STRIF
Member
Yasadışı uyuşturucu (metamfetamin) kullanması, dünya çapında yüz milyarlarca dolarlık malî yüke niye olan büyüyen bir global sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Bu insani salgının toplumsal maliyetlerinin altında potansiyel bir ekolojik kriz kapalı. Bağımlılığa sebep olan bu unsurlar yalnızca insanları zehirlemiyor. bununla birlikte tabiata karışarak biroldukça canlıya da ulaşıyor. Geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir çalışma, sulara karışan metamfetaminlerin balıkları da bağımlı hale getirdiğini gösterdi.
Metamfetamin ekolojik krize yol açıyor
Arıtma tesisleri atık sulardaki bu hususları ayırt edemiyor. Bu yüzden bu çeşit atıklarla dolu sular akarsulara süratle ilerliyor. şüphesiz metamfetaminler ve başka ilaçlarla birlikte. Tatlı su akıntılarında metamfetaminlerin düzeyleri arttıkça, balıklar giderek daha fazla bağımlı hale geliyor.
Çek Ömür Bilimleri Üniversitesinden Pavel Horký ve meslektaşlarına nazaran, Çekya’daki birtakım akarsularda metamfetamin konsantrasyonları litre başına yüzlerce nanogram. Lakin bu düzeylerin suda yaşayan hayvanlar üstündeki tesiri meçhul. Grup, bu ekolojik salgının muhtemel olumsuz yan tesirlerini belirleyecek bir deney yaptı.
Balık çiftliğindeki 120 kahverengi alabalığı (Salmo trutta) 350 litrelik iki tanka yerleştirdiler. Bir tanktaki su, yabanî akıntılarda ölçülen konsantrasyonlarla eşit metamfetaminleri içeriyordu. Başkası ise denetim kümesiydi ve pak su vardı. Sekiz hafta daha sonra araştırmacılar metamfetamini deney tankından çıkardı.
Takip eden 10 günlük çekilme periyodunda Horký, her iki kümeden rastgele seçilen balıkları bağımlılık ve mahrumluk belirtileri açısından test etti. Bunun için ise güya su deposundan bir dere geçiyormuş üzere suyun bir taraftan girip öteki taraftan dışarı akabileceği bir tank inşa etti. Fakat akışın bir tarafı deney tankının içerdiği kadar metamfetamine sahipti.
(Foto: Filson)
Denetim balıkları akışın rastgele bir tarafını tercih etmedi. Ancak metamfetamine maruz kalan balıklar tekraren ilaçlı suda kalmayı seçti. Dahası, metamfetamine maruz kalan balıkların beyin dokularında yüksek metamfetamin düzeyleri vardı. Üstelik olağandan daha az faaliyette bulundular. Bu da onların hayatta kalma ve üreme talihlerini azaltabilir.
Horký, “Balığın uyuşturucuyla ödüllendirilme isteği, yiyecek arama yahut çiftleşme üzere doğal mükafatları gölgede bırakabilir. bu biçimde bir kirlilik, tüm ekosistemlerin işleyişini değiştirebilir.” dedi.
Metamfetamin ekolojik krize yol açıyor
Arıtma tesisleri atık sulardaki bu hususları ayırt edemiyor. Bu yüzden bu çeşit atıklarla dolu sular akarsulara süratle ilerliyor. şüphesiz metamfetaminler ve başka ilaçlarla birlikte. Tatlı su akıntılarında metamfetaminlerin düzeyleri arttıkça, balıklar giderek daha fazla bağımlı hale geliyor.
Çek Ömür Bilimleri Üniversitesinden Pavel Horký ve meslektaşlarına nazaran, Çekya’daki birtakım akarsularda metamfetamin konsantrasyonları litre başına yüzlerce nanogram. Lakin bu düzeylerin suda yaşayan hayvanlar üstündeki tesiri meçhul. Grup, bu ekolojik salgının muhtemel olumsuz yan tesirlerini belirleyecek bir deney yaptı.
Balık çiftliğindeki 120 kahverengi alabalığı (Salmo trutta) 350 litrelik iki tanka yerleştirdiler. Bir tanktaki su, yabanî akıntılarda ölçülen konsantrasyonlarla eşit metamfetaminleri içeriyordu. Başkası ise denetim kümesiydi ve pak su vardı. Sekiz hafta daha sonra araştırmacılar metamfetamini deney tankından çıkardı.
Takip eden 10 günlük çekilme periyodunda Horký, her iki kümeden rastgele seçilen balıkları bağımlılık ve mahrumluk belirtileri açısından test etti. Bunun için ise güya su deposundan bir dere geçiyormuş üzere suyun bir taraftan girip öteki taraftan dışarı akabileceği bir tank inşa etti. Fakat akışın bir tarafı deney tankının içerdiği kadar metamfetamine sahipti.
(Foto: Filson)
Denetim balıkları akışın rastgele bir tarafını tercih etmedi. Ancak metamfetamine maruz kalan balıklar tekraren ilaçlı suda kalmayı seçti. Dahası, metamfetamine maruz kalan balıkların beyin dokularında yüksek metamfetamin düzeyleri vardı. Üstelik olağandan daha az faaliyette bulundular. Bu da onların hayatta kalma ve üreme talihlerini azaltabilir.
Horký, “Balığın uyuşturucuyla ödüllendirilme isteği, yiyecek arama yahut çiftleşme üzere doğal mükafatları gölgede bırakabilir. bu biçimde bir kirlilik, tüm ekosistemlerin işleyişini değiştirebilir.” dedi.