STRIF
Member
NASA, Mars gezegeninin kuzey bölgesinin bir vakit içinder 500 milyon yıl boyunca binlerce “harika patlama” geçirdiğini deklare etti. Birtakım volkanik patlamalar o kadar kuvvetlidür ki, toz ve zehirli gazları havaya salarak Güneş ışığını mahzurlar ve gezegenin iklimini on senelerca değiştirir.
Bilim insanları, Mars’ta Arabia Terra isimli kuzey bölgesinin mineral bileşimini ve topografyasını incedi. Grup, bu antik volkanik bölgelerin çağdaş bilimin bildiği en büyük patlamalar olduğunu doğruladı. Kelam konusu üstün patlamalar, yaklaşık 4 milyar yıl evvel sona ermiş olsa da, bulgular Mars’ın bir vakit içinder açık bir biçimde etkin olduğuna işaret ediyor.
Mars çalışmasında değerli volkanik patlama bulguları
500 milyon yıl boyunca nizamlı olarak devam eden ve yaklaşık 4 milyar yıl evvel sona eren bu patlamalar sırasında havaya karbondioksit, su buharı ve kükürt dioksit salındı. NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezinden jeolog Patrick Whelley, “Bu patlamaların her birinin değerli bir iklim tesiri olmuştur. Tahminen de salınan gaz atmosferi kalınlaştırdı yahut Güneş’i engelledi. bu biçimdece gezegeni daha soğuk hale getirdi.” dedi.
Interesting Engineering’in haberine göre, 400 milyon olimpik yüzme havuzuna muadil olan volkanik kaya ve gaz, Mars yüzeyinde patladı. Patlama bölgesinden binlerce kilometreye kadar uzanan gökyüzünü, kalın bir kül bulutuyla kapladı. En şiddetlisi bittiğinde tüm volkanik tepki “kaldera” isimli büyük bir deliğe çöküyor. Örnekleri, Hawaii üzere etkin volkanik bölgelerde de var.
Mars, Arabia Terra’da muhteşem patlama geçmişi mümkünlüğünü gösteren yedi kaldera var. Bunların Kızıl Gezegen’in yüzeyinde milyarlarca yıl evvelce kalma antik asteroit tesirlerinin kalıntıları olduğu düşünülüyordu. 2013 yılında yapılan bir çalışmada havzaların sahiden volkanik kalderalar olduğunu öne sürdüler.
Araştırmacılar, kül kalıntılarını araştırdı
Aslında anahtar, kraterlerin asimetrisinde yatıyordu. Zira derin tabanlar ve duvarlara bitişik kaya kümeleri üzere çöküşün ispatlarına ek olarak, kozmik tesirlerden beklenebilecek yuvarlak biçimi yoktu. Araştırmacılar, bu noktada volkanların kendisini aramak yerine külü aradıklarını söylüyor.
Bu manzara, Arabia Terra’daki kraterleri gösteriyor. (Foto: NASA)
Sonunda takım, Mars yüzeyinin mineral bileşimini tahlil etmek için Mars Keşif Orbiterinin (MRO’s) Kompakt Keşif Görüntüleme Spektrometresinden alınan imgeleri inceledi. Arabia Terra bölgesinin 3d topografik haritalarını oluşturdular. Grup, mineral bakımından varlıklı tortuların korunduğunu ortaya çıkardı.
Bu, araştırmacılara bakılırsa öbür bir soruyu gündeme getiriyor. Yani, bir gezegende tüm bölgeyi hapseden tek bir volkan tipi nasıl olabilir? Dünya, en son 76 bin yıl evvel Endonezya’nın Sumatra kentinde patlayan muhteşem patlamalar yaşadı. Fakat külleri gezegenin her yerine dağılmış durumda. Harika patlama kümeleri, uzun vakit evvel Dünya’da da vardı. Lakin fizikî ve kimyasal olarak aşınmış ya da kıtalar değiştikçe görünmeyen yerlere taşınmış olabilir.
Bilim insanları, Mars’ta Arabia Terra isimli kuzey bölgesinin mineral bileşimini ve topografyasını incedi. Grup, bu antik volkanik bölgelerin çağdaş bilimin bildiği en büyük patlamalar olduğunu doğruladı. Kelam konusu üstün patlamalar, yaklaşık 4 milyar yıl evvel sona ermiş olsa da, bulgular Mars’ın bir vakit içinder açık bir biçimde etkin olduğuna işaret ediyor.
Mars çalışmasında değerli volkanik patlama bulguları
500 milyon yıl boyunca nizamlı olarak devam eden ve yaklaşık 4 milyar yıl evvel sona eren bu patlamalar sırasında havaya karbondioksit, su buharı ve kükürt dioksit salındı. NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezinden jeolog Patrick Whelley, “Bu patlamaların her birinin değerli bir iklim tesiri olmuştur. Tahminen de salınan gaz atmosferi kalınlaştırdı yahut Güneş’i engelledi. bu biçimdece gezegeni daha soğuk hale getirdi.” dedi.
Interesting Engineering’in haberine göre, 400 milyon olimpik yüzme havuzuna muadil olan volkanik kaya ve gaz, Mars yüzeyinde patladı. Patlama bölgesinden binlerce kilometreye kadar uzanan gökyüzünü, kalın bir kül bulutuyla kapladı. En şiddetlisi bittiğinde tüm volkanik tepki “kaldera” isimli büyük bir deliğe çöküyor. Örnekleri, Hawaii üzere etkin volkanik bölgelerde de var.
Mars, Arabia Terra’da muhteşem patlama geçmişi mümkünlüğünü gösteren yedi kaldera var. Bunların Kızıl Gezegen’in yüzeyinde milyarlarca yıl evvelce kalma antik asteroit tesirlerinin kalıntıları olduğu düşünülüyordu. 2013 yılında yapılan bir çalışmada havzaların sahiden volkanik kalderalar olduğunu öne sürdüler.
Araştırmacılar, kül kalıntılarını araştırdı
Aslında anahtar, kraterlerin asimetrisinde yatıyordu. Zira derin tabanlar ve duvarlara bitişik kaya kümeleri üzere çöküşün ispatlarına ek olarak, kozmik tesirlerden beklenebilecek yuvarlak biçimi yoktu. Araştırmacılar, bu noktada volkanların kendisini aramak yerine külü aradıklarını söylüyor.
Bu manzara, Arabia Terra’daki kraterleri gösteriyor. (Foto: NASA)
Sonunda takım, Mars yüzeyinin mineral bileşimini tahlil etmek için Mars Keşif Orbiterinin (MRO’s) Kompakt Keşif Görüntüleme Spektrometresinden alınan imgeleri inceledi. Arabia Terra bölgesinin 3d topografik haritalarını oluşturdular. Grup, mineral bakımından varlıklı tortuların korunduğunu ortaya çıkardı.
Bu, araştırmacılara bakılırsa öbür bir soruyu gündeme getiriyor. Yani, bir gezegende tüm bölgeyi hapseden tek bir volkan tipi nasıl olabilir? Dünya, en son 76 bin yıl evvel Endonezya’nın Sumatra kentinde patlayan muhteşem patlamalar yaşadı. Fakat külleri gezegenin her yerine dağılmış durumda. Harika patlama kümeleri, uzun vakit evvel Dünya’da da vardı. Lakin fizikî ve kimyasal olarak aşınmış ya da kıtalar değiştikçe görünmeyen yerlere taşınmış olabilir.