Enflasyon hesaplamasında yeni dönem! Artık mamüllerin internet fiyatları da dahil edilecek

Yenilmez

Active member
Türkiye İstatistik Kurumu’ndan ( Tüik ) edinilen bilgiye göre, internet üzerinden mal ve hizmet satın alımları her geçen gün daha da yaygınlaşırken istatistik ofislerinin kelam konusu güçlü bilgi kaynağını göz gerisi etmemesi değer taşıyor. İnternet meblağlarının TÜFE’ye entegre edilmesinin gerekli hale geldiği değerlendirilirken, bu biçimdece istatistik üretiminde bilgi derleme sıklığının daha yüksek ve daha büyük hacimli olması hedefleniyor. Kelam konusu bilgilerin mevcut yapıyı geliştirmek ve yeni değişkenleri elde etmek için büyük bir fırsat sunduğu düşünülüyor.

KRİTERLERE NAZARAN WEB SİTESİ SEÇİLİYOR

Otomatik olarak bir web kaynağından bilgi derlemeye bilgi kazıma (web scraping) deniliyor. Bu ekseriyetle bir kazıyıcı (scraper) sayesinde oluyor ve daha gelişmiş istatistiksel tahliller için ham datayı derleyip temizliyor. Otomatik bilgi kazıma teknolojilerini kullanarak günlük, saatlik ve hatta daha yüksek sıklıkta data yapısıyla optimal bilgi derleme stratejileri elde edilebiliyor. bu biçimdece, ayrıntılı metaveri ayrıntıları derlenerek hesaplamalar geliştirilebiliyor. Bu yolda genel gaye, web sitesinde yer alan HTML formatındaki bilgiyi tahlil ve hesaplamalar için daha uygun yapılara dönüştürmek.

Bu metotta, uygun web sitesi seçimi için birtakım kriterler de aranıyor. Bunun için sitenin temsiliyet, hacim, içerik kaynağı, sürdürülebilirliği, teknik özellikleri, metaveri ve gaye değişkenleri üzere ögelere bakılıyor. Tüik, internetten bilgi kazıma çalışmaları kapsamında 2020 yılında TÜBİTAK ile ortaklaşa TÜİK Büyük Bilgi İleri Analitik Projesi’ni gerçekleştirdi. Bilgi kaynakları olan firmalardan gerekli müsaadeler alınarak, internetten bilgi kazıma fiyat derleme prosedürünün altyapısı hazırlandı. Proje kararı gelen ham bilgi, TÜİK teknik çalışanı tarafınca tahlil edildi, yanılgılar belirlendi ve fiyat derlenebilecek hale getirildi. ondan sonrasında bilginin tablo formatında, fiyat takibi yapılabilir ve bilgi tahliline uygun olması sağlandı.

ESERLERİN FİYATI YIL BOYUNCA TAKİP EDİLECEK

Beyaz eşya, elektronik eserler, mobilya, birinci el arabalar ve otobüs bileti fiyatları için 2022 yılı prestijiyle internet üzerinden derlenen fiyatlar endeks hesaplamalarında kullanılacak. Aralık ayı temel alınarak takibi kararlaştırılan mamüllerin fiyatı, eser kodu ya da eser barkodu üzerinden yıl boyunca takip edilecek. bu biçimdece birebir kalitedeki mamüllerin fiyat gelişimleri endeks hesaplamalarına yansıtılacak. Bu kapsamdaki meblağların sayısı aylık yaklaşık 20 bin civarında.

Bilgi kazıma yoluyla elde edilen bilgiler günlük olarak takip edilerek fiyat değişim tahlilleri de yapılıyor. Ayrıyeten fiyatı gelen mamüllerin satışının devamlılığı da fiyat derleme devri ortasındaki fiyat sayıları denetim edilerek gözleniyor.

İNTERNET VERİSİNİN KULLANIMI YAYGINLAŞTIRILACAK

Gelecek periyotta yeni sisteme adapte edilen eser fiyatlarının günlük olarak bilgi akışı sağlanacak, tahlilleri yapılacak ve başka data derleme halleri olan barkod ve alan verisiyle birlikte fiyat derleme periyodunun sonunda endeks hesaplamalarında kullanılacak. TÜFE kapsamında derlenen aylık fiyatların yaklaşık olarak yüzde 40-45’i barkod ve internetten data kazımayla elde edilmiş olacak ve bu biçimdece bilgi, kaynağında mümkün olan en gerçek haliyle derlenecek.

TÜİK, bu kapsamda en az maliyetle en gerçek datayı elde edebilecek. Bu amaç doğrultusunda öteki ülke çalışmaları da dikkate alınarak barkod ve internet datalarının kullanmasının yaygınlaştırılması öngörülüyor.

AA – İktisat Haberleri

Enflasyon, TÜİK, İktisat, Aktüel, Haber
 
Üst