Kazakistan’da yaşanan olayların perde gerisinden çok yoksulluk çıktı Kazakistan’da LPG artırımıyla patlak veren olayların akabinde Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in daveti üzerine ülkede Rus askerleri konuşlandı. Halk 30 yıldır biriken sıkıntılar niçiniyle ülke genelinde kitlesel protesto şovları düzenledi. Cumhurbaşkanı Tokayev ulusa sesleniş konuşmasında, protestocuları ‘terörist’ diye tanımladı. “Uyarı olmaksızın vurulmaları buyruğunu verdim” dedi. Kazakistan’da yaşanan gelişmeleri gazeteci Nazgül Kenzhetay, BBC Azerbayanca‘ya deklare etti.
Kenzhetay, yaşananların perde gerisinde halkın siyasi istikrarla birlikte ekonomik refah beklerken 30 yılda günden güne yoksullaştığına vurgu yaptı. Kazak gazeteci BBC Azerbayca’ya yaptığı açıklamadı “30 yıldır halkın büyük iktidardan beklentileri vardı. Geçen müddette halkın refah seviyesi yükselmedi. Halk krediyle geçinebiliyor. Ülkede önemli gelir eşitsizliği var. Çok fazla adaletsizlik var, devlet kurumlarına itimat kalmadı. sıradan ihalelerde bile yolsuzluklar var. Yetkililer halka inmiyor. Halk bu sistemin değişmesini istiyor.” sözlerini kullandı.
İşte gazeteci Nazgül Kenzhetay’in ülkede yaşananlara ait yaptığı çarpıcı açıklamalar:
Çok barışçıl düzgün niyetli başlayan protestolar kelam konusuydu lakin protestoların 3. gününde olaylar çığırından çıktı. Kazakistan’da bu derece olaylar olmamıştı. Beşerler yaşananlara fazlaca şaşırdı. Köylerde bile aksiyonlar var. Halkın taleplerine iktidardan geç karşılık gelince bölgeler dayanışma maksatlı birbirine dayanak verdi. Örneğin Doğu Kazakistanlılar, “Batı Kazakistan’ın talepleri yerine getirilsin” diye sokağa çıkmaya başladı. ondan sonrasında olaylar belgisiz kümeler tarafınca provoke edilmeye başladı. Yağmalamalar başladı, hükümet binaları yakılmaya başladı. Çok kritik bir coğrafyada yaşadığı için Kazakistan, olayların bu kadar büyütülmemesi gerekirdi. Başka tarafta Rusya hazırda bekliyordu. Güney tarafımızda Afganistan var. Provokasyona açık bir bölgede bulunuyoruz. Ben de değişimi destekliyorum fakat bu türlü kanlı bir biçimde değil.
“ORDU SOKAĞA İNMİŞ DURUMDA”
Tam olarak kaç kişinin ömrünü kaybettiğini bilmiyorum. Kazakistan medyası da yetkililerden “Bize ayrıntıları verin manipulasyonun önüne geçelim” davetinde bulundu. Ülkede internet kesik, VPN üzerinden bağlanılabiliyor. En son 200 polisin yaralandığına dair bilgiler vardı. Şu an net sayı veremiyorum. Şu anda ordu sokağa inmiş durumda ve halkla ordu içinde çatışmalar sürüyor.
“NAZARBAYEV SESSİZLİĞİNİ KORUYOR”
Nazarbayev ile bir arada ülkeyi yönetenlerin yaklaşık yüzde 90’ı bu süreçte nazaranvden alındı. Her gün açıklama yapan, daima uzunluk gösteren Nazarbayev bu süreçte sessizliğini koruyor. Bu da hayli fazla soruları gündeme getiriyor. Halk “Nerede bu Nazarbayev?” sorusunu soruyor. Halk hadiselerde “İhtiyar git” sloganları atıyor. Burada Nazarbayev’i kastediyorlar. Nazarbayev Cumhurbaşkanlığı bakılırsavinden istifa ettikten daha sonra ülkenin en üst makamı olan Güvenlik Kurulu’nun başına geçmişti. Halkın talebi üzerine mevcut Cumhurbaşkanı Tokoyev, Nazarbayev’in istifasını kabul etti. Nazarbayev’in epeyce sayıda akrabasıyla ilgili tutuklama argümanları var lakin bunlar resmen duyurulmadı.
“CİDDİ GELİR EŞİTSİZLİĞİ VE ADALETSİZLİK VAR”
Halkın çoğunluğuna bakarsak ne istediklerini söyleyebiliyoruz. 30 yıldır halkın büyük beklentileri vardı. 30 yıldır halkın refah seviyesi yükselmedi. Halk krediyle geçinebiliyor. Ülkede önemli gelir eşitsizliği var. Çok fazla adaletsizlik var, devlet kurumlarına itimat kalmadı. sıradan ihalelerde bile yolsuzluklar var. Yetkililer halka inmiyor. Halk bu sistemin değişmesini istiyor.
“LPG FİYATLARI DÜŞÜRÜLDÜ FAKAT HALK HÜKÜMETİN İSTİFASINI İSTİYOR”
Çıkan olayların akabinde Cumhurbaşkanı Tokayev, halkın taleplerinin birçoklarını yerine getirdi. İşe evvela LPG fiyatlarının düşürülmesiyle başladı. Halk Hükümetin istifasını istiyordu. Hükümette çalışanların birden fazla Nazarbayev’in adamlarıydı. Tokayev bunu da yerine getirdi. ondan sonrasında protestocular bunu da kâfi bulmadı ve Nazarbayev sisteminin büsbütün değişmesini talep etti. Bunun üzerine Nazarbayev Güvenlik Kurulu Başkanlığı’ndan istifa etmek zorunda kaldı. Bu süreç içerisinde Nazarbayev’in takımının tamamına yakını nazaranvden alındı. Tokayev kendi güvenlik liderini bile vazifeden aldı. Bu durum Tokayev’in etrafındaki kimseye güvenmediğini gösteriyor. Bunun akabinde ve dışarıdan yardım talep etti.
“PANDEMİ DEVRİNDE BİLE BEŞERLER MSKE BULAMADI”
Pandemi devrinde beşerler maske bile alamıyordu. En sıradan ateş düşürücüler bile depolarda saklanıyordu. Bunları saklayan şahıslar cezalandırılmadı. Ülkede sıhhat sistemi çökmüştü. Bütün bunların hepsi tabandan bir dalga oluşmasına niye oldu. Bütün bunlara karşın protesto olaylarının bu kadar süratli büyümesini kimse beklemiyordu.
Kenzhetay, yaşananların perde gerisinde halkın siyasi istikrarla birlikte ekonomik refah beklerken 30 yılda günden güne yoksullaştığına vurgu yaptı. Kazak gazeteci BBC Azerbayca’ya yaptığı açıklamadı “30 yıldır halkın büyük iktidardan beklentileri vardı. Geçen müddette halkın refah seviyesi yükselmedi. Halk krediyle geçinebiliyor. Ülkede önemli gelir eşitsizliği var. Çok fazla adaletsizlik var, devlet kurumlarına itimat kalmadı. sıradan ihalelerde bile yolsuzluklar var. Yetkililer halka inmiyor. Halk bu sistemin değişmesini istiyor.” sözlerini kullandı.
İşte gazeteci Nazgül Kenzhetay’in ülkede yaşananlara ait yaptığı çarpıcı açıklamalar:
Çok barışçıl düzgün niyetli başlayan protestolar kelam konusuydu lakin protestoların 3. gününde olaylar çığırından çıktı. Kazakistan’da bu derece olaylar olmamıştı. Beşerler yaşananlara fazlaca şaşırdı. Köylerde bile aksiyonlar var. Halkın taleplerine iktidardan geç karşılık gelince bölgeler dayanışma maksatlı birbirine dayanak verdi. Örneğin Doğu Kazakistanlılar, “Batı Kazakistan’ın talepleri yerine getirilsin” diye sokağa çıkmaya başladı. ondan sonrasında olaylar belgisiz kümeler tarafınca provoke edilmeye başladı. Yağmalamalar başladı, hükümet binaları yakılmaya başladı. Çok kritik bir coğrafyada yaşadığı için Kazakistan, olayların bu kadar büyütülmemesi gerekirdi. Başka tarafta Rusya hazırda bekliyordu. Güney tarafımızda Afganistan var. Provokasyona açık bir bölgede bulunuyoruz. Ben de değişimi destekliyorum fakat bu türlü kanlı bir biçimde değil.
“ORDU SOKAĞA İNMİŞ DURUMDA”
Tam olarak kaç kişinin ömrünü kaybettiğini bilmiyorum. Kazakistan medyası da yetkililerden “Bize ayrıntıları verin manipulasyonun önüne geçelim” davetinde bulundu. Ülkede internet kesik, VPN üzerinden bağlanılabiliyor. En son 200 polisin yaralandığına dair bilgiler vardı. Şu an net sayı veremiyorum. Şu anda ordu sokağa inmiş durumda ve halkla ordu içinde çatışmalar sürüyor.
“NAZARBAYEV SESSİZLİĞİNİ KORUYOR”
Nazarbayev ile bir arada ülkeyi yönetenlerin yaklaşık yüzde 90’ı bu süreçte nazaranvden alındı. Her gün açıklama yapan, daima uzunluk gösteren Nazarbayev bu süreçte sessizliğini koruyor. Bu da hayli fazla soruları gündeme getiriyor. Halk “Nerede bu Nazarbayev?” sorusunu soruyor. Halk hadiselerde “İhtiyar git” sloganları atıyor. Burada Nazarbayev’i kastediyorlar. Nazarbayev Cumhurbaşkanlığı bakılırsavinden istifa ettikten daha sonra ülkenin en üst makamı olan Güvenlik Kurulu’nun başına geçmişti. Halkın talebi üzerine mevcut Cumhurbaşkanı Tokoyev, Nazarbayev’in istifasını kabul etti. Nazarbayev’in epeyce sayıda akrabasıyla ilgili tutuklama argümanları var lakin bunlar resmen duyurulmadı.
“CİDDİ GELİR EŞİTSİZLİĞİ VE ADALETSİZLİK VAR”
Halkın çoğunluğuna bakarsak ne istediklerini söyleyebiliyoruz. 30 yıldır halkın büyük beklentileri vardı. 30 yıldır halkın refah seviyesi yükselmedi. Halk krediyle geçinebiliyor. Ülkede önemli gelir eşitsizliği var. Çok fazla adaletsizlik var, devlet kurumlarına itimat kalmadı. sıradan ihalelerde bile yolsuzluklar var. Yetkililer halka inmiyor. Halk bu sistemin değişmesini istiyor.
“LPG FİYATLARI DÜŞÜRÜLDÜ FAKAT HALK HÜKÜMETİN İSTİFASINI İSTİYOR”
Çıkan olayların akabinde Cumhurbaşkanı Tokayev, halkın taleplerinin birçoklarını yerine getirdi. İşe evvela LPG fiyatlarının düşürülmesiyle başladı. Halk Hükümetin istifasını istiyordu. Hükümette çalışanların birden fazla Nazarbayev’in adamlarıydı. Tokayev bunu da yerine getirdi. ondan sonrasında protestocular bunu da kâfi bulmadı ve Nazarbayev sisteminin büsbütün değişmesini talep etti. Bunun üzerine Nazarbayev Güvenlik Kurulu Başkanlığı’ndan istifa etmek zorunda kaldı. Bu süreç içerisinde Nazarbayev’in takımının tamamına yakını nazaranvden alındı. Tokayev kendi güvenlik liderini bile vazifeden aldı. Bu durum Tokayev’in etrafındaki kimseye güvenmediğini gösteriyor. Bunun akabinde ve dışarıdan yardım talep etti.
“PANDEMİ DEVRİNDE BİLE BEŞERLER MSKE BULAMADI”
Pandemi devrinde beşerler maske bile alamıyordu. En sıradan ateş düşürücüler bile depolarda saklanıyordu. Bunları saklayan şahıslar cezalandırılmadı. Ülkede sıhhat sistemi çökmüştü. Bütün bunların hepsi tabandan bir dalga oluşmasına niye oldu. Bütün bunlara karşın protesto olaylarının bu kadar süratli büyümesini kimse beklemiyordu.