaştırmanın hiç bir yolu olmadığı cevabını verdi.
En başından beri Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve siyasi birliğini desteklediklerini vurgulayan Kalın, “Ancak biz Rusya tarafıyla da irtibat kanallarını açık tutarak, onların güvenlik kaygılarını anlamaya çalışmak zorundayız.” dedi.
PUTİN SEÇENEKLERİ KIYMETLENDİRİYOR
Kalın, Rusya için bu savaşın askeri ve ekonomik olmak üzere iki boyutunun olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Putin’in, Rusya’yı kuvvetli bir pozisyonda tutacak ve hem de bir barış muahedesini kabul etmesini sağlayacak bir çeşit muahedeye varmanın farklı olasılıklarına bakarak, tüm bu seçenekleri değerlendirdiğine inanıyorum. Önderler bir ortaya gelmeden ve Rusya bir barış mutabakatını kabul etmeden bunun ne vakit, nerede yahut ne kadar ileri gitmesi gerektiğini söylemek sıkıntı. Lakin bu ne kadar uzun sürerse, Rus ordusuna ve Rus iktisadına de o kadar önemli ziyanlar vereceğine inanıyorum.”
Putin’in görüşmelerdeki ruh halinin nasıl olduğunun sorulması üzerine Kalın, bu hususta psikolojinin değil, siyasi dinamiklerin belirleyici olacağını söz etti
“TÜRKİYE BU TOPLANTIYA İMKAN SAĞLAMAYA HAZIR”
Kalın, “Türkiye bu toplantıya imkan sağlamaya hazır. İki önder, Putin ve Zelenskiy şahsi sıkıntılarını yahut eğilimlerini bir kenara bırakacak.” dedi.
İki başkan içindeki kimyanın uyuşmadığının bariz olduğunu kaydeden Kalın, buna karşın Zelenskiy ve Putin’in “bu farklılıkları bir kenara bırakıp ülkelerinin ve milletlerinin çıkarlarını her şeyin önüne koyacaklarını” düşündüğünü söylemiş oldu.
Kalın, barış muahedesi yapmanın her vakit güç olduğunu belirterek, burada diplomasinin devreye girmesiyle bu sıkıntıların tahliline yardımcı olabileceklerine işaret etti.
Rusya ve Ukrayna içinde bir barış mutabakatı sağlanamaması konusundaki mahzurun “Donbas”ın durumu olup olmadığının sorulması üzerine Kalın, buna “evet” cevabını vererek Rusya’nın Kırım’ı ilhakını ve bölgedeki iki cumhuriyetin kelamda bağımsızlığının tanınmasını talep ettiğini lisana getirdi.
Kalın, bunların öbür dördüne kıyasla en güç konulardan ikisi olduğunu belirterek, “Bunlar Ukraynalılar ve memleketler arası toplum için Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliği açısından kabul edilemez. Bu prensiplerin ihlali olur. Bu yüzden öteki fikirlerle gelmeleri gerekecek.” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan Kalın, Minsk Mutabakatı’na atıfta bulunarak, “gayet yıpratılmış ve zayıflatılmış bulunmasına karşın Minsk Anlaşması’na bir talih daha verilmemesi için bir niye goremiyorum. Ya da Ukrayna’da bilhassa Donbas bölgesinde yaşayan Rus nüfusuna hitap edecek Minsk mutabakatı üzere bir şeye. Fakat bunlar, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünde yapılmalı.” dedi.
Türkiye’nin aracı rolünü ne kadar ileri götürebileceğinin sorulması üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin ve Zelenskiy ile güzel bağlantıları olduğunu hatırlattı.
Kalın, öteki ülkelerin Rusya’ya karşı çeşitli durumlar aldığını belirterek, şu biçimde devam etti:
“Diğer ülkelerin hislerini ve aldıkları konumları biliyoruz. Lakin biz Rusya ile bağlantısı açık tutmamız gerektiğine inanıyoruz. Herkes Rusya ile gemileri yakarsa, günün sonunda onlarla kim konuşacak? Bu inanç kanallarını açık tutuyoruz. Aslında bu yanlışsız. Örneğin bu temaslar yardımıyla boğazları ve Karadeniz’i bu savaşın haricinde tuttuk. Karadeniz, savaş gemilerinin geçişi açısından pek inançlı. Ayrıyeten Mariupol ve öbür yerlerde en azından ateşkes ve kimi tahliyelerin gerçekleşmesini sağladık.”
İbrahim Kalın, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın tahliyeler ve insani yardım konusunda mevkidaşlarıyla daima bağlantı halinde olduğunu kelamlarına ekledi.
Rusya-Ukrayna savaşında bir barış mutabakatının mümkün olup olmadığına ait soruya karşılık veren Kalın, “Hepimiz bunu gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımız bu savaşın başlangıcından beri Zelenskiy ve Putin’le iki telefon görüşmesi yaptı. Elimizden gelen her şeyi deniyoruz.” dedi.
Kalın, öte yandan mevkidaşlarıyla görüşmeler yapması için Moskova’ya ve Ukrayna’ya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da gittiğini belirterek, Çavuşoğlu’nun Moskova’ya son vakit içinderda giden birkaç dışişleri bakanından biri olduğunu söylemiş oldu.
Farklı kanalları kullanarak bu savaşı bitmiş oldurmek için çabaladıklarını aktaran Kalın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy içinde “Donbas” ve Kırım’ın durumu konusunda görüş ayrılıkları bulunduğunu vurguladı.
Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya ve Ukrayna başkanlarının görüşmesini sağlama konusunda hazır olduklarını vurgulayarak, taraflar içinde Belarus’ta yapılan müzakerelerin “teknik düzeyde” gerçekleştiğini söylemiş oldu.
Siyasi seviyede birinci toplantının Antalya Diplomasi Forumunda (ADF) yapıldığını hatırlatan Kalın, “Şimdi gereksinimimiz olan şey, iki önder, Putin ve Zelenskiy içinde stratejik seviyede bir toplantı.” dedi.
“MÜZAKERE TAKIMLARI GİDEREK BİRBİRİNE YAKINLAŞIYOR”
Kalın, Rusya ve Ukrayna’nın, tarafsızlık, NATO’ya üye olmama, Avusturya modeline göre silahsızlanma ve Rus lisanının korunması üzere 4 nokta üzerinde fikir birliğine varmasının akabinde, “Donbas” ve Kırım’ın toprak ve siyasi-hukuki statüsüne ait hususların da başkanlar seviyesinde ele alınabileceğini söylemiş oldu.
Cumhurbaşkanlığı Kalın, “Bu konularda daha fazla yakınlaşma olmasını ve bu toplantının er ya da geç gerçekleşmesini umuyoruz. Zira hepimiz bunun sona ermesini umuyoruz.” tabirini kullandı.
Rusya ve Ukrayna içinde bir barış muahedesinin “mümkün” olabileceğine işaret eden Kalın, “(Barış anlaşması) Mümkün lakin ne vakit ve nasıl? Asıl soru bu. Bir noktada olması gerekecek. Bu noktada en son bir yazılı muahede olmamasına karşın müzakere takımları giderek daha da birbirine yakınlaşıyor. İşlerine devam ettikçe ve pozisyonlarını birbirlerine yaklaştırdıkça iki başkanın görüşme ihtimalinin artacağını düşünüyorum. Zira kalıcı barış muahedesi, kalıcı ateşkes fakat bu stratejik seviyedeki toplantıyla sağlanabilir.” dedi.
Kalın, Rusya Devlet Lideri Putin’in bu taleplerin karşılandığından emin olmak için ne kadar ileri gidebileceğine ait soruya da, savaşın vahim ve üzücü olduğu ve savaşı yasallaştırmanın hiç bir yolu olmadığı cevabını verdi.
En başından beri Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve siyasi birliğini desteklediklerini vurgulayan Kalın, “Ancak biz Rusya tarafıyla da irtibat kanallarını açık tutarak, onların güvenlik kaygılarını anlamaya çalışmak zorundayız.” dedi.
PUTİN SEÇENEKLERİ KIYMETLENDİRİYOR
Kalın, Rusya için bu savaşın askeri ve ekonomik olmak üzere iki boyutunun olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Putin’in, Rusya’yı kuvvetli bir pozisyonda tutacak ve hem de bir barış muahedesini kabul etmesini sağlayacak bir çeşit muahedeye varmanın farklı olasılıklarına bakarak, tüm bu seçenekleri değerlendirdiğine inanıyorum. Önderler bir ortaya gelmeden ve Rusya bir barış mutabakatını kabul etmeden bunun ne vakit, nerede yahut ne kadar ileri gitmesi gerektiğini söylemek sıkıntı. Lakin bu ne kadar uzun sürerse, Rus ordusuna ve Rus iktisadına de o kadar önemli ziyanlar vereceğine inanıyorum.”
Putin’in görüşmelerdeki ruh halinin nasıl olduğunun sorulması üzerine Kalın, bu hususta psikolojinin değil, siyasi dinamiklerin belirleyici olacağını söz etti
“TÜRKİYE BU TOPLANTIYA İMKAN SAĞLAMAYA HAZIR”
Kalın, “Türkiye bu toplantıya imkan sağlamaya hazır. İki önder, Putin ve Zelenskiy şahsi sıkıntılarını yahut eğilimlerini bir kenara bırakacak.” dedi.
İki başkan içindeki kimyanın uyuşmadığının bariz olduğunu kaydeden Kalın, buna karşın Zelenskiy ve Putin’in “bu farklılıkları bir kenara bırakıp ülkelerinin ve milletlerinin çıkarlarını her şeyin önüne koyacaklarını” düşündüğünü söylemiş oldu.
Kalın, barış muahedesi yapmanın her vakit güç olduğunu belirterek, burada diplomasinin devreye girmesiyle bu sıkıntıların tahliline yardımcı olabileceklerine işaret etti.
Rusya ve Ukrayna içinde bir barış mutabakatı sağlanamaması konusundaki mahzurun “Donbas”ın durumu olup olmadığının sorulması üzerine Kalın, buna “evet” cevabını vererek Rusya’nın Kırım’ı ilhakını ve bölgedeki iki cumhuriyetin kelamda bağımsızlığının tanınmasını talep ettiğini lisana getirdi.
Kalın, bunların öbür dördüne kıyasla en güç konulardan ikisi olduğunu belirterek, “Bunlar Ukraynalılar ve memleketler arası toplum için Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliği açısından kabul edilemez. Bu prensiplerin ihlali olur. Bu yüzden öteki fikirlerle gelmeleri gerekecek.” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan Kalın, Minsk Mutabakatı’na atıfta bulunarak, “gayet yıpratılmış ve zayıflatılmış bulunmasına karşın Minsk Anlaşması’na bir talih daha verilmemesi için bir niye goremiyorum. Ya da Ukrayna’da bilhassa Donbas bölgesinde yaşayan Rus nüfusuna hitap edecek Minsk mutabakatı üzere bir şeye. Fakat bunlar, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünde yapılmalı.” dedi.
Türkiye’nin aracı rolünü ne kadar ileri götürebileceğinin sorulması üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin ve Zelenskiy ile güzel bağlantıları olduğunu hatırlattı.
Kalın, öteki ülkelerin Rusya’ya karşı çeşitli durumlar aldığını belirterek, şu biçimde devam etti:
“Diğer ülkelerin hislerini ve aldıkları konumları biliyoruz. Lakin biz Rusya ile bağlantısı açık tutmamız gerektiğine inanıyoruz. Herkes Rusya ile gemileri yakarsa, günün sonunda onlarla kim konuşacak? Bu inanç kanallarını açık tutuyoruz. Aslında bu yanlışsız. Örneğin bu temaslar yardımıyla boğazları ve Karadeniz’i bu savaşın haricinde tuttuk. Karadeniz, savaş gemilerinin geçişi açısından pek inançlı. Ayrıyeten Mariupol ve öbür yerlerde en azından ateşkes ve kimi tahliyelerin gerçekleşmesini sağladık.”
İbrahim Kalın, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın tahliyeler ve insani yardım konusunda mevkidaşlarıyla daima bağlantı halinde olduğunu kelamlarına ekledi.