Yenilmez
Active member
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Şurasında kabul edildi.
KÜÇÜK ESNAFA CAN SUYU
Teklife nazaran, sıradan yolda vergilendirilen mükelleflerin hasılatları gelir vergisinden istisna tutulacak. 835 bin civarında olan bu mükellef kümesinin hasılatlarının istisna edilmesiyle yıllık beyanname vermemeleri sağlanacak.
TOPLUMSAL MEDYADAKİ İÇERİK ÜRETİCİLERİ
Toplumsal içerik üreticiliği ile taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştiriciliğinde kar istisnası getirilecek. Buna nazaran, internet ortamındaki toplumsal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, imaj, ses, görüntü üzere içerikler paylaşan toplumsal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri hasılatlar ile akıllı telefon yahut tablet üzere taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri hasılatlar gelir vergisinden istisna tutulacak. Bu istisnadan yararlanmak için Türkiye’de heyeti bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ait tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi gerekecek.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat meblağı üzerinden, transfer tarihi prestijiyle yüzde 15 oranında gelir vergisi kesintisi yapmak ve Gelir Vergisi Kanunu’nun “muhtasar beyanname” ve “vergi tevkifatının yatırılması” başlıklı unsurlarındaki asıllar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlü olacak. Bu fiyat üzerinden ayrıyeten tevkifat yapılmayacak.
Mükelleflerin düzenleme kapsamı haricinde öteki faaliyetlerinden kaynaklanan yarar ya da iratlarının bulunması, istisnadan yaralanmalarına mahzur oluşturmayacak.
İstisnaya ait kuralların taşınmadığının tespiti halinde, eksik tahakkuk eden vergi, vergi ziyaı cezası kesilerek gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek.
Cumhurbaşkanı, düzenlemedeki tevkifat oranını her bir faaliyet tipi için farklı başka sıfıra kadar indirmeye, bir katına kadar artırmak suretiyle bir daha tespit etmeye yetkili olacak.
Bu düzenleme, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren elde edilen hasılatlara uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
ZİRAÎ TAKVİYE ÖDEMELERİ GELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA OLACAK
Tarım bölümü ve çiftçilerin desteklenmesi için kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan destekleme ödemeleri, gelir vergisinden istisna tutulacak, bu ödemelerden rastgele bir vergi kesintisi yapılmayacak.
Birden çok takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri üzerinden gelir elde eden mükelleflerin verecekleri yıllık gelir vergisi beyannameleri, işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden yılın şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar verebilecek. Bu düzenleme, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bir takvim yılında elde edilen gelirler, şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Bu unsur de 2022 yılı vergilendirme devrine ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
sıradan adapta beyanname verilmesinin unsur metninden çıkarılmasına ait kararı, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren elde edilen hasılatlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Yıllık beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi, şubat ve haziran aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecek. Bu husus, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Cari vergilendirme periyodu ortasındaki üç, altı ve dokuz aylık periyodlar üçer aylık periyotlar prestijiyle süreksiz vergi periyotları kabul edilecek. İlgili takvim yılı yahut hesap devrinin son üç aylık devri ise süreksiz vergi devri kapsamında sayılmayacak, husus kapsamındaki mükellefler tarafınca bu periyot için süreksiz vergi beyannamesi verilmeyecek. Bu düzenleme, 2022 yılı vergilendirme devrine ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
ELEKTRONİK ORTAMDA VERGİ DAİRESİ KURULABİLCEK
Vergiye uyumlu mükelleflerin vergi indirimden yararlanma şartı olan “indirimin hesaplanacağı beyannamenin ilişkin olduğu yıl ile evvelki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması” şartı, yapılan tarhiyatların katılaşmasına bağlı olacak. Kelam konusu mühlet ortasında mutlaklaşan tarhiyatın indirim fiyat hududunun yüzde 1’inden az olması durumunda da indirimden yararlanma koşulları ihlal edilmemiş sayılacak.
Yapılan tarhiyatın indirimden yararlanıldıktan daha sonra katılaşması durumunda yararlanılan indirimin mükelleften geri alınmasına ait karar, husus metninden çıkarılıyor. Katılaşmış tarhiyat bulunmaması kuralı, vergi beyannameleriyle sonlandırılacak. 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Fiziki ortamdan bağımsız olarak elektronik ortamda vergi dairesi kurulabilecek. Elektronik ortamda kurulan vergi dairelerinin öteki vergi dairelerinin şubesi olarak belirlenerek mükelleflere süratli ve aktif hizmet verilebilmesinin sağlanması, vergi dairesince yapılan süreçlerin elektronik ortamda kurulan vergi daireleri tarafınca da yerine getirilmesini temin edecek düzenlemeler yapma konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilecek.
Gelir Yönetimi Başkanlığının nazaranv alanına ait işlerde hizmet alımı yoluyla çalıştırılanlar ile hizmet alımı yapılanların ortak ve yöneticileri de öğrendikleri sırlar ve zımnî kalması gereken öbür konular açısından yasaklara, bu bakılırsavlerinden ayrılsalar dahi uymak zorunda olacak.
Yabancı ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarına yapılacak tebligatlar, Gelir Yönetimi Başkanlığına gönderilmeksizin, vergi dairesi başkanlıkları yahut defterdarlıklarca direkt yurt dışı temsilciliklerine gönderilecek.
3 bin 600 Türk lirasından fazla vergi yahut vergi cezasına taalluk ettiği takdirde, ilan yazısı Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri açısından Gelir Yönetimi Başkanlığının, başkaları için ilgili yönetimin resmi internet sitesi üzerinden de duyurulacak. Bu düzenleme, 1 Haziran 2022’de yürürlüğe girecek.
UZAKTAN İNCELEME
Ticari faaliyetlerin icrasında değişen iş yeri kavramı, vergi incelemesine taraf olan mükelleflerin büyük çoğunluğunun elektronik defter ve evrak kullanımı, dijital data depolama imkanlarının çeşitlenmesi, incelemelerin daha fazlaca teknolojik ekipmanlar kullanılarak yapılması, inceleme süreçlerinin dijital ortama taşınması üzere gelişmelerin “uzaktan incelemeyi” mümkün hale getirdiği nedeni öne sürülerek, teklifle, vergi incelemesinin uzaktan yapılabilmesine yönelik düzenlemeler yapılıyor. Bu düzenleme, 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe girecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, mükelleflerin bildirmeye mecbur olduğu ayrıntıların, kamu kurum ve kuruluşları tarafınca Bakanlığa yazılı yahut elektronik olarak bildirilmesi durumunda, bu bildirimi mükelleflerce yapılmış bildirim olarak kabul etmeye, bu türlü kabul edilecek bildirimleri faaliyet konusu, gelir ögesi ile mükellefiyet, vergi, iş yeri ve şirket çeşitlerini başka farklı yahut bir arada dikkate alarak tespit etmeye ve uygulamaya ait adap ve temelleri belirlemeye yetkili olacak.
Fiziki ortamda tutulan defterlerde bulunan tasdik zorunluluğuna emsal biçimde, Hazine ve Maliye Bakanlığının, Ticaret Bakanlığı ile ortaklaşa yahut kendisinin belirlediği yol, temel ve mühletler dahilinde kelam konusu defterler için berat alınması yahut defterlerin onaylanması tasdik kararında sayılacak. Berat alınması ve onay süreçlerinde belirlenen yordam, temel ve mühletlere uyulmaması halinde ise defterlerin tasdik ettirilmemiş kabul edilecek.
Mükelleflere kullanma mecburiyeti getirilen evrakların, öngörülen mecburî ayrıntıları taşımaması halinde bu dokümanların vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılması uygulaması kapsamına elektronik doküman olarak düzenlenmesi gereken dokümanlar de dahil edilecek.
Yararlanılması, yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı kuralına bağlanan muafiyet, istisna, ziyan mahsubu ve gibisi konularda, tasdik raporunun gerekli mühlet içerisinde ibraz edilmemesi durumunda, mükellefe bildirim edilmek kaidesi ile 60 günlük mühlet verilecek ve bu mühlet ortasında verilmesi halinde tasdik raporu vaktinde verilmiş sayılacak.
Vergi Adap Kanunu’na “elektronik defter beratı” ve “elektronik muhasebe fişi” tarifleri ekleniyor; mükelleflere, defter ve dokümanlarını elektronik ortamda ibraz edilebilme imkanı sağlanıyor.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Adap Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile yararlanılması yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı kaidesine bağlanan muafiyet, istisna, ziyan mahsubu ve gibisi konularda, tasdik raporunun ilgili mevzuat ve mezkur unsurun üçüncü fıkrasındaki mühlet içerisinde ibraz edilmemesi durumunda, mükellefe bildiri edilmek kaidesiyle 60 günlük bir mühlet verilecek, bu müddet ortasında verilmesi halinde tasdik raporu vaktinde verilmiş sayılacak.
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, yararı sıradan yolda tespit edilenler ile defter tutmak mecburiyetinde olan özgür meslek erbabı ve çiftçiler, kelam konusu Kanun kapsamındaki dokümanları düzenleme mecburiliği bulunmayanlara yaptırdıkları işler yahut onlardan satın aldıkları mallar için işi yapana yahut malı satana imzalatacakları sarfiyat pusulası düzenlenecek. Vergiden muaf esnaf için düzenlenen sarfiyat pusulası, bu şahıslar tarafınca verilmiş fatura kararında olacak. Sarfiyat pusulası, malın teslimi yahut hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 gün ortasında düzenlenecek, bu müddet içerisinde düzenlenmeyen sarfiyat pusulası hiç düzenlenmemiş sayılacak.
Kanun teklifiyle kimi durumlarda sarfiyat pusulası yerine kabul edilebilecek dokümanlara ait düzenlemeler de hayata geçiriliyor. Bu kapsamda unsurda öngörülen hallerde banka, ödeme kuruluşu ve PTT tarafınca düzenlenen evraklar ile Kanun uygulamasında evrak düzenleme yükümlülüğü bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının tabi oldukları öteki ilgili mevzuat dahilinde düzenledikleri dokümanlar masraf pusulası yerine kabul edilecek; bu hallerde mükellefler tarafınca ayrıyeten sarfiyat pusulası düzenlenmesine gerek kalmayacak. Bu husus, düzenlemenin yayım tarihini takip eden ayın başında yürürlüğe girecek.
VERGİ MAHREMİYETİ KARARLARI, YETKİLİ ORTAK, YÖNETİCİ, VE ÇALIŞANLARA DA UYGULANACAK
Düzenlemeyle kelam konusu Kanun’a, “elektronik defter beratı” ve “elektronik muhasebe fişi” tarifleri ekleniyor. Buna göre, elektronik defter beratı, elektronik ortamda tutulan defterlere ait olarak Gelir yönetimi Başkanlığı tarafınca belirlenen standartlara uygun ayrıntıları içeren ve Gelir yönetimi Başkanlığı tarafınca onaylanmış elektronik belge; elektronik muhasebe fişi ise hal kararlarından bağımsız olarak Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafınca belirlenen standart ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda düzenlenen, imzalanan, koruma ve ibraz edilebilen muhasebe fişine ilişkin elektronik kayıtlar bütünü biçiminde tanımlanıyor.
Teklifle, mükelleflerin defter ve dokümanlarını elektronik ortamda ibraz edilebilmesine imkan sağlanırken, vergi mahremiyetine ait kararların elektronik defter, evrak ve kayıtların oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması konularından rastgele biri için hizmet verme konusunda yetkilendirilen mükelleflerin ortak, yönetici ve çalışanları hakkında da uygulanması imkanı getiriliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca, tutulması ve düzenlenmesi zarurî defter, kayıt ve evrakların, mikro sinema, mikro fiş yahut elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması yahut bu kayıt ortamlarında saklanmasının yanı sıra mikro sinema, mikro fiş yahut elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla ibraz edilmesine de müsaade verilmesi yahut mecburilik getirilmesi için yetki veriliyor.
MALİYET BEDELİNE DAHİL EDİLECEK SARFİYATLAR
Düzenlemeyle Vergi Adap Kanunu’ndaki iktisadi değer kıymetlerinin değerleme ölçütleri ortasına “alış bedeli” de ekleniyor.
İktisadi değerlerin değerleme ölçüsü olarak dikkate alınan “maliyet bedeli” tarifine girmesi zarurî olan ve olmayan ögeler kapsamlı sayılarak kelam konusu Kanun’a derecediliyor. bu biçimdece uygulamada tereddütlere niye olan, maliyet bedeline mecburî yahut ihtiyari olarak dahil edilmesi öngörülen sarfiyatlar sayılarak maliyet bedelinin nelerden oluştuğunun açıklığa kavuşturulması hedefleniyor.
Buna bakılırsa, iktisadi değerin, iktisap edilmesi yahut kıymetinin artırılmasıyla direkt ilgili gümrük vergileri, gümrük kurulları, yükleme, boşaltma, nakliye ve montaj masrafları; iktisadi değerin iktisap edilmesi yahut pahasının artırılmasıyla direkt ilgili fotoğraf ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, paha tespiti, danışmanlık, komite ve ilan masrafları; iktisadi değerin finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz masrafları ve bunlara ait kur farklarının emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, öteki iktisadi değerlerde ise iktisadi değerin envantere alındığı hesap periyodunun sonuna kadar olan kısmı ile kelam konusu kredilere ait masraflar; iktisadi değerin stoklara yahut envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta masrafları ile gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve yerinin tesviyesinden mütevellit sarfiyatlar, maliyet bedeline dahil edilecek.
Gayrimenkullerle direkt ilgili olması kaidesiyle bunların envantere alındığı hesap devri sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilecek. Mükelleflere, iktisadi değerin (emtia hariç) iktisap edilmesi yahut kıymetinin artırılmasıyla ilgili özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma paha vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanmasını destekleme fonunu, maliyet bedeline dahil edebilme yahut genel masraflar içinde gösterebilme özgürlüğü getiriliyor.
Teklifle, Kanun’a değerleme ölçüsü olarak eklenen “alış bedeli”, bir iktisadi değerin satın alma bedeli olarak tanımlanıyor. Buna bakılırsa, iktisadi bir değerin iktisap edilmesiyle ilgili öbür sarfiyatlar alış bedeline dahil edilmeyecek.
TEKRAR DEĞERLEME ORANI DÜZENLEMESİ
Vergi Yöntem Kanunu’nda yapılan değişiklikle “Enflasyon düzeltmesi, bir daha değerleme oranı ve bir daha değerleme” başlığı düzenleniyor. Buna bakılırsa, tam mükellefiyete tabi ve bilanço aslına göre defter tutan gelir yahut kurumlar vergisi mükellefleri, enflasyon düzeltmesi yapanlar ile kayıtlarını TL haricinde öteki bir para ünitesiyle tutmalarına müsaade verilenler hariç, enflasyon düzeltmesi yapma kurallarının gerçekleşmediği hesap periyotlarının sonu prestijiyle bilançolarına dahil bulunan amortismana tabi iktisadi değerlerini ve bunlar üzerinden ayrılmış olup bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları, kanun teklifinde belirlenen kaideler doğrultusunda bir daha değerleyebilecek.
bir daha değerleme yapılacak yılın ekim ayında bundan evvelki yılın tıpkı periyoduna bakılırsa Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Yİ-ÜFE’de meydana gelen ortalama fiyat artış oranı, bir daha değerleme oranı olarak dikkate alınacak. Kendilerine özel hesap periyodu tayin olunan mükellefler için özel hesap devrinin başladığı takvim yılına ilişkin oran temel alınacak. Süreksiz vergi devirleri prestijiyle yapılacak değerlemede temel alınacak bir daha değerleme oranı ise bundan evvelki yılın Kasım ayından başlamak üzere; 3, 6 ve 9’uncu aylarda bundan evvelki 3, 6 ve 9 aylık devirlere bakılırsa Yİ-ÜFE’de meydana gelen ortalama fiyat artış oranı temel alınmak suretiyle belirlenecek.
bir daha değerlemede iktisadi değerlerin pahasında meydana gelen paha artışı, bir daha değerlemeye tabi tutulan iktisadi değerlerin her birine isabet eden paha artışı detaylı olarak görünecek biçimde bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecek.
İktisadi değerlerini bu fıkra kapsamında bir daha değerlemeye tabi tutan mükellefler bu değerlerini, bir daha değerleme daha sonrasında bulunan bedelleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam edecek.
Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen paha artışı fiyatının, sermayeye ek edilme haricinde rastgele bir biçimde öteki bir hesaba nakledilen yahut işletmeden çekilen kısmı, bu sürecin yapıldığı devir yararı ile ilişkilendirilmeksizin bu vakitte gelir yahut kurumlar vergisine tabi tutulacak.
bir daha değerlemeye tabi tutulan iktisadi değerlerin elden çıkarılması halinde, bunlara isabet eden pasifte özel bir fon hesabında gösterilen bedel artışları motamot amortismanlar üzere muameleye tabi tutulacak.
Her yılın bir daha değerleme oranı fakat o yıla ilişkin değerlemede nazara alınabilecek. bir daha değerlemenin rastgele bir yıl yapamamasından yahut değerleme oranının düşük uygulanmasından dolayı çabucak sonrasındaki senelerda geçmiş periyotlara ait bir daha değerleme yapılamayacak.
Hesap devri ortasında etkine giren iktisadi değerler için etkine girdiği hesap periyodunda, bir daha değerleme yapılmayacak.
Bu düzenleme 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
YANILGILI BASIM YAPAN MATBAACILARA CEZA
Doküman basımıyla ilgili bildirim misyonunu belirlenen müddette yerine getirmeyen ya da bildirimi eksik, yanlışlı yapan matbaa işletmecilerine 1400 lira özel usulsüzlük cezası uygulanacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile amortismanın mühlet bakımından uygulanmasına yönelik yöntemlere yenileri ekleniyor.
Dileyen mükellefler, amortisman sürecine, işletme faaline yeni kaydedilecek iktisadi değerler için bunların kullanıma hazır olduğu tarihte başlayıp ve her bir hesap devri için değerin etkinde kaldığı müddet kadar, gün temeline nazaran amortisman ayırabilecek.
Müddetin gün olarak hesaplanması için Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür mühletleri, 365 ile çarpılacak. Mükellefler, belirlenen faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman mühletini, her yıl için tıpkı nispet olmak kaydıyla belirleyebilecek. Bu mühlet Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen mühletin 2 katını ve 50 yılı aşamayacak. Mükellefler bu tercihlerini, iktisadi değerin envantere alındığı süreksiz vergi devri sonu prestijiyle kullanacak. bu türlü belirlenen amortisman mühleti ve oranı, izleyen devirlerde değiştirilemeyecek.
Amortisman hesaplanmasına başlandıktan daha sonra bu hesaplama formundan vazgeçilemeyecek.
Teklifle, yapılan protestoya yahut yazı ile bir kereden fazla istenilmesine karşın borçlunun ödemediği dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olan alacaklara ait azami bir fiyat belirlenerek, bu husustaki belirsizlik gideriliyor. Protestoya yahut yazı ile bir seferden fazla istenilmesine karşın borçlu tarafınca ödenmemiş ve 3 bin lirayı aşmayan alacaklar, kuşkulu alacak sayılacak. Kuşkulu alacak kararları, işletme hesabı temelinde defter tutan mükellefler açısından da uygulanabilecek.
MEVCUT UYGULAMADAKİ TEREDDÜTLÜ KONULAR GİDERİLİYOR
Teklifle, amortismana tabi malların satılmasında mevcut uygulamadaki tereddütlü konular gideriliyor.
Satılan iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut emsal mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı, işin niteliğine göre zarurî bulunur yahut bu konuda işletmeyi yönetim edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa, satıştan doğan kar, satışın yapıldığı tarihi takip eden üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte süreksiz bir hesapta tutulabilecek. Bu mühlet ortasında satılan iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut benzeri mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı gerçekleşmezse, süreksiz hesapta tutulan kar, satışın yapıldığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kar ve ziyan hesabına eklenecek.
Yangın, sarsıntı, sel, su basması üzere afetler yüzünden büsbütün yahut kısmen ziyaa uğrayan amortismana tabi iktisadi değerler için alınan sigorta tazminatı ile ziyaa uğrayan amortismana tabi iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut emsal mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı işin niteliğine bakılırsa mecburî bulunur yahut bu konuda işletmeyi yönetim edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa tazminat fazlası, bilanço temeline göre defter tutan mükellef tarafınca üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte süreksiz bir hesapta tutulabilecek.
Pasifte süreksiz bir hesapta tutulan tazminat fazlası, finansal kiralama yoluyla edinilenler de dahil olmak üzere, iktisap edilen bir yahut birden çok değerin ayrılacak amortismanlarına mahsup edilecek. Bu mahsup tamamlandıktan daha sonra itfa edilmemiş olarak kalan pahaların amortismanına devam olunacak.
VERGİ ZİYAI CEZASI YÜZDE 50 ORANINDA ARTIRILARAK UYGULANACAK
Vergi ziyaına niçiniyet vermekten yahut usulsüzlükten ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında; cezanın katılaştığı tarihi izleyen günden itibaren 5. yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın; mutlaklaştığı tarihi izleyen günden itibaren 2. yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde 50, usulsüzlük cezası yüzde 25 oranında artırılarak uygulanacak. Artırım meblağı mutlaklaşan cezadan, katılaşan birden çok ceza olması durumunda fiyat prestijiyle en yükseğinden çok olamayacak.
Kağıt ortamında yapılan, tutulan kayıt ve defterlere yönelik olarak kayıt nizamına ait kararlara uyulmaması durumunda kesilecek cezalar ile elektronik kayıt ve defter uygulamalarındaki kayıt nizamına uyulmaması fiillerine uygulanacak cezaların birebir mahiyette olması ve bu fiillere karşılık olarak birinci derece usulsüzlük cezası kesilmesi temin edilerek uygulamada yaşanan tereddütler giderilecek.
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI
Teklifle sarfiyat pusulasının hiç düzenlenmemiş sayıldığı durumlara bağlı olarak özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi temin edilecek.
Tasdik kapsamına alınan mevzulara ait ibraz edilmesi gereken yeminli mali müşavir tasdik raporunun, belirlenen müddette ibraz yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef ismine özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Evrak basımıyla ilgili bildirim bakılırsavini belirlenen müddette yerine getirmeyen ya da bildirimi eksik yahut yanılgılı yapan matbaa işletmecilerine 1400 lira özel usulsüzlük cezası verilecek.
Özel usulsüzlük cezası, bildirimin belirlenen mühletin sonundan başlayarak 30 gün ortasında yapılması ya da eksik yahut kusurlu yapılan bildirimin tıpkı müddet ortasında tamamlanması, düzeltilmesi durumunda yarı oranında uygulanacak.
Yeminli mali müşavir tasdik raporunun belirtilen müddette ibraz edilmemesi durumunda, tasdik raporu ibraz kaidesi getirilen mükellef ismine 50 bin liradan az ve 500 bin liradan fazla olmamak üzere, yararlanılması tasdik raporunun ibrazı kaidesine bağlanan fiyatın yüzde 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek.
HARÇ VE KKDF VERGİSİ İSTİSNASI DAİMA HALE GETİRİLECEK
Varlık idare şirketlerine, kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen 5 yıl mühletince uygulanan damga vergisi, harç ve KKDF istisnası daima hale getirilecek. Bu şirketlere tanınan banka ve sigorta muameleleri vergisine ait istisna kaldırılacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile ihtilafların azaltılması ve vergisel süreçlerde aktifliğin artırılması için 5 bin Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarına ait uzlaşma talep edilebilmesi ve bu fiyatı aşmayan usulsüzlük cezaları içinse Vergi Adap Kanunu’nda belirtilen indirim oranının yüzde 50 artırımlı olarak uygulanması sağlanıyor.
Mükellefler, yöntemine uygun yürürlüğe konulmuş bir ikili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına ters olarak vergilendirildiği yahut bu türlü vergilendirileceğine ait güçlü emareler bulunduğu argümanıyla mutabakatın “karşılıklı muahede usulü” kararlarına bakılırsa Gelir Yönetimi Başkanlığına başvurabilecek. İkili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına bağlı olarak bu müracaat, muahedeye taraf öteki akit devlet yetkili makamları aracılığıyla da yapılabilecek.
Karşılıklı muahede yordamına nazaran müracaat, müracaat kapsamındaki tarh ve bildiri edilen vergi ve cezalar ile ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiye ait dava açma müddetini durduracak. Yapılan müracaata bahis talebin reddi yahut öteki akit devletin yetkili makamı ile mutabakata varılamaması durumunda, bu durum bir yazıyla mükellefe bildiri edilecek. Mükellef, yazının bildirim edildiği tarihten itibaren kalan dava açma müddeti içerisinde vergi mahkemesi nezdinde dava açabilecek. Dava açma müddeti, 15 günden az kalmışsa bu mühlet yazının bildirimi tarihinden itibaren 15 gün olarak uzayacak.
Teklifle karşılıklı mutabakat yolu müracaatının neticelendirilmesine ait düzenleme getiriliyor. Buna nazaran, müracaatın Gelir Yönetimi Başkanlığı ile öbür akit devletin yetkili makamı içinde mutabakata varılarak sonuçlandırılması halinde durum mükellefe bir yazı ile bildirim edilecek. Yazının bildirim tarihinden itibaren 30 gün ortasında mükellefin varılan muahedeyi kabul edip etmediğini, Gelir Yönetimi Başkanlığına bildirecek. Mükellef bu mühlet ortasında bildirimde bulunmadığı takdirde, varılan muahedeyi kabul etmemiş sayılacak. Muahede kararınun kabul edilmemesi yahut kabul edilmemiş sayılması durumunda, 30 günlük mühletin bitiminden itibaren dava açma mühleti bir daha işlemeye başlayacak ve vergi mahkemesi nezdinde dava açılabilecek. Dava açma mühleti, 15 günden az kalmış ise bu müddet 15 gün olarak uzatılacak.
Karşılıklı muahedenin vaki olduğu durumda üzerinde anlaşılan konular ve mutabakat uyarınca düzeltilen vergi ve cezalar hakkında dava açılamayacak ve hiç bir mercie şikayette bulunulamayacak. Kelam konusu vergi ve cezalar, düzeltme sürecinin mükellefe bildirim edildiği tarihten itibaren 1 ay içerisinde ödenecek. Düzeltme sürecine bahis verginin tamamı ile cezaların yarısının bu mühlet zarfında ödenmesi halinde, cezanın yarısı indirilecek.
MÜKELLEFLERİN UZLAŞMA TALEBİNE AİT DÜZENLEMELER
Kanun teklifi, müracaat öncesi açılan davalar ve uzlaşma talebine ait düzenlemeler de içeriyor.
Mükellef, yaptığı müracaattan evvel dava açmışsa dava, karşılıklı mutabakat metodu başvurusu sonuca bağlanmadan vergi mahkemelerince incelenmeyecek. Dava rastgele bir sebeple incelenir ve karara bağlanırsa karşılıklı mutabakat müracaatına ait sonuç dikkate alınacak. Muahede kararı, yönetim tarafınca yargı mercilerine bildirilecek. Karşılıklı muahedenin vaki olmaması halinde, durdurulmuş olan davanın görülmesine, vergi mahkemesinde devam edilecek.
Uzlaşma talebinde bulunmuşsa uzlaşma, karşılıklı mutabakat metodu müracaatının sonuca bağlanmasına kadar ertelenecek. Mükellef, mutabakatın kararınu beklemeksizin uzlaşma hakkını kullanmayı talep ettiği takdirde müracaatından vazgeçmiş sayılacak ve uzlaşmanın vaki olduğu durumda, öbür akit devlete yönelik düzeltme talebi hariç, tekrar karşılıklı muahede tarzı müracaatında bulunamayacak.
Karşılıklı mutabakat kararına nazaran, Türkiye’de düzeltme yapılmasının gerekmesi durumunda, muahede kararı, kanunun zamanaşımı kararlarına bakılmaksızın uygulanacak. Mutabakat kararınun uygulanması için ikili vergilendirmeyi tedbire mutabakatında bir süre öngörülmüş ise bu müddet ile ilgili kararlar gizli kalacak.
Mükellef, karşılıklı mutabakatın kararınu kabul ettiği durumlar hariç olmak üzere, sürecin rastgele bir basamağında başvurusunu geri çekebilecek, bu durumda duran zamanaşımı kaldığı yerden işlemeye devam edecek. Mükellefin, başvurusunu geri çektiği durumda, kanunun öteki kararları kapsamındaki müracaat hakları gizli kalacak. Karşılıklı mutabakat metoduna başvurulması, tahakkuk eden vergi ve cezaların tahsilatını durdurmayacak.
Bu düzenlemeler, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılacak müracaatlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Mükelleflerin istemeleri halinde, birinci sefer bir daha değerleme yapacakları hesap dönemindilk evvelki hesap periyodunun sonu prestijiyle bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi öteki iktisadi değerlerini, kararlara uymak şartıyla bir daha değerleyebilmelerine imkan sağlanacak. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI
Yatırım izleme ve uyum başkanlıkları, (YİKOB), Damga Vergisi Kanunu uygulamasında resmi daire kapsamına alınacak.
Damga Vergisi Kanunu’nda “Ticari ve uygar işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı kısmında yapılan düzenlemelerle, teminatlı sermaye piyasası araçlarının ihracında süreç maliyetlerinin azaltılması sağlanıyor. Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında teminat yöneticisinin taraf oldukları dahil olmak üzere, sermaye piyasası araçlarının ihracına mevzu teminatlara ait düzenlenen makbuz ve kağıtlara damga vergisi istisnası yapılacak.
Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’na ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yazılı genel ve özel bütçeli yönetimlerle, vilayet özel yönetimlerine, yatırım izleme ve uyum başkanlıklarına, belediyelere ve köylere yapılacak bağışlara ait olarak, ilgili yönetim ile bağışlayanlar içinde düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanacak.
Gelir Vergisi Kanununun tekrarlanmış 20/B hususu kapsamında vergilendirilen hasılatlara husus teslim ve hizmetler katma paha vergisinden istisna edilecek. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren düzenlemenin yayımı tarihinde uygulanacak.
Sıhhate ziyanlı tütün mamulleriyle gayrette aktifliğin artırılması ile otomotiv dalında oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun vergilemenin sağlanabilmesi, günün toplumsal, ekonomik ve mali gereksinimlerine nazaran süratli ve esnek karar alınabilmesi için Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile Cumhurbaşkanına tanınan yetki değiştiriliyor. Kanunda yer verilen II sayılı listedeki mallar için belirlenen oranları ve oranlara temel özel tüketim vergisi matrahlarının alt ve üst hudutları 3 katına, III sayılı liste B cetvelindeki mallar için minimum maktu vergi 3 katına kadar çıkarılabilecek.
ATV VE UTV’YE TIPKI ORANDA VERGİLENDİRME
Fizikî ve teknik özelliklerine göre gümrük tarife cetvelinin farklı durumlarında yer alan ATV (All Terrain Vehicle/her türlü toprakta kullanılan araç) ve UTV (Utility Task Vehicle/oldukça hedefli hizmet aracı) isimli araç tiplerinin birebir oranda vergilendirmeleri sağlanacak.
Ayrıyeten motor silindir hacmine ve özel tüketim vergisi matrahına nazaran farklı oranlarda vergilendirilen motorlu karavanlarda vergilendirmeye temel tek bir oran belirleniyor.
Bankacılık Kanunu’nda yapılan düzenleme ile varlık idare şirketlerine kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen 5 yıl mühletince uygulanan damga vergisi, harç ve KKDF istisnası daima hale getirilecek, kelam konusu şirketlere tanınan banka ve sigorta muameleleri vergisine ait istisna kaldırılacak. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, nakdi sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi kurumuyla şirketlerin sermaye yapısı güçlendirilerek, özkaynakla finansman teşvik ediliyor. Düzenlemeyle, Türkiye’de yabancı sermaye, yurt haricinden kaynak girişinin artırılması amaçlanıyor. Buna bakılırsa, nakdi sermaye artışlarının, yurt haricinden getirilen nakitle karşılanan kısmı için oran yüzde 75 olarak uygulanacak.
Kurumlar Vergisi beyan müddetlerinde düzenlemeye gidilen teklifle, Kurumlar Vergisi beyannamesi, hesap devrinin kapandığı ayı izleyen üçüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecek.
Bu iki düzenleme, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Yatırım teşvik dokümanı bazında yapılan yatırım harcanmasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen fiyatın yüzde 10’luk kısmı, Kurumlar Vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi kaidesiyle, ÖTV ve KDV hariç olmak üzere tahakkuk etmiş başka vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecek. Bu unsur, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamalarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
İHDAS
Teklife ihdas edilen unsurla 1 Ocak 2022’de yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2023’e ertelendi.
Unsurun görüşmeleri sırasında kelam alan CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, konaklama vergisinin bölüme ziyan vereceğini savunarak, “Bu verginin ertelenmesi değil tümden kaldırılması taraftarıyım.” diye konuştu.
AK Parti Antalya Milletvekili İbrahim Aydın, salgının olumsuz tesirleri niçiniyle konaklama vergisinin yürürlük tarihinin ertelendiğini belirtti.
KÜÇÜK ESNAFA CAN SUYU
Teklife nazaran, sıradan yolda vergilendirilen mükelleflerin hasılatları gelir vergisinden istisna tutulacak. 835 bin civarında olan bu mükellef kümesinin hasılatlarının istisna edilmesiyle yıllık beyanname vermemeleri sağlanacak.
TOPLUMSAL MEDYADAKİ İÇERİK ÜRETİCİLERİ
Toplumsal içerik üreticiliği ile taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştiriciliğinde kar istisnası getirilecek. Buna nazaran, internet ortamındaki toplumsal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, imaj, ses, görüntü üzere içerikler paylaşan toplumsal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri hasılatlar ile akıllı telefon yahut tablet üzere taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri hasılatlar gelir vergisinden istisna tutulacak. Bu istisnadan yararlanmak için Türkiye’de heyeti bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ait tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi gerekecek.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat meblağı üzerinden, transfer tarihi prestijiyle yüzde 15 oranında gelir vergisi kesintisi yapmak ve Gelir Vergisi Kanunu’nun “muhtasar beyanname” ve “vergi tevkifatının yatırılması” başlıklı unsurlarındaki asıllar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlü olacak. Bu fiyat üzerinden ayrıyeten tevkifat yapılmayacak.
Mükelleflerin düzenleme kapsamı haricinde öteki faaliyetlerinden kaynaklanan yarar ya da iratlarının bulunması, istisnadan yaralanmalarına mahzur oluşturmayacak.
İstisnaya ait kuralların taşınmadığının tespiti halinde, eksik tahakkuk eden vergi, vergi ziyaı cezası kesilerek gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek.
Cumhurbaşkanı, düzenlemedeki tevkifat oranını her bir faaliyet tipi için farklı başka sıfıra kadar indirmeye, bir katına kadar artırmak suretiyle bir daha tespit etmeye yetkili olacak.
Bu düzenleme, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren elde edilen hasılatlara uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
ZİRAÎ TAKVİYE ÖDEMELERİ GELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA OLACAK
Tarım bölümü ve çiftçilerin desteklenmesi için kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan destekleme ödemeleri, gelir vergisinden istisna tutulacak, bu ödemelerden rastgele bir vergi kesintisi yapılmayacak.
Birden çok takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri üzerinden gelir elde eden mükelleflerin verecekleri yıllık gelir vergisi beyannameleri, işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden yılın şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar verebilecek. Bu düzenleme, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bir takvim yılında elde edilen gelirler, şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Bu unsur de 2022 yılı vergilendirme devrine ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
sıradan adapta beyanname verilmesinin unsur metninden çıkarılmasına ait kararı, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren elde edilen hasılatlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Yıllık beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi, şubat ve haziran aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecek. Bu husus, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Cari vergilendirme periyodu ortasındaki üç, altı ve dokuz aylık periyodlar üçer aylık periyotlar prestijiyle süreksiz vergi periyotları kabul edilecek. İlgili takvim yılı yahut hesap devrinin son üç aylık devri ise süreksiz vergi devri kapsamında sayılmayacak, husus kapsamındaki mükellefler tarafınca bu periyot için süreksiz vergi beyannamesi verilmeyecek. Bu düzenleme, 2022 yılı vergilendirme devrine ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
ELEKTRONİK ORTAMDA VERGİ DAİRESİ KURULABİLCEK
Vergiye uyumlu mükelleflerin vergi indirimden yararlanma şartı olan “indirimin hesaplanacağı beyannamenin ilişkin olduğu yıl ile evvelki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması” şartı, yapılan tarhiyatların katılaşmasına bağlı olacak. Kelam konusu mühlet ortasında mutlaklaşan tarhiyatın indirim fiyat hududunun yüzde 1’inden az olması durumunda da indirimden yararlanma koşulları ihlal edilmemiş sayılacak.
Yapılan tarhiyatın indirimden yararlanıldıktan daha sonra katılaşması durumunda yararlanılan indirimin mükelleften geri alınmasına ait karar, husus metninden çıkarılıyor. Katılaşmış tarhiyat bulunmaması kuralı, vergi beyannameleriyle sonlandırılacak. 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Fiziki ortamdan bağımsız olarak elektronik ortamda vergi dairesi kurulabilecek. Elektronik ortamda kurulan vergi dairelerinin öteki vergi dairelerinin şubesi olarak belirlenerek mükelleflere süratli ve aktif hizmet verilebilmesinin sağlanması, vergi dairesince yapılan süreçlerin elektronik ortamda kurulan vergi daireleri tarafınca da yerine getirilmesini temin edecek düzenlemeler yapma konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilecek.
Gelir Yönetimi Başkanlığının nazaranv alanına ait işlerde hizmet alımı yoluyla çalıştırılanlar ile hizmet alımı yapılanların ortak ve yöneticileri de öğrendikleri sırlar ve zımnî kalması gereken öbür konular açısından yasaklara, bu bakılırsavlerinden ayrılsalar dahi uymak zorunda olacak.
Yabancı ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarına yapılacak tebligatlar, Gelir Yönetimi Başkanlığına gönderilmeksizin, vergi dairesi başkanlıkları yahut defterdarlıklarca direkt yurt dışı temsilciliklerine gönderilecek.
3 bin 600 Türk lirasından fazla vergi yahut vergi cezasına taalluk ettiği takdirde, ilan yazısı Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri açısından Gelir Yönetimi Başkanlığının, başkaları için ilgili yönetimin resmi internet sitesi üzerinden de duyurulacak. Bu düzenleme, 1 Haziran 2022’de yürürlüğe girecek.
UZAKTAN İNCELEME
Ticari faaliyetlerin icrasında değişen iş yeri kavramı, vergi incelemesine taraf olan mükelleflerin büyük çoğunluğunun elektronik defter ve evrak kullanımı, dijital data depolama imkanlarının çeşitlenmesi, incelemelerin daha fazlaca teknolojik ekipmanlar kullanılarak yapılması, inceleme süreçlerinin dijital ortama taşınması üzere gelişmelerin “uzaktan incelemeyi” mümkün hale getirdiği nedeni öne sürülerek, teklifle, vergi incelemesinin uzaktan yapılabilmesine yönelik düzenlemeler yapılıyor. Bu düzenleme, 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe girecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, mükelleflerin bildirmeye mecbur olduğu ayrıntıların, kamu kurum ve kuruluşları tarafınca Bakanlığa yazılı yahut elektronik olarak bildirilmesi durumunda, bu bildirimi mükelleflerce yapılmış bildirim olarak kabul etmeye, bu türlü kabul edilecek bildirimleri faaliyet konusu, gelir ögesi ile mükellefiyet, vergi, iş yeri ve şirket çeşitlerini başka farklı yahut bir arada dikkate alarak tespit etmeye ve uygulamaya ait adap ve temelleri belirlemeye yetkili olacak.
Fiziki ortamda tutulan defterlerde bulunan tasdik zorunluluğuna emsal biçimde, Hazine ve Maliye Bakanlığının, Ticaret Bakanlığı ile ortaklaşa yahut kendisinin belirlediği yol, temel ve mühletler dahilinde kelam konusu defterler için berat alınması yahut defterlerin onaylanması tasdik kararında sayılacak. Berat alınması ve onay süreçlerinde belirlenen yordam, temel ve mühletlere uyulmaması halinde ise defterlerin tasdik ettirilmemiş kabul edilecek.
Mükelleflere kullanma mecburiyeti getirilen evrakların, öngörülen mecburî ayrıntıları taşımaması halinde bu dokümanların vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılması uygulaması kapsamına elektronik doküman olarak düzenlenmesi gereken dokümanlar de dahil edilecek.
Yararlanılması, yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı kuralına bağlanan muafiyet, istisna, ziyan mahsubu ve gibisi konularda, tasdik raporunun gerekli mühlet içerisinde ibraz edilmemesi durumunda, mükellefe bildirim edilmek kaidesi ile 60 günlük mühlet verilecek ve bu mühlet ortasında verilmesi halinde tasdik raporu vaktinde verilmiş sayılacak.
Vergi Adap Kanunu’na “elektronik defter beratı” ve “elektronik muhasebe fişi” tarifleri ekleniyor; mükelleflere, defter ve dokümanlarını elektronik ortamda ibraz edilebilme imkanı sağlanıyor.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Adap Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile yararlanılması yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı kaidesine bağlanan muafiyet, istisna, ziyan mahsubu ve gibisi konularda, tasdik raporunun ilgili mevzuat ve mezkur unsurun üçüncü fıkrasındaki mühlet içerisinde ibraz edilmemesi durumunda, mükellefe bildiri edilmek kaidesiyle 60 günlük bir mühlet verilecek, bu müddet ortasında verilmesi halinde tasdik raporu vaktinde verilmiş sayılacak.
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, yararı sıradan yolda tespit edilenler ile defter tutmak mecburiyetinde olan özgür meslek erbabı ve çiftçiler, kelam konusu Kanun kapsamındaki dokümanları düzenleme mecburiliği bulunmayanlara yaptırdıkları işler yahut onlardan satın aldıkları mallar için işi yapana yahut malı satana imzalatacakları sarfiyat pusulası düzenlenecek. Vergiden muaf esnaf için düzenlenen sarfiyat pusulası, bu şahıslar tarafınca verilmiş fatura kararında olacak. Sarfiyat pusulası, malın teslimi yahut hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 gün ortasında düzenlenecek, bu müddet içerisinde düzenlenmeyen sarfiyat pusulası hiç düzenlenmemiş sayılacak.
Kanun teklifiyle kimi durumlarda sarfiyat pusulası yerine kabul edilebilecek dokümanlara ait düzenlemeler de hayata geçiriliyor. Bu kapsamda unsurda öngörülen hallerde banka, ödeme kuruluşu ve PTT tarafınca düzenlenen evraklar ile Kanun uygulamasında evrak düzenleme yükümlülüğü bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının tabi oldukları öteki ilgili mevzuat dahilinde düzenledikleri dokümanlar masraf pusulası yerine kabul edilecek; bu hallerde mükellefler tarafınca ayrıyeten sarfiyat pusulası düzenlenmesine gerek kalmayacak. Bu husus, düzenlemenin yayım tarihini takip eden ayın başında yürürlüğe girecek.
VERGİ MAHREMİYETİ KARARLARI, YETKİLİ ORTAK, YÖNETİCİ, VE ÇALIŞANLARA DA UYGULANACAK
Düzenlemeyle kelam konusu Kanun’a, “elektronik defter beratı” ve “elektronik muhasebe fişi” tarifleri ekleniyor. Buna göre, elektronik defter beratı, elektronik ortamda tutulan defterlere ait olarak Gelir yönetimi Başkanlığı tarafınca belirlenen standartlara uygun ayrıntıları içeren ve Gelir yönetimi Başkanlığı tarafınca onaylanmış elektronik belge; elektronik muhasebe fişi ise hal kararlarından bağımsız olarak Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafınca belirlenen standart ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda düzenlenen, imzalanan, koruma ve ibraz edilebilen muhasebe fişine ilişkin elektronik kayıtlar bütünü biçiminde tanımlanıyor.
Teklifle, mükelleflerin defter ve dokümanlarını elektronik ortamda ibraz edilebilmesine imkan sağlanırken, vergi mahremiyetine ait kararların elektronik defter, evrak ve kayıtların oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması konularından rastgele biri için hizmet verme konusunda yetkilendirilen mükelleflerin ortak, yönetici ve çalışanları hakkında da uygulanması imkanı getiriliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca, tutulması ve düzenlenmesi zarurî defter, kayıt ve evrakların, mikro sinema, mikro fiş yahut elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması yahut bu kayıt ortamlarında saklanmasının yanı sıra mikro sinema, mikro fiş yahut elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla ibraz edilmesine de müsaade verilmesi yahut mecburilik getirilmesi için yetki veriliyor.
MALİYET BEDELİNE DAHİL EDİLECEK SARFİYATLAR
Düzenlemeyle Vergi Adap Kanunu’ndaki iktisadi değer kıymetlerinin değerleme ölçütleri ortasına “alış bedeli” de ekleniyor.
İktisadi değerlerin değerleme ölçüsü olarak dikkate alınan “maliyet bedeli” tarifine girmesi zarurî olan ve olmayan ögeler kapsamlı sayılarak kelam konusu Kanun’a derecediliyor. bu biçimdece uygulamada tereddütlere niye olan, maliyet bedeline mecburî yahut ihtiyari olarak dahil edilmesi öngörülen sarfiyatlar sayılarak maliyet bedelinin nelerden oluştuğunun açıklığa kavuşturulması hedefleniyor.
Buna bakılırsa, iktisadi değerin, iktisap edilmesi yahut kıymetinin artırılmasıyla direkt ilgili gümrük vergileri, gümrük kurulları, yükleme, boşaltma, nakliye ve montaj masrafları; iktisadi değerin iktisap edilmesi yahut pahasının artırılmasıyla direkt ilgili fotoğraf ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, paha tespiti, danışmanlık, komite ve ilan masrafları; iktisadi değerin finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz masrafları ve bunlara ait kur farklarının emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, öteki iktisadi değerlerde ise iktisadi değerin envantere alındığı hesap periyodunun sonuna kadar olan kısmı ile kelam konusu kredilere ait masraflar; iktisadi değerin stoklara yahut envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta masrafları ile gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve yerinin tesviyesinden mütevellit sarfiyatlar, maliyet bedeline dahil edilecek.
Gayrimenkullerle direkt ilgili olması kaidesiyle bunların envantere alındığı hesap devri sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilecek. Mükelleflere, iktisadi değerin (emtia hariç) iktisap edilmesi yahut kıymetinin artırılmasıyla ilgili özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma paha vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanmasını destekleme fonunu, maliyet bedeline dahil edebilme yahut genel masraflar içinde gösterebilme özgürlüğü getiriliyor.
Teklifle, Kanun’a değerleme ölçüsü olarak eklenen “alış bedeli”, bir iktisadi değerin satın alma bedeli olarak tanımlanıyor. Buna bakılırsa, iktisadi bir değerin iktisap edilmesiyle ilgili öbür sarfiyatlar alış bedeline dahil edilmeyecek.
TEKRAR DEĞERLEME ORANI DÜZENLEMESİ
Vergi Yöntem Kanunu’nda yapılan değişiklikle “Enflasyon düzeltmesi, bir daha değerleme oranı ve bir daha değerleme” başlığı düzenleniyor. Buna bakılırsa, tam mükellefiyete tabi ve bilanço aslına göre defter tutan gelir yahut kurumlar vergisi mükellefleri, enflasyon düzeltmesi yapanlar ile kayıtlarını TL haricinde öteki bir para ünitesiyle tutmalarına müsaade verilenler hariç, enflasyon düzeltmesi yapma kurallarının gerçekleşmediği hesap periyotlarının sonu prestijiyle bilançolarına dahil bulunan amortismana tabi iktisadi değerlerini ve bunlar üzerinden ayrılmış olup bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları, kanun teklifinde belirlenen kaideler doğrultusunda bir daha değerleyebilecek.
bir daha değerleme yapılacak yılın ekim ayında bundan evvelki yılın tıpkı periyoduna bakılırsa Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Yİ-ÜFE’de meydana gelen ortalama fiyat artış oranı, bir daha değerleme oranı olarak dikkate alınacak. Kendilerine özel hesap periyodu tayin olunan mükellefler için özel hesap devrinin başladığı takvim yılına ilişkin oran temel alınacak. Süreksiz vergi devirleri prestijiyle yapılacak değerlemede temel alınacak bir daha değerleme oranı ise bundan evvelki yılın Kasım ayından başlamak üzere; 3, 6 ve 9’uncu aylarda bundan evvelki 3, 6 ve 9 aylık devirlere bakılırsa Yİ-ÜFE’de meydana gelen ortalama fiyat artış oranı temel alınmak suretiyle belirlenecek.
bir daha değerlemede iktisadi değerlerin pahasında meydana gelen paha artışı, bir daha değerlemeye tabi tutulan iktisadi değerlerin her birine isabet eden paha artışı detaylı olarak görünecek biçimde bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecek.
İktisadi değerlerini bu fıkra kapsamında bir daha değerlemeye tabi tutan mükellefler bu değerlerini, bir daha değerleme daha sonrasında bulunan bedelleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam edecek.
Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen paha artışı fiyatının, sermayeye ek edilme haricinde rastgele bir biçimde öteki bir hesaba nakledilen yahut işletmeden çekilen kısmı, bu sürecin yapıldığı devir yararı ile ilişkilendirilmeksizin bu vakitte gelir yahut kurumlar vergisine tabi tutulacak.
bir daha değerlemeye tabi tutulan iktisadi değerlerin elden çıkarılması halinde, bunlara isabet eden pasifte özel bir fon hesabında gösterilen bedel artışları motamot amortismanlar üzere muameleye tabi tutulacak.
Her yılın bir daha değerleme oranı fakat o yıla ilişkin değerlemede nazara alınabilecek. bir daha değerlemenin rastgele bir yıl yapamamasından yahut değerleme oranının düşük uygulanmasından dolayı çabucak sonrasındaki senelerda geçmiş periyotlara ait bir daha değerleme yapılamayacak.
Hesap devri ortasında etkine giren iktisadi değerler için etkine girdiği hesap periyodunda, bir daha değerleme yapılmayacak.
Bu düzenleme 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
YANILGILI BASIM YAPAN MATBAACILARA CEZA
Doküman basımıyla ilgili bildirim misyonunu belirlenen müddette yerine getirmeyen ya da bildirimi eksik, yanlışlı yapan matbaa işletmecilerine 1400 lira özel usulsüzlük cezası uygulanacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile amortismanın mühlet bakımından uygulanmasına yönelik yöntemlere yenileri ekleniyor.
Dileyen mükellefler, amortisman sürecine, işletme faaline yeni kaydedilecek iktisadi değerler için bunların kullanıma hazır olduğu tarihte başlayıp ve her bir hesap devri için değerin etkinde kaldığı müddet kadar, gün temeline nazaran amortisman ayırabilecek.
Müddetin gün olarak hesaplanması için Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür mühletleri, 365 ile çarpılacak. Mükellefler, belirlenen faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman mühletini, her yıl için tıpkı nispet olmak kaydıyla belirleyebilecek. Bu mühlet Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen mühletin 2 katını ve 50 yılı aşamayacak. Mükellefler bu tercihlerini, iktisadi değerin envantere alındığı süreksiz vergi devri sonu prestijiyle kullanacak. bu türlü belirlenen amortisman mühleti ve oranı, izleyen devirlerde değiştirilemeyecek.
Amortisman hesaplanmasına başlandıktan daha sonra bu hesaplama formundan vazgeçilemeyecek.
Teklifle, yapılan protestoya yahut yazı ile bir kereden fazla istenilmesine karşın borçlunun ödemediği dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olan alacaklara ait azami bir fiyat belirlenerek, bu husustaki belirsizlik gideriliyor. Protestoya yahut yazı ile bir seferden fazla istenilmesine karşın borçlu tarafınca ödenmemiş ve 3 bin lirayı aşmayan alacaklar, kuşkulu alacak sayılacak. Kuşkulu alacak kararları, işletme hesabı temelinde defter tutan mükellefler açısından da uygulanabilecek.
MEVCUT UYGULAMADAKİ TEREDDÜTLÜ KONULAR GİDERİLİYOR
Teklifle, amortismana tabi malların satılmasında mevcut uygulamadaki tereddütlü konular gideriliyor.
Satılan iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut emsal mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı, işin niteliğine göre zarurî bulunur yahut bu konuda işletmeyi yönetim edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa, satıştan doğan kar, satışın yapıldığı tarihi takip eden üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte süreksiz bir hesapta tutulabilecek. Bu mühlet ortasında satılan iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut benzeri mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı gerçekleşmezse, süreksiz hesapta tutulan kar, satışın yapıldığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kar ve ziyan hesabına eklenecek.
Yangın, sarsıntı, sel, su basması üzere afetler yüzünden büsbütün yahut kısmen ziyaa uğrayan amortismana tabi iktisadi değerler için alınan sigorta tazminatı ile ziyaa uğrayan amortismana tabi iktisadi değerlerin yenilenmesi yahut emsal mahiyetteki bir iktisadi değerin iktisabı işin niteliğine bakılırsa mecburî bulunur yahut bu konuda işletmeyi yönetim edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa tazminat fazlası, bilanço temeline göre defter tutan mükellef tarafınca üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte süreksiz bir hesapta tutulabilecek.
Pasifte süreksiz bir hesapta tutulan tazminat fazlası, finansal kiralama yoluyla edinilenler de dahil olmak üzere, iktisap edilen bir yahut birden çok değerin ayrılacak amortismanlarına mahsup edilecek. Bu mahsup tamamlandıktan daha sonra itfa edilmemiş olarak kalan pahaların amortismanına devam olunacak.
VERGİ ZİYAI CEZASI YÜZDE 50 ORANINDA ARTIRILARAK UYGULANACAK
Vergi ziyaına niçiniyet vermekten yahut usulsüzlükten ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında; cezanın katılaştığı tarihi izleyen günden itibaren 5. yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın; mutlaklaştığı tarihi izleyen günden itibaren 2. yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde 50, usulsüzlük cezası yüzde 25 oranında artırılarak uygulanacak. Artırım meblağı mutlaklaşan cezadan, katılaşan birden çok ceza olması durumunda fiyat prestijiyle en yükseğinden çok olamayacak.
Kağıt ortamında yapılan, tutulan kayıt ve defterlere yönelik olarak kayıt nizamına ait kararlara uyulmaması durumunda kesilecek cezalar ile elektronik kayıt ve defter uygulamalarındaki kayıt nizamına uyulmaması fiillerine uygulanacak cezaların birebir mahiyette olması ve bu fiillere karşılık olarak birinci derece usulsüzlük cezası kesilmesi temin edilerek uygulamada yaşanan tereddütler giderilecek.
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI
Teklifle sarfiyat pusulasının hiç düzenlenmemiş sayıldığı durumlara bağlı olarak özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi temin edilecek.
Tasdik kapsamına alınan mevzulara ait ibraz edilmesi gereken yeminli mali müşavir tasdik raporunun, belirlenen müddette ibraz yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef ismine özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Evrak basımıyla ilgili bildirim bakılırsavini belirlenen müddette yerine getirmeyen ya da bildirimi eksik yahut yanılgılı yapan matbaa işletmecilerine 1400 lira özel usulsüzlük cezası verilecek.
Özel usulsüzlük cezası, bildirimin belirlenen mühletin sonundan başlayarak 30 gün ortasında yapılması ya da eksik yahut kusurlu yapılan bildirimin tıpkı müddet ortasında tamamlanması, düzeltilmesi durumunda yarı oranında uygulanacak.
Yeminli mali müşavir tasdik raporunun belirtilen müddette ibraz edilmemesi durumunda, tasdik raporu ibraz kaidesi getirilen mükellef ismine 50 bin liradan az ve 500 bin liradan fazla olmamak üzere, yararlanılması tasdik raporunun ibrazı kaidesine bağlanan fiyatın yüzde 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek.
HARÇ VE KKDF VERGİSİ İSTİSNASI DAİMA HALE GETİRİLECEK
Varlık idare şirketlerine, kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen 5 yıl mühletince uygulanan damga vergisi, harç ve KKDF istisnası daima hale getirilecek. Bu şirketlere tanınan banka ve sigorta muameleleri vergisine ait istisna kaldırılacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile ihtilafların azaltılması ve vergisel süreçlerde aktifliğin artırılması için 5 bin Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarına ait uzlaşma talep edilebilmesi ve bu fiyatı aşmayan usulsüzlük cezaları içinse Vergi Adap Kanunu’nda belirtilen indirim oranının yüzde 50 artırımlı olarak uygulanması sağlanıyor.
Mükellefler, yöntemine uygun yürürlüğe konulmuş bir ikili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına ters olarak vergilendirildiği yahut bu türlü vergilendirileceğine ait güçlü emareler bulunduğu argümanıyla mutabakatın “karşılıklı muahede usulü” kararlarına bakılırsa Gelir Yönetimi Başkanlığına başvurabilecek. İkili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına bağlı olarak bu müracaat, muahedeye taraf öteki akit devlet yetkili makamları aracılığıyla da yapılabilecek.
Karşılıklı muahede yordamına nazaran müracaat, müracaat kapsamındaki tarh ve bildiri edilen vergi ve cezalar ile ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiye ait dava açma müddetini durduracak. Yapılan müracaata bahis talebin reddi yahut öteki akit devletin yetkili makamı ile mutabakata varılamaması durumunda, bu durum bir yazıyla mükellefe bildiri edilecek. Mükellef, yazının bildirim edildiği tarihten itibaren kalan dava açma müddeti içerisinde vergi mahkemesi nezdinde dava açabilecek. Dava açma müddeti, 15 günden az kalmışsa bu mühlet yazının bildirimi tarihinden itibaren 15 gün olarak uzayacak.
Teklifle karşılıklı mutabakat yolu müracaatının neticelendirilmesine ait düzenleme getiriliyor. Buna nazaran, müracaatın Gelir Yönetimi Başkanlığı ile öbür akit devletin yetkili makamı içinde mutabakata varılarak sonuçlandırılması halinde durum mükellefe bir yazı ile bildirim edilecek. Yazının bildirim tarihinden itibaren 30 gün ortasında mükellefin varılan muahedeyi kabul edip etmediğini, Gelir Yönetimi Başkanlığına bildirecek. Mükellef bu mühlet ortasında bildirimde bulunmadığı takdirde, varılan muahedeyi kabul etmemiş sayılacak. Muahede kararınun kabul edilmemesi yahut kabul edilmemiş sayılması durumunda, 30 günlük mühletin bitiminden itibaren dava açma mühleti bir daha işlemeye başlayacak ve vergi mahkemesi nezdinde dava açılabilecek. Dava açma mühleti, 15 günden az kalmış ise bu müddet 15 gün olarak uzatılacak.
Karşılıklı muahedenin vaki olduğu durumda üzerinde anlaşılan konular ve mutabakat uyarınca düzeltilen vergi ve cezalar hakkında dava açılamayacak ve hiç bir mercie şikayette bulunulamayacak. Kelam konusu vergi ve cezalar, düzeltme sürecinin mükellefe bildirim edildiği tarihten itibaren 1 ay içerisinde ödenecek. Düzeltme sürecine bahis verginin tamamı ile cezaların yarısının bu mühlet zarfında ödenmesi halinde, cezanın yarısı indirilecek.
MÜKELLEFLERİN UZLAŞMA TALEBİNE AİT DÜZENLEMELER
Kanun teklifi, müracaat öncesi açılan davalar ve uzlaşma talebine ait düzenlemeler de içeriyor.
Mükellef, yaptığı müracaattan evvel dava açmışsa dava, karşılıklı mutabakat metodu başvurusu sonuca bağlanmadan vergi mahkemelerince incelenmeyecek. Dava rastgele bir sebeple incelenir ve karara bağlanırsa karşılıklı mutabakat müracaatına ait sonuç dikkate alınacak. Muahede kararı, yönetim tarafınca yargı mercilerine bildirilecek. Karşılıklı muahedenin vaki olmaması halinde, durdurulmuş olan davanın görülmesine, vergi mahkemesinde devam edilecek.
Uzlaşma talebinde bulunmuşsa uzlaşma, karşılıklı mutabakat metodu müracaatının sonuca bağlanmasına kadar ertelenecek. Mükellef, mutabakatın kararınu beklemeksizin uzlaşma hakkını kullanmayı talep ettiği takdirde müracaatından vazgeçmiş sayılacak ve uzlaşmanın vaki olduğu durumda, öbür akit devlete yönelik düzeltme talebi hariç, tekrar karşılıklı muahede tarzı müracaatında bulunamayacak.
Karşılıklı mutabakat kararına nazaran, Türkiye’de düzeltme yapılmasının gerekmesi durumunda, muahede kararı, kanunun zamanaşımı kararlarına bakılmaksızın uygulanacak. Mutabakat kararınun uygulanması için ikili vergilendirmeyi tedbire mutabakatında bir süre öngörülmüş ise bu müddet ile ilgili kararlar gizli kalacak.
Mükellef, karşılıklı mutabakatın kararınu kabul ettiği durumlar hariç olmak üzere, sürecin rastgele bir basamağında başvurusunu geri çekebilecek, bu durumda duran zamanaşımı kaldığı yerden işlemeye devam edecek. Mükellefin, başvurusunu geri çektiği durumda, kanunun öteki kararları kapsamındaki müracaat hakları gizli kalacak. Karşılıklı mutabakat metoduna başvurulması, tahakkuk eden vergi ve cezaların tahsilatını durdurmayacak.
Bu düzenlemeler, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılacak müracaatlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Mükelleflerin istemeleri halinde, birinci sefer bir daha değerleme yapacakları hesap dönemindilk evvelki hesap periyodunun sonu prestijiyle bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi öteki iktisadi değerlerini, kararlara uymak şartıyla bir daha değerleyebilmelerine imkan sağlanacak. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI
Yatırım izleme ve uyum başkanlıkları, (YİKOB), Damga Vergisi Kanunu uygulamasında resmi daire kapsamına alınacak.
Damga Vergisi Kanunu’nda “Ticari ve uygar işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı kısmında yapılan düzenlemelerle, teminatlı sermaye piyasası araçlarının ihracında süreç maliyetlerinin azaltılması sağlanıyor. Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında teminat yöneticisinin taraf oldukları dahil olmak üzere, sermaye piyasası araçlarının ihracına mevzu teminatlara ait düzenlenen makbuz ve kağıtlara damga vergisi istisnası yapılacak.
Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’na ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yazılı genel ve özel bütçeli yönetimlerle, vilayet özel yönetimlerine, yatırım izleme ve uyum başkanlıklarına, belediyelere ve köylere yapılacak bağışlara ait olarak, ilgili yönetim ile bağışlayanlar içinde düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanacak.
Gelir Vergisi Kanununun tekrarlanmış 20/B hususu kapsamında vergilendirilen hasılatlara husus teslim ve hizmetler katma paha vergisinden istisna edilecek. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren düzenlemenin yayımı tarihinde uygulanacak.
Sıhhate ziyanlı tütün mamulleriyle gayrette aktifliğin artırılması ile otomotiv dalında oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun vergilemenin sağlanabilmesi, günün toplumsal, ekonomik ve mali gereksinimlerine nazaran süratli ve esnek karar alınabilmesi için Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile Cumhurbaşkanına tanınan yetki değiştiriliyor. Kanunda yer verilen II sayılı listedeki mallar için belirlenen oranları ve oranlara temel özel tüketim vergisi matrahlarının alt ve üst hudutları 3 katına, III sayılı liste B cetvelindeki mallar için minimum maktu vergi 3 katına kadar çıkarılabilecek.
ATV VE UTV’YE TIPKI ORANDA VERGİLENDİRME
Fizikî ve teknik özelliklerine göre gümrük tarife cetvelinin farklı durumlarında yer alan ATV (All Terrain Vehicle/her türlü toprakta kullanılan araç) ve UTV (Utility Task Vehicle/oldukça hedefli hizmet aracı) isimli araç tiplerinin birebir oranda vergilendirmeleri sağlanacak.
Ayrıyeten motor silindir hacmine ve özel tüketim vergisi matrahına nazaran farklı oranlarda vergilendirilen motorlu karavanlarda vergilendirmeye temel tek bir oran belirleniyor.
Bankacılık Kanunu’nda yapılan düzenleme ile varlık idare şirketlerine kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen 5 yıl mühletince uygulanan damga vergisi, harç ve KKDF istisnası daima hale getirilecek, kelam konusu şirketlere tanınan banka ve sigorta muameleleri vergisine ait istisna kaldırılacak. Bu husus, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, nakdi sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi kurumuyla şirketlerin sermaye yapısı güçlendirilerek, özkaynakla finansman teşvik ediliyor. Düzenlemeyle, Türkiye’de yabancı sermaye, yurt haricinden kaynak girişinin artırılması amaçlanıyor. Buna bakılırsa, nakdi sermaye artışlarının, yurt haricinden getirilen nakitle karşılanan kısmı için oran yüzde 75 olarak uygulanacak.
Kurumlar Vergisi beyan müddetlerinde düzenlemeye gidilen teklifle, Kurumlar Vergisi beyannamesi, hesap devrinin kapandığı ayı izleyen üçüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecek.
Bu iki düzenleme, 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Yatırım teşvik dokümanı bazında yapılan yatırım harcanmasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen fiyatın yüzde 10’luk kısmı, Kurumlar Vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi kaidesiyle, ÖTV ve KDV hariç olmak üzere tahakkuk etmiş başka vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecek. Bu unsur, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamalarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
İHDAS
Teklife ihdas edilen unsurla 1 Ocak 2022’de yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2023’e ertelendi.
Unsurun görüşmeleri sırasında kelam alan CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, konaklama vergisinin bölüme ziyan vereceğini savunarak, “Bu verginin ertelenmesi değil tümden kaldırılması taraftarıyım.” diye konuştu.
AK Parti Antalya Milletvekili İbrahim Aydın, salgının olumsuz tesirleri niçiniyle konaklama vergisinin yürürlük tarihinin ertelendiğini belirtti.