Aslıhan
Active member
“Toplumsal bir sorun kelam konusu olduğunda “bilgililerin ilgisiz, ilgililerin bilgisiz olduğu” durumlarda beklenenden çok daha büyük ve tehlikeli sonuçlarla karşı karşıya kalırız” diyen Osman Müftüoğlu epey kritik noktadayız diyerek değerli ihtarlarda bulundu. İşte Müftüoğlu’nun Hürriyet’teki o yazısı…
Hele bir de “bilgili” olduğu var iseyılan ya da o denli üzere görünenler şayet yanlış yönlendirmeler ve “hatalı rol model” tutumları geliştirirlerse tehlike güzelce büyür. “Aşı zıtlığı meselesinde” de işte tam da bu biçimde bir durum var. “Bilgililerin çoğu” mevzuya gereğince ve hak ettiği ilgi göstermiyor. Bilgili oldukları kabul edilen birtakım çakma ve kara fikirli bilim değil filim adamı oldukları esasen bilinen şahıslar ise topluma yanlış bildiriler verebiliyor. Şayet bu biçimde giderse ve şayet bu fütursuz “film erkeklerina(!)” hak ettikleri cevaplar verilmezse bilelim ki 4. dalga kaçınılmazdır ve kapımızdadır. Ve bir daha bilelim ki o 4. dalga en epey bu sahtekârlara inanan “aşısızları” vuracak, onları yaralayacaktır. İşte bu niçinle hayli lakin epeyce değerli ve kritik bir noktadayız.
ÖNEMLİ SIKINTI
AŞI ZITLARINA TAVİZ YOK!
Yalnızca bizde değil çabucak her ülkede aşı zıtlığı sorunu kıymetli bir sorun. Sayılar da çok manidar ve ürkütücü. Bizde de durum birebir. Ortalama her 4 vatandaşımızdan biri hâlâ aşıya kuşkuyla yaklaşıyor, uzak duruyor. Daha da değerlisi aşı terslerinin sesi son günlerde her zamankinden biraz daha fazla çıkıyor. Pekala, ne yapmalıyız? Sessiz kalıp bir köşede oturmalı mı, yoksa sesimizi yükseltip “Olmaz arkadaş” diyerek yeni ve daha kuvvetli bilimsel temelli toplumsal anlayışı kuvvetli argümanlar mı geliştirmeliyiz? Ve o argümanlar neler olmalı? Bu ve gibisi soruların karşılığı için 1 numaralı kutuya geçin.
AŞI KARARSIZLARIYLA NASIL KONUŞMALIYIZ?
Ne vücut ve ruhlarımızın, ne toplumsal yapılanmalarımızın, ne de ekonomik organizasyonlarımızın yeni bir dalgayı daha kaldırmaya ne gücü ne de tahammülü var. Başka taraftan şu anda salgının hâkim belirleyicisi olan Delta varyantı evvelki varyantlara oranla epeyce daha süratli bir bulaşma gücüne sahip. O denli ki salgının başlangıcındaki virüs için 1-2 civarında olan “bulaşma kat sayısı”, Delta varyantında 4-5 olarak belirlenmiş durumda. Bu sayısı 8-9’a çıkarıp, “Delta varyantının suçiçeği virüsü kadar süratli bulaşabilme yeteneğinde olduğunu” ileri sürenler bile var.
Ve bütün bu aksiliklere karşı tek silah elimizdeki mevcut aşılar. Bu niçinle en azından “aşı olanların hakkını korumak”, “işini gücünü kaybedenlerin çalışma haklarını engellememek” ve binlerce insanı bir daha işsiz bırakmamak için aşılanma probleminde her birimiz faal birer “sosyal gönüllü” vazifesi üstlenmek zorundayız.
COVID-19 ZEKA KAYBI DA YAPIYOR
İngiltere’de Cambridge Üniversitesi ve Imperial Collage London’ın ortaklaşa yaptığı bir çalışmanın sonuçları geçtiğimiz günlerde ünlü tıp mecmuası The Lancet’te yayımlandı. Araştırmaya bakılırsa, COVID-19’dan güzelleşenlerin bir kısmında dikkate paha ölçüde bir “bilişsel kayıp” da kelam konusu olabiliyor.
İşin berbatı bu araştırmaya nazaran COVID-19’u yavaşça atlatanlar bile önlerine konan zekâ testini çözmede hastalığı geçirmeyenlere bakılırsa daha fazlaca zorlanıyor. Daha da değerlisi IQ kaybı 7 puanı bile bulabiliyor. Anlaşılan o ki COVID-19’un nörolojik hasarları yalnızca “sisli beyin” ve gibisi sıkıntılarla hudutlu değil. Bilhassa 12 yaş üzeri gençleri, hızla aşılayarak hastalıktan müdafaanın kıymeti bu araştırmayla bir kere daha ortaya çıkmış durumda.
Hele bir de “bilgili” olduğu var iseyılan ya da o denli üzere görünenler şayet yanlış yönlendirmeler ve “hatalı rol model” tutumları geliştirirlerse tehlike güzelce büyür. “Aşı zıtlığı meselesinde” de işte tam da bu biçimde bir durum var. “Bilgililerin çoğu” mevzuya gereğince ve hak ettiği ilgi göstermiyor. Bilgili oldukları kabul edilen birtakım çakma ve kara fikirli bilim değil filim adamı oldukları esasen bilinen şahıslar ise topluma yanlış bildiriler verebiliyor. Şayet bu biçimde giderse ve şayet bu fütursuz “film erkeklerina(!)” hak ettikleri cevaplar verilmezse bilelim ki 4. dalga kaçınılmazdır ve kapımızdadır. Ve bir daha bilelim ki o 4. dalga en epey bu sahtekârlara inanan “aşısızları” vuracak, onları yaralayacaktır. İşte bu niçinle hayli lakin epeyce değerli ve kritik bir noktadayız.
ÖNEMLİ SIKINTI
AŞI ZITLARINA TAVİZ YOK!
Yalnızca bizde değil çabucak her ülkede aşı zıtlığı sorunu kıymetli bir sorun. Sayılar da çok manidar ve ürkütücü. Bizde de durum birebir. Ortalama her 4 vatandaşımızdan biri hâlâ aşıya kuşkuyla yaklaşıyor, uzak duruyor. Daha da değerlisi aşı terslerinin sesi son günlerde her zamankinden biraz daha fazla çıkıyor. Pekala, ne yapmalıyız? Sessiz kalıp bir köşede oturmalı mı, yoksa sesimizi yükseltip “Olmaz arkadaş” diyerek yeni ve daha kuvvetli bilimsel temelli toplumsal anlayışı kuvvetli argümanlar mı geliştirmeliyiz? Ve o argümanlar neler olmalı? Bu ve gibisi soruların karşılığı için 1 numaralı kutuya geçin.
AŞI KARARSIZLARIYLA NASIL KONUŞMALIYIZ?
- 1) Şu anda “Aşıya karşıyım ya da aşı karşıtıyım” üzere hal geliştirenlerin bile birçok bilmeli ki “difteriden tetanosa, çocuk felcinden menenjite, kızamıktan kabakulağa” bir epey aşıyı aslına bakarsanız yaptırmış durumdalar. Onlara bu hastalıklardan korunmada bir numaralı dayanağı bu aşılar yardımıyla kazandıkları tekrar yine hatırlatılmalı.
- 2) “Hakikat gevezeliği” yapanlara asla prim verilmemeli. Bilimsel gerçekleri eğip büken bu toplumsal medyanın “çakma klavye şovmenlerine” net ve açık sözlerle karşı konulmalı. Aşının yalnızca “bireysel” değil “toplumsal yararları” da tekrar yine bıkıp usanmadan anlatılmalı.
- 3) “Aşı karşıtı” argümanlara karşılık aramak yerine “aşı aktifliği ve kazanımlarını” vurgulayan bilgiler çabucak her ortamda lisana getirilmeli.
- 4) Bilgi transferinde ve kararsızları ikna gayretinde yalnızca bilim insanları, tanınan sanatkarlar değil, “inanç başkanları, siyasi başkanlar, spor kulüplerinin taraftar tertipleri ve başkanları” bile devreye sokulmalı.
- 5) Aşılanmanın yalnızca bilimsel değil, toplumsal açıdan da gereğince desteklenebilmesi için görsel ve yazılı medyadan daha ağır bir halde ortak kampanyalar yapılarak yararlanılmalı.
Ne vücut ve ruhlarımızın, ne toplumsal yapılanmalarımızın, ne de ekonomik organizasyonlarımızın yeni bir dalgayı daha kaldırmaya ne gücü ne de tahammülü var. Başka taraftan şu anda salgının hâkim belirleyicisi olan Delta varyantı evvelki varyantlara oranla epeyce daha süratli bir bulaşma gücüne sahip. O denli ki salgının başlangıcındaki virüs için 1-2 civarında olan “bulaşma kat sayısı”, Delta varyantında 4-5 olarak belirlenmiş durumda. Bu sayısı 8-9’a çıkarıp, “Delta varyantının suçiçeği virüsü kadar süratli bulaşabilme yeteneğinde olduğunu” ileri sürenler bile var.
Ve bütün bu aksiliklere karşı tek silah elimizdeki mevcut aşılar. Bu niçinle en azından “aşı olanların hakkını korumak”, “işini gücünü kaybedenlerin çalışma haklarını engellememek” ve binlerce insanı bir daha işsiz bırakmamak için aşılanma probleminde her birimiz faal birer “sosyal gönüllü” vazifesi üstlenmek zorundayız.
COVID-19 ZEKA KAYBI DA YAPIYOR
İngiltere’de Cambridge Üniversitesi ve Imperial Collage London’ın ortaklaşa yaptığı bir çalışmanın sonuçları geçtiğimiz günlerde ünlü tıp mecmuası The Lancet’te yayımlandı. Araştırmaya bakılırsa, COVID-19’dan güzelleşenlerin bir kısmında dikkate paha ölçüde bir “bilişsel kayıp” da kelam konusu olabiliyor.
İşin berbatı bu araştırmaya nazaran COVID-19’u yavaşça atlatanlar bile önlerine konan zekâ testini çözmede hastalığı geçirmeyenlere bakılırsa daha fazlaca zorlanıyor. Daha da değerlisi IQ kaybı 7 puanı bile bulabiliyor. Anlaşılan o ki COVID-19’un nörolojik hasarları yalnızca “sisli beyin” ve gibisi sıkıntılarla hudutlu değil. Bilhassa 12 yaş üzeri gençleri, hızla aşılayarak hastalıktan müdafaanın kıymeti bu araştırmayla bir kere daha ortaya çıkmış durumda.