Savaşın bahtını Yılan Adası belirleyecek Ukrayna işgalinin başladığı birinci günlerden bu yana Yılan Adası, sembolik manası ve coğrafik değeri ile savaşın kıymetli başlıklarından biri olma pozisyonunu koruyor. Rusya tarafınca ele geçirilen bu küçük kayalık ada, Karadeniz’deki stratejik pozisyonu niçiniyle savaşın bir cephesi haline geldi.
Rusya, Ukrayna’nın adayı geri alma teşebbüslerinde büyük kayıplar verdiğini öne sürüyor. Ukrayna da buraya yönelik ataklarını, ada üstündeki askeri tesis ve etraftaki gemilerle sınırladığını açıklıyor. İngiliz Savunma Bakanlığı istihbaratına göre ise buradaki muharebe bitmiş değil ve Rusya adadaki garnizonunu güçlendirmeye çalışıyor.
RUSYA’YA BÜYÜK AVANTAJ SAĞLAYABİLİR
BBC’nin aktardığına nazaran; sadece yarım kilometrekare büyüklüğündeki Yılan Adası’nın, Karadeniz’in batı kısmının denetimi manasında büyük bir ehemmiyeti bulunuyor.
Ukraynalı askeri uzman Oleh Zhdanov, bu kıymeti anlatırken, “Eğer Ruslar buraya uzun menzilli füze sistemi kurabilirse, Karadeniz’in bu kısmında ve Ukrayna’nın güneyinde, hava, deniz ve karayı denetim altına alırlar” dedi.
Rusya’nın Karadeniz’deki amiral gemisi olan Moskova’da savaşın başlamasından saatler daha sonra buraya ulaştı ve Ukraynalı askerlere teslim olma daveti yaptı. O ses kaydında Rus gemisinden “Tüm silahlarını teslim etmeniz öneririm. Aksi takdirde ateş açacağım, anlaşıldı mı?” anonsu yapılıyordu.
S-400’LER KONUŞLANIRSA NE OLUR?
Anonsa cevap olaraksa Ukrayna askerleri ise savaş gemisine küfürlü biçimde, “Rus gemisi, buradan defol” diye cevap vermişti.
Ada Ruslar tarafınca ele geçirildi ancak haftalar daha sonra bir taarruzda kruvazör gemisi Moskova ağır yara aldı ve daha sonrasında battı.
İngiliz yetkililer, Moskova’nın batırılması ile adaya ekipman taşıyacak gemilerin en az muhafaza altında kaldığını açıklıyor. Adada güçlendirilmiş bir Rus hakimiyetinin, Ukrayna için stratejik ve ekonomik olarak yıkıcı tesirleri olabilir.
Ukrayna, buğday ihracatında hayati pozisyonda olan Odessa limanını kapatmak zorunda kalmıştı. Askeri uzman Zhdanov, Yılan Adası’nın ikinci bir cephe çizgisi olabileceğini söylüyor:
“Eğer Ruslar buraya uzun menzilli hava savunma sistemi kurabilirlerse, Ukrayna kıyılarını denetim etmekle misyonlu filolarını müdafaa altına alabilir.”
Yılan Adası, NATO üyesi olan Romanya’nın kıyılarına da sırf 45 km uzaklıkta bulunuyor. İngiliz deniz harp uzmanı Jonathan Bentham, adaya konuşlanacak S-400 sistemlerinin, “gidişatı değiştirecek” tesiri olabileceğini söylüyor.
Romen tarihçi Dorin Dobrincu da misal biçimde, füze sistemlerinin sadece Odessa’yı değil, NATO’nun güney kanadını tehdit edeceği ikazını lisana getiriyor.
NATO İÇİN ÖNEMİ
NATO savaşından başlangıcından bu yana Romen sonunu güçlendiriyor. Buraya Belçika ve Fransız güçleri gönderildi. Bu durumun ekonomik manada da riskleri var.
Yılan Adası, Romanya ile Ukrayna içinde beraberinde hudut olan Tuna Irmağı’nın ağzına yakın bir pozisyonda yer alıyor. Romanya’nın Karadeniz’deki limanı Köstence, adanın çabucak biraz güneyinde ve savaş niçiniyle Odessa’ya ulaşamayan gemiler buraya geliyor.
Rus askeri uzman Alexander Mikhailov’a bakılırsa, Yılan Adası’nın denetimi Karadeniz’in kuzey batısı ile Tuna Deltasının denetimi manasına da gelebilir. Rus medyasına konuşan Mikhailov, “Eğer burada bir askeri altyapı kurulursa, Tuna Irmağı’na girecek ve çıkacak gemiler de engellenebilir” diyor.
Romanya’daki Avrupa Atlantik Çalışma Merkezi’ne bakılırsa, Rusya adayı ilhak etmesi halinde, Türkiye’deki Boğazlara yanlışsız uzanan Karadeniz gemicilik rotalarını denetim altına alabilir.
Yılan Adası, 1948 yılında Sovyetler Birliği’ne devredilene dek tarihî olarak Romanya toprağıydı ve daha sonrasında radar üssü olarak kullanıldı. Romanya Sovyetler’in nüfuz alanından çıktığı 1989’a dek muahedeye uydu. Sovyetler’in yıkılması ile Ukrayna adanın denetimini ele aldı.
2009 yılında Milletlerarası Adalet Divanı, adanın deniz yetki alanlarını bir daha belirledi. Romanya’ya adaya yakın bölgedeki Karadeniz kıta sahanlığının yüzde 80’inin denetimi verildi. Kalan kısım ise Ukrayna’ya…
Lahey’deki mahkemenin sonucu hem de, bölgedeki petrol ve doğalgaz kaynaklarının paylaşımını da karara bağladı.
Yılan Adası, pahası az, küçük bir kayalık üzere görünüyor olabilir ancak adanın mukadderatı Rusya’nın savaşında değerli bir faktör olacak.
Rusya, Ukrayna’nın adayı geri alma teşebbüslerinde büyük kayıplar verdiğini öne sürüyor. Ukrayna da buraya yönelik ataklarını, ada üstündeki askeri tesis ve etraftaki gemilerle sınırladığını açıklıyor. İngiliz Savunma Bakanlığı istihbaratına göre ise buradaki muharebe bitmiş değil ve Rusya adadaki garnizonunu güçlendirmeye çalışıyor.
RUSYA’YA BÜYÜK AVANTAJ SAĞLAYABİLİR
BBC’nin aktardığına nazaran; sadece yarım kilometrekare büyüklüğündeki Yılan Adası’nın, Karadeniz’in batı kısmının denetimi manasında büyük bir ehemmiyeti bulunuyor.
Ukraynalı askeri uzman Oleh Zhdanov, bu kıymeti anlatırken, “Eğer Ruslar buraya uzun menzilli füze sistemi kurabilirse, Karadeniz’in bu kısmında ve Ukrayna’nın güneyinde, hava, deniz ve karayı denetim altına alırlar” dedi.
Rusya’nın Karadeniz’deki amiral gemisi olan Moskova’da savaşın başlamasından saatler daha sonra buraya ulaştı ve Ukraynalı askerlere teslim olma daveti yaptı. O ses kaydında Rus gemisinden “Tüm silahlarını teslim etmeniz öneririm. Aksi takdirde ateş açacağım, anlaşıldı mı?” anonsu yapılıyordu.
S-400’LER KONUŞLANIRSA NE OLUR?
Anonsa cevap olaraksa Ukrayna askerleri ise savaş gemisine küfürlü biçimde, “Rus gemisi, buradan defol” diye cevap vermişti.
Ada Ruslar tarafınca ele geçirildi ancak haftalar daha sonra bir taarruzda kruvazör gemisi Moskova ağır yara aldı ve daha sonrasında battı.
İngiliz yetkililer, Moskova’nın batırılması ile adaya ekipman taşıyacak gemilerin en az muhafaza altında kaldığını açıklıyor. Adada güçlendirilmiş bir Rus hakimiyetinin, Ukrayna için stratejik ve ekonomik olarak yıkıcı tesirleri olabilir.
Ukrayna, buğday ihracatında hayati pozisyonda olan Odessa limanını kapatmak zorunda kalmıştı. Askeri uzman Zhdanov, Yılan Adası’nın ikinci bir cephe çizgisi olabileceğini söylüyor:
“Eğer Ruslar buraya uzun menzilli hava savunma sistemi kurabilirlerse, Ukrayna kıyılarını denetim etmekle misyonlu filolarını müdafaa altına alabilir.”
Yılan Adası, NATO üyesi olan Romanya’nın kıyılarına da sırf 45 km uzaklıkta bulunuyor. İngiliz deniz harp uzmanı Jonathan Bentham, adaya konuşlanacak S-400 sistemlerinin, “gidişatı değiştirecek” tesiri olabileceğini söylüyor.
Romen tarihçi Dorin Dobrincu da misal biçimde, füze sistemlerinin sadece Odessa’yı değil, NATO’nun güney kanadını tehdit edeceği ikazını lisana getiriyor.
NATO İÇİN ÖNEMİ
NATO savaşından başlangıcından bu yana Romen sonunu güçlendiriyor. Buraya Belçika ve Fransız güçleri gönderildi. Bu durumun ekonomik manada da riskleri var.
Yılan Adası, Romanya ile Ukrayna içinde beraberinde hudut olan Tuna Irmağı’nın ağzına yakın bir pozisyonda yer alıyor. Romanya’nın Karadeniz’deki limanı Köstence, adanın çabucak biraz güneyinde ve savaş niçiniyle Odessa’ya ulaşamayan gemiler buraya geliyor.
Rus askeri uzman Alexander Mikhailov’a bakılırsa, Yılan Adası’nın denetimi Karadeniz’in kuzey batısı ile Tuna Deltasının denetimi manasına da gelebilir. Rus medyasına konuşan Mikhailov, “Eğer burada bir askeri altyapı kurulursa, Tuna Irmağı’na girecek ve çıkacak gemiler de engellenebilir” diyor.
Romanya’daki Avrupa Atlantik Çalışma Merkezi’ne bakılırsa, Rusya adayı ilhak etmesi halinde, Türkiye’deki Boğazlara yanlışsız uzanan Karadeniz gemicilik rotalarını denetim altına alabilir.
Yılan Adası, 1948 yılında Sovyetler Birliği’ne devredilene dek tarihî olarak Romanya toprağıydı ve daha sonrasında radar üssü olarak kullanıldı. Romanya Sovyetler’in nüfuz alanından çıktığı 1989’a dek muahedeye uydu. Sovyetler’in yıkılması ile Ukrayna adanın denetimini ele aldı.
2009 yılında Milletlerarası Adalet Divanı, adanın deniz yetki alanlarını bir daha belirledi. Romanya’ya adaya yakın bölgedeki Karadeniz kıta sahanlığının yüzde 80’inin denetimi verildi. Kalan kısım ise Ukrayna’ya…
Lahey’deki mahkemenin sonucu hem de, bölgedeki petrol ve doğalgaz kaynaklarının paylaşımını da karara bağladı.
Yılan Adası, pahası az, küçük bir kayalık üzere görünüyor olabilir ancak adanın mukadderatı Rusya’nın savaşında değerli bir faktör olacak.