Yenilmez
Active member
Belediyelerin su, atık su ve katık atık ile sunduğu kimi hizmetlerden kaynaklanan fiyat alacakları, aldığı birtakım hisseler; büyükşehir belediyelerinin katı atık fiyatları ile su ve kanalizasyon yönetimlerinin su ve atık su bedeli alacakları da yapılandırma kapsamında olacak. Düzenleyici ve denetleyici kurumlarca verilen idari para cezaları, Kovid-19 ile uğraş kapsamında verilen idari para cezaları ile tütün ve tütün mamulleri kullanmasından kaynaklanan idari para cezaları kapsam haricinde olacak. Her bir taşıt için motorlu taşıtlar vergisi, taşıta ait idari para cezaları ile geçiş fiyatının en az yüzde 10’unun ödenmesi kaidesiyle taksit ödeme müddetince fenni muayene müsaadesi verilecek. Yapılandırılacak fiyatların, kanunda öngörülen mühlet ve biçimde ödenmemesi halinde vade tarihinde değişiklik yapılmayacak.
Kanunla yapılandırma kapsamına alınacak 30 Nisan 2021 dahil bu tarihtilk evvelki periyotlara ilişkin borçlar şöyleki:
Maddeyle belediyelere olan borçların da yapılandırılması öngörülüyor. Buna göre belediyelerin, Vergi Yol Kanunu kapsamındaki 30 Nisan 2021 tarihindilk evvelki devirlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ait vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları ile gecikme faiz ve artırımları; 2021 yılına ait olarak kelam konusu tarihtilk evvel tahakkuk eden vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme artırımları da kanunun kapsamında yer alıyor.
Öte yandan belediyelerin, Belediye Gelirleri Kanunu’na nazaran vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş olan fiyat ve hisse alacakları; Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin vadesi kelam konusu tarih olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş bulunan su, atık su ve katı atık fiyatı alacakları; büyükşehir belediyelerinin Etraf Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı hususuna bakılırsa vadesi 30 Nisan 2021’dilk evvel olduğu biçimde teklifin maddeleştiği tarihte ödenmemiş katı atık fiyatı alacakları ile tüm bunlara bağlı fer’i alacakları da yapılandırmaya dahil ediliyor.
Kanuna göre, düzenlemenin uygulanmasında kullanılacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranları, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 31 Aralık 2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren üretici meblağları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren aylık yüzde 0,35 oranını tabir edecek.
TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK KATILAŞMIŞ ALACAKLAR
Kanunla katılaşmış birtakım alacaklar için de yapılandırmaya gidiliyor. Buna nazaran, Hazine ve Maliye Bakanlığı, vilayet özel yönetimleri ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen alacaklardan düzenlemenin maddeleşerek yayımlandığı tarih prestijiyle şu borçların tahsilinden vazgeçilecek:
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ile ödenmemiş alacağın yalnızca feri alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine bu düzenlemenin yayım tarihi prestijiyle Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ; kanunda belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ile daha evvel ödenmiş olanlar dahil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamı,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak niçiniyle kesilmiş vergi cezalarının yüzde 50’si ve bu meblağa gecikme artırımı yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ- ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat; ödenmemiş alacağın yalnızca gecikme artırımından ibaret olması halinde gecikme artırımı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ, kanunda belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla cezaların kalan yüzde 50’sinin ve bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamı,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş ve bu düzenlemede sıralanan idari para cezalarının büsbütün bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş bulunan öteki asli amme alacaklarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bu alacaklara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ve ödenmemiş alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat maddede belirtilen müddet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle uygulanan faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacaklarının tamamı,
– Birtakım Kamu Alacaklarının Uzlaşma Adabı ile Tahsili Hakkında Kanun’un birinci iki hususu mucibince ödenmesi gerektiği biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar ödenmemiş olan fiyatların ödenmesi halinde Kimi Kamu Alacaklarının Uzlaşma Tarzı ile Tahsili Hakkında Kanun yeterince hesaplanan binde iki oranındaki faiz alacaklarının tamamı.
VADESİNDE ÖDENMEMİŞ GÜMRÜK VERGİLERİNE YAPILANDIRMA
Kanuna göre, Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş bulunan gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının külliyen bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ ile idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Ticaret Bakanlığının vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş ve gümrük yükümlülüğü niçiniyle gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş idari para cezaları ile Kabahatler Kanunu’nun iştirak kararları niçiniyle kesilmiş idari para cezalarının yüzde 50’sinin maddede belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle cezaların kalan yüzde 50’si ödenmeyecek.
Eşyanın gümrüklenmiş pahasına bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının yüzde 30’u ve var ise gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın büsbütün ödenmesi kuralıyla cezaların kalan yüzde 70’i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacaklarının tamamı tahsil edilmeyecek.
Yasaya bakılırsa, her bir taşıt için düzenlemenin kanunlaşmasından evvel ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu’na bakılırsa verilen trafik idari para cezası, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve bakılırsavleri Hakkında Kanun ile Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş fiyatı ve idari para cezası ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat ile katsayı meblağının en az yüzde 10’unun ödenmiş olması halinde maddede belirtilen taksit ödeme müddetince fenni muayeneye müsaade verilecek.
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı ve alkollü içkilerin üreticileri ve ithalatçıları, Hazine ve Maliye Bakanlığının yetkisi kapsamında kullanılma mecburiliği getirilen özel etiket ve işaretleri kullanmalarına müsaade verilebilmesi için bu yasa ile yapılandırılan Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun ilgili cetvellerinde yer alan eserlere ait özel tüketim vergisi, vadesi 1 Ekim 2020 tarihinden daha sonra gelen katma paha vergisi ve bu vergilere ilişkin beyannameden doğan damga vergisi ile bu vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın tamamını ödeyecek.
Düzenleme kapsamında yapılandırılan fiyatların, öngörülen mühlet ve biçimde ödenmemesi halinde vade tarihinde değişiklik yapılmayacak.
BELEDİYE VE YİKOB’LARIN ALACAKLARI
Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Ücrete Tabi İşler” ile “Müze giriş fiyatları ile madenlerden belediyelere pay” başlıklı unsurlarına göre tahsili gereken fiyat ve hisseler ile su, atık su ve katı atık fiyatı alacaklarından vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş olanlar hakkında yapılacak hesaplamalar kararı belirlenen fiyatların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı her türlü ceza ve artırımlarının tahsilinden vazgeçilecek.
Büyükşehir belediyelerinin, Etraf Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı hususu uyarınca vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde ödenmemiş katı atık fiyatı alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere mukavelelerde düzenlenen her türlü artırımlar hakkında da hesaplanacak fiyatların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı ceza, gecikme faizi ve artırımı ödenmeyecek.
İstanbul Su ve Kanalizasyon Yönetimi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve nazaranvleri Hakkında Kanun kapsamında büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon yönetimlerinin kelam konusu tarihtilk evvel ödenmemiş su ve atık su bedeli alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımları, hesaplamalar kararı belirlenen fiyatların ödenmesi halinde tahsil edilmeyecek.
Öte yandan, düzenlemeyle YİKOB’ların vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde ödenmemiş ve Amme Alacaklarının Tahsil Yöntemi Hakkında Kanun kapsamında takip edilen alacak asılları ile buna bağlı fer’i alacakları da yapılandırılacak. Bu unsur kararından yararlanmak isteyen borçluların unsurda belirtilen kuralların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kuralı aranacak.
Birtakım Alacakların bir daha Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Ait Kanun, katılaşmamış yahut dava evresindeki amme alacaklarının yapılandırılmasına ait kararlar içeriyor.
Düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle birinci derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma mühleti çabucak hemen geçmemiş olan ikmalen, resen yahut idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ait tahakkuklarda; vergilerin/gümrük vergilerinin yüzde 50’si ile bu fiyata ait faiz, gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine, kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın; belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle vergilerin ve gümrük vergilerinin yüzde 50’si, faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle gümrük vergilerine ait gümrük yükümlülüğü doğmuş ve idari itiraz mühleti geçmemiş yahut idari itiraz mercilerine ulaşmış tahakkuklar için de bu karar uygulanacak.
İlgisine nazaran istinaf yahut temyiz mühletleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz yahut temyiz yoluna başvurulmuş, karar düzeltme talep mühleti geçmemiş yahut karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, resen yahut idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ait tahakkuklarda, buna göre ödenecek alacak asıllarının tespitinde, kanunun yayımı tarihi prestijiyle tarhiyatın/tahakkukun bulunduğu en son safhadaki fiyat temel alınacak.
Yalnızca vergi cezalarına ve gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ait dava açılmış olması halinde; asla bağlı cezaların, vergilerin/gümrük vergilerinin bu kanunun yayımı tarihindilk evvel ödenmiş olması yahut belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi koşuluyla tamamı ve bunlara bağlı gecikme artırımları tahsil edilmeyecek.
Asla bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarına ve gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ait verilen en son sonucun bozma sonucu olması halinde cezanın yüzde 25’inin, kısmen onama kısmen bozma sonucu olması halinde; onanan kısmın tasdik yahut tadilen tasdike ait karar olması halinde tasdik edilen cezanın yüzde 50’sinin, terkin edilen cezanın yüzde 10’unun, bozulan kısmın yüzde 25’inin belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla kalan cezaların tahsilinden vazgeçilecek.
İHTİLAFLI PARA CEZALARINA DA YAPILANDIRMA
Düzenlemeyle kanun kapsamındaki idari para cezalarından ihtilaflı olanlar ile kanun kapsamındaki ecrimisillerden ihtilaflı olanlar da yapılandırılıyor.
Alacakların tespitinde temel alınacak olan en son karar, tarhiyata, tahakkuka, idari yaptırım sonucuna, ecrimisile ait ihbarname, düzeltme ihbarnamesine yönelik verilen ve kanunun yayımı tarihindilk evvel taraflardan birine bildiri edilmiş olan karar olacak.
Uzlaşma kararlarından yararlanılmak üzere müracaatta bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş yahut uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış fakat dava açma müddeti geçmemiş alacaklar da bu husus kararından yararlanacak. Bu karardan yararlanılması için husus kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması kural olacak.
BAŞLAYAN İNCELEMELER DEVAM EDECEK
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel başlanıldığı biçimde tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk süreçlerine bu kanunu matrah ve vergi artırımına ait kararları gizli kalmak kaydıyla devam edilecek. Bu süreçlerin tamamlanmasından daha sonra, tarh edilen vergilerin yapılandırılması düzenleniyor. Bu karardan yararlanma, ihbarname bildirimine bağlı müracaat ve ödeme mühletleri de belirlenerek kurala bağlanıyor. Ayrıyeten düzenlemeden yararlanmanın genel müracaat mühleti ortasında bildirim edilen ihbarnameler için farklı müracaat müddeti ve buna bağlı olarak birinci taksit ödeme mühleti belirleniyor.
İştirak niçiniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarında, cezaya muhatap olanların, cezanın yüzde 25’ini belirtilen mühlet ve biçimde ödemeleri halinde cezanın kalan yüzde 75’inin tahsilinden vazgeçilecek.
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel pişmanlık talebi ile verilip ödeme istikametinden koşulların ihlal edildiği beyannameler ile resen verilen beyannameler için kesilen ve kanunun yayımı tarihi prestijiyle bildirim edilmemiş olan vergi cezaları hakkında bu unsur kararları uygulanacak.
Asla bağlı vergi cezalarının bu düzenleme kapsamında tahsilinden vazgeçilebilmesi için verginin bu kanunun yayımı tarihindilk evvel ödenmiş olması gerekecek.
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel tamamlandığı biçimde, bu tarihte ya da bu tarihten daha sonra vergi dairesi kayıtlarına ulaşan takdir kurulu kararları ve vergi inceleme raporları üzerine gerekli tarh ve bildirim süreçleri yapılacak ve belirtilen biçimde, belirlenen meblağın büsbütün ödenmesi koşuluyla bu düzenlemenin kararlarından yararlanılacak. Emsal düzenleme, gümrük vergisi için de uygulanacak.
Kanunun yayımı tarihi prestijiyle Vergi Adap Kanunu’nun tarhiyat öncesi uzlaşma kararlarına göre uzlaşma talebinde bulunulmuş lakin uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış olmakla bir arada vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe bildirim edilmemiş alacaklar da bu düzenlemeden yararlanacak.
Vergi Yordam Kanunu’nun, pişmanlık ve ıslah başlıklı kararları çerçevesinde beyan edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak pişmanlık artırımı yerine, bu kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi koşuluyla pişmanlık artırımı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Zaten verilen beyannameler üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak gecikme faizi yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ, belirtilen kurallarda büsbütün ödenmesi halinde gecikme faizi ve vergi cezaları alınmayacak.
EMLAK VERGİLERİ DE YAPILANDIRILIYOR
30 Nisan 2021 dahil, bu tarihtilk evvel verilmesi gerektiği biçimde emlak vergisi bildiriminde bulunmayan yahut vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı hissesinin tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın; belirtilen biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle bu alacaklara bağlı gecikme faizi, gecikme artırımı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Gelir Vergisi Kanunu’nda başka fiyat mükelleflerinin, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine başvurarak 2021 takvim yılına ait gelir vergilerini tarh ettirmeleri ve karnelerine işletmeleri kaydıyla evvelki devirlere ait olarak rastgele bir vergi ve ceza aranmayacak.
Kanun ile matrah ve vergi artırımı yoluyla işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek, kayıtlı iktisada geçişin teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Buna nazaran, mükelleflerin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak belirtilen mühlet ve biçimde ödemeleri halinde, artırımda bulundukları yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu senelera ait olarak bu vergi tipleri hakkında çabucak sonrasında öbür bir tarhiyat yapılmayacak. bu türlü beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve fiyatların tespitinde ekonomik gelişmelere paralel olarak belirlenen matrahlar temel alınacak. bu biçimdece mükelleflere, vergi cezaları ve gecikme faizlerine muhatap olmadan, vergilerini ödeme imkanı sağlanacak ve artırımda bulunulan vergiler ve devirler için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmamak suretiyle gelirlerin hakikat beyan edilmesi teşvik edilecek.
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için yıllık beyannamelerinde vergiye temel alınan matrahları, 31 Ağustos 2021’e kadar, 2016 takvim yılı için yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltildi, 2020 yılı için yüzde 20’den yüzde 15’e düşürüldü. Kelam konusu oran, 2017 takvim yılı için yüzde 30, 2018 takvim yılı için yüzde 25, 2019 takvim yılı için yüzde 20, 2020 takvim yılı için yüzde 20 oranından az olmamak üzere artırılabilecek.
Ayrıyeten, matrah artırımında bulunan mükelleflerin beyan edecekleri ve üzerinden vergi hesaplanacak matrahlar için taban fiyatlar belirleniyor.
Daha evvel ziyan beyan edilmiş olması yahut indirim ve istisnalar niçiniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş veyahut ilgili senelerda faaliyette bulunulmuş yahut gelir elde edilmiş olsa da bu faaliyetlerin ve gelirlerin vergi dairesinin bilgisi haricinde bırakılmış olması niçiniyle matrah bulunmaması halleri ile mükellefler tarafınca beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar kararı bulunan matrahlara alt hudut getiriliyor.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları kurumlar vergisi matrahlarının yanı sıra vergi tevkifatına tabi olan kar ve iratları üzerinden tevkif edilen vergileri de artırmaları kural olacak.
Kanunla gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisine ait vergi ve matrah artırımı kararları düzenleniyor. Mükelleflerin artırımda bulunulan vergiyi ödemeyi kabul ettikleri vergilendirme devirleri ile ilgili olarak artırıma bahis ödemeler ötürüsıyla gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.
Katma Paha Vergisi mükelleflerinin vergi artırımında bulunmaları halinde, artırımda bulundukları devirler için haklarında KDV istikametinden vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap tutulmayacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunan ve bu mevzudaki kuralları yerine getiren mükelleflerin, defter ve evrakları incelenmeyecek ve artırıma husus olan vergilerle ilgili olarak tarhiyat yapılmayacak.
Mükelleflerin defter ve dokümanları üzerinde daha evvel vergi incelemesi yapılmış olması, ilgili yıllar için mükellefler tarafınca matrah yahut vergi artırımında bulunulmasına mani olmadığı üzere yönetimin, artırımda bulunulmayan yıllar yahut periyotlar için vergi incelemesi yapma hakkı gizli olacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunulması, düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel başlanılmış olan vergi incelemeleri ve takdir süreçlerine mahzur teşkil etmeyecek. Fakat hususta yer alan inceleme yapma hakkına yönelik kararlar gizli kalmak kaydıyla vergi incelemeleri ve takdir süreçlerinin 2 Ağustos 2021’e kadar sonuçlandırılmaması halinde bu süreçlere devam edilmeyecek. Bu mühlet içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacak.
İnceleme ve takdir kararı tarhiyata bahis matrah farkı tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir komitesi kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihtilk evvel matrah artırımında bulunulmuş olması kuralıyla inceleme ve takdir kararı bulunan matrah farkı, bu unsur kararları ile pahalandırılacak.
Matrah yahut vergi artırımına ait kararlardan defter, kayıt ve dokümanları yok edenler yahut defter sahifelerini yok ederek yerine diğer yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar yahut evrakların asıl yahut suretlerini büsbütün veyahut kısmen uydurma olarak düzenleyenler faydalanamayacak.
Kelam konusu kararlardan, terör kabahatinden karar giyenler ve haklarında terör örgütlerine veya Ulusal Güvenlik Kurulunca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu nedeni öne sürülerek isimli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Kabahatleri Araştırma Şurası Başkanlığınca yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı kabahati yahut aklama hatası kapsamında incelenmesi ve araştırılması talep edilenler de yararlanamayacak.
Matrah ve vergi artırımı üzerine hesaplanan vergiler, ikişer aylık periyotlar halinde azami 6 eşit taksitte ödenecek.
Kanun, işletme kayıtlarının düzeltilmesine, kayıt dışı faaliyetlerin kayıt altına alınabilmesi için işletmelerde mevcut bulunmasına karşın kayıtlara yansıtılmamış emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlara intikaline imkan tanıyor.
Buna bakılırsa, ismi, kollektif ve ismi komandit şirketler dahil gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmelerinde mevcut olduğu biçimde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedeliyle, 31 Ağustos 2021’e kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirerek defterlerine kaydedebilecek. Bildirime dahil edilen değerler için amortisman ayrılmayacak.
Bilanço aslına nazaran defter tutan mükellefler, etkinlerine kaydettikleri emtia için farklı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için başka olmak üzere özel karşılık hesabı açacaklar. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması yahut işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin ögesi sayılacak ve vergilendirilmeyecek. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman sayılacak. İşletme hesabı temeline nazaran defter tutan mükellefler ise kelam konusu emtiayı, defterlerinin sarfiyat kısmına satın alınan mal olarak kaydedecekler.
Beyan edilen makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı temel alınarak KDV hesaplanacak ve farklı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme müddeti ortasında ödenecek. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan KDV’den indirilemeyecek. Emtia üzerinden ödenen vergi, genel asıllara göre indirilecek.
Kanun, kayıtlarda yer aldığı biçimde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında uygulanacak kararları de düzenliyor.
İsmi, kollektif ve ismi komandit şirketler dahil gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, kayıtlarında yer aldığı biçimde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, 31 Ağustos 2021’e kadar emtialar bakımından tıpkı neviden emtialara ait cari yıl kayıtlarına nazaran tespit edilen gayrisafi kar oranını, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedellerini dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilecek.
Gayrisafi kar oranının cari yıl kayıtlarına nazaran tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar temel alınacak. Ödenmesi gereken KDV, birinci taksiti beyanname verme mühleti ortasında, izleyen taksitler beyanname verme mühletini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecek.
Bilanço temeline göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31 Aralık 2020 tarihi prestijiyle düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin temel faaliyet konusu haricindeki süreçleri ötürüsıyla (ödünç verme ve emsal niçinlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu meblağlar ile ortaklara borçlu bulunduğu fiyatlar içindeki net alacak fiyatları ile bunlarla ilgili öbür hesaplarda yer alan süreçlerini, 31 Ağustos 2021’e kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilecek.
Bu kapsamda beyan edilen meblağlar üzerinden hesaplanacak vergi oranı yüzde 5’ten yüzde 3’e indirildi. Buna göre, beyan edilen meblağlar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplanarak beyanname verme müddeti ortasında ödenecek.
Ödenen vergiler, gelir yahut kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek. Beyan edilen meblağlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde masraf olarak kabul edilmeyecek. Beyan edilen fiyatlar niçiniyle ek bir tarhiyat yapılmayacak. Beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları niçiniyle 2021 yılı süreksiz vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme süreçleri beyanname verme müddeti ortasında yapılacak ve düzeltme süreçleri niçiniyle rastgele bir ceza yahut faiz aranmayacak.
SGK ALACAKLARINDA DÜZENLEME
Tahakkuk ettiği biçimde ödenmemiş sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, toplumsal güvenlik dayanak primi, ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, SGK tarafınca ilgili kanunları mucibince takip edilen damga vergisi, özel süreç vergisi ve eğitime katkı hissesi asılları ile bu alacaklara ödeme müddetlerinin bittiği tarihlerden bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi temel alınarak hesaplanacak fiyatın, belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme artırımı üzere fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Kanunla, 30 Nisan 2021’e kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ait yapılan ön kıymetlendirme, araştırma yahut tespit kararında bulunan eksik personellik meblağı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları da tahsil edilmeyecek.
Kanun, 30 Nisan 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ait uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacaklarını da düzenliyor.
Ayrıyeten, genel sıhhat sigortalı sayılanların borçlarına ilginde düzenleme yapılıyor. Buna bakılırsa borcu bulunanlara 31 Aralık 2021 tarihine kadar borçlarını gecikme artırımı ve cezasız ödeyebilme, bu tarihe kadar da sıhhat yardımlarından yararlanma imkanı getiriliyor. Kanunla hiç gelir testine girmemiş genel sıhhat sigortalarının 30 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testine gitmeleri halinde belirlenecek gelir durumlarına göre tescillerinin güncellenmesi sağlanacak.
Kanunla Bağ-Kur sigortalılarının çeşitli kanunlarla durdurulan sigortalılık mühletleri niçiniyle ödemedikleri prim borçlarını ödeme imkanı verilecek. Kanuna nazaran, yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçlular, 31 Ağustos 2021’e kadar yönetime başvuracak.
Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, vilayet özel yönetimlerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların birinci taksitinin 30 Eylül 2021’e kadar, Toplumsal Güvenlik Kurumuna (SGK) bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların ise birinci taksitinin 31 Ekim 2021’e kadar, başka taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık periyotlar halinde azami 18 eşit taksitte ödenmesi gerekecek.
Müracaat ve taksit ödeme müddetlerinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde müddet, tatili izleyen birinci iş günü mesai saati sonunda bitecek. Hesaplanan meblağlar peşin yahut taksitler halinde ödenebilecek.
Hesaplanan fiyatların tamamının birinci taksit ödeme müddeti içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak, hesaplanacak fiyatların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. Yapılandırma kararı ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyattan yüzde 50 indirim yapılacak.
Hesaplanan fiyatların tamamının birinci iki taksit ödeme mühleti ortasında ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatlar üzerinden yüzde 50 indirim yapılacak.
Yapılandırma kararı ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyattan yüzde 25 indirim yapılacak.
Hesaplanan fiyatların taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili unsurlarda yer alan kararlar gizli kalmak kaidesiyle borçluların müracaat sırasında 6, 9, 12 yahut 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekecek. Tercih edilen taksit mühletinden daha uzun bir müddetde ödeme yapılamayacak.
Kanunla, ayrıyeten vilayet özel yönetimleri, belediyeler ve spor kulüplerine yönelik farklı taksit seçenekleri de düzenleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK’ye bağlı tahsil dairelerine ödenecek olan alacakların kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi uygun görüldüğü takdirde, ödemeye aracılık yapan bankalarca, kart kullanıcılarına kredi kartı sürecine mevzu borç fiyatının, taksitler halinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi şartıyla, bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün temel alınacak ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösteren makbuz verilecek.
Ödenmesi gereken taksitlerin birinci ikisinin müddetinde ve tam ödenmesi şartıyla kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki yahut daha az taksitin, müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen yahut eksik ödenen taksit fiyatlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde birinci taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme artırımı oranında hesaplanacak geç ödeme artırımı ile birlikte ödenmesi kuralıyla bu düzenlemeden yararlanılacak.
Birinci iki taksitin müddetinde tam ödenmemesi ya da müddetinde ödenmeyen yahut eksik ödenen öbür taksitlerin belirtilen biçimde de ödenmemesi yahut bir takvim yılında ikiden çok taksitin müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde düzenlemeden yararlanma hakkı kaybedilecek. Bu karar her bir husus ve alacaklı yönetimler açısından taksitlendirilen alacaklar için başka farklı uygulanacak. Taksit meblağının yüzde 10’unu aşmamak koşuluyla 10 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler için kanun kararları ihlal edilmiş sayılmayacak.
Alacakların, düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel Amme Alacaklarının Tahsil Yolu Hakkında Kanun ve başka kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil kaidelerine uygun olarak ödenmekte olanlarından, kalan taksit fiyatları için borçlular, talep etmeleri halinde bu kanun kararlarından yararlanabilecekler. Bu takdirde tecil kaidelerine uygun olarak ödenen taksit fiyatları için tecil kararları geçerli sayılacak. bu türlü ödenmiş taksit fiyatlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi içinde geçen mühlet için yalnızca ilgili kanunda öngörülen faiz uygulanacak. Kalan taksit fiyatları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilecek ve bu alacaklar hakkında kanun kararları uygulanacak.
Daha evvel yapılandırılan ve ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri halinde bu düzenlemenin kararlarından yararlanabilecek.
Kanuna göre, düzenlemeden yararlanılarak müddetinde ödenen alacaklara düzenlemenin yayımı tarihinden daha sonraki mühletler için faiz, gecikme artırımı, gecikme cezası üzere fer’i amme alacağı hesaplanmayacak.
Ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecek. Ödenecek alacaklar niçiniyle tatbik edilen hacizlere bahis mallar, borçlunun talebi halinde Amme Alacaklarının Tahsil Adabı Hakkında Kanun kararlarına göre alacaklı tahsil dairesince satılabilecek. Bu talep, ödenmesi gereken fiyatların kanun kararlarına göre ödenmesine mahzur teşkil etmeyecek.
Düzenlemeden yararlanmak üzere müracaatta bulunan ve ilgili hususlar uyarınca dava açmamaları yahut açılan davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gereken borçluların, bu kanun kararlarından yararlanabilmeleri için ilgili unsurlarda belirlenen müracaat müddetlerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri gerekecek. Borçlularca, düzenlemeden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi halinde idarece de ihtilaflar sürdürülmeyecek.
Kanuna nazaran; Cumhurbaşkanı, düzenlemeyle öngörülen müracaat ve birinci taksit ödeme müddetlerini bir aya kadar, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ticaret Bakanlığı tarafınca olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri niçiniyle durumları Vergi Tarz Kanunu’na nazaran zorlayıcı sebep hali kabul edilenlerin, düzenleme kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı yönetimlere zorlayan sebep hallerinin devam ettiği müddet ortasında ödemeleri gereken taksitlerin ödeme mühletleri ile Vergi Adap Kanunu’na nazaran zorlayan sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere zorlayıcı sebep halinin vukuu tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme mühletleri, zorlayıcı sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca yahut başka ayrı bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.
Düzenlemeye nazaran, kanunun uygulamasına ait adap ve temelleri belirlemede ilgili yönetimler yetkili olacak. Vilayet özel yönetimleri, belediyeler ile YİKOB’lara ilişkin amme alacaklarına ait kararların uygulamasına dair adap ve asıllar ise Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek.
Patronların ve üçüncü şahısların, iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, ismi malullük ve vefat halleri ile genel sıhhat sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu şahıslara yönelik fiiller niçiniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın, bu kanunda belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
SGK tarafınca fazla yahut yersiz olarak ödendiği tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ait borç asılları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, bu kanunda belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
“AİDAT, ODA HİSSELERİ, TESCİL ÜCRETİ” DÜZENLEMESİ
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kararlarına nazaran, 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi gerekmesine karşın ödenmemiş olan, üyelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda hisseleri ve borsa tescil fiyatı ile oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne olan aidat borçları asılları tamamının, birinci taksiti bu kanunun yayımlandığı tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık periyotlar halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihindilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulacak. Ödenmesi gereken fiyatların öngörülen müddet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kuralları yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kural olacak. Kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilemeyecek.
30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmesi gerektiği biçimde bu kanunun yayımı tarihine kadar ödenmemiş Özgür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kararlarına bakılırsa meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Hür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine olan birlik hissesi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksiti bu Kanunun yayımı tarihini takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık devirler halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihindilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bu kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulması gerekecek. Bu kapsamda ödenmesi gereken fiyatların öngörülen mühlet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kaideleri yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekecek. Kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilmeyecek.
MESLEK ODALARININ ALACAKLARI
Kanuna nazaran, araç muayenelerini müddetinde yaptıramamış olanların, araç muayenelerinin yapılmasını teşvik etmek emeliyle 31 Aralık 2021 tarihine kadar bu süreci yaptırmaları kuralıyla, muayenede gecikilen her ay ve kesri için alınan yüzde 5 oranındaki faiz yerine düzenlemenin yayımlanacağı tarihe kadar Yİ-ÜFE oranları, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren ise aylık yüzde 0,75 oranı kullanılarak bulunan meblağı ödeme imkanı sunulacak.
Bu düzenlemeyle ihtilaflı borçlarını yapılandırıp tam ödeyen mükellefler, mevcut vergi kararları indirimlerinden yararlanmaya devam edebilecekler.
Esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat borçlarıyla odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna katılma hissesi, esnaf ve sanatkarların meslek eğitimini geliştirme ve destekleme fonu borçları; avukatların ve stajyer avukatların ilgili barolara olan baro kesenekleri ile Türkiye Barolar Birliğine olan staj kredisi borçları; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları; Türk Tabipleri Birliği Kanunu’na göre meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Merkez Kurulu’na olan birlik hissesi borçları; Türk Diş Tabipleri Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Birliğe olan birlik hissesi borçları da yapılandırılabilecek.
Hazineye İlişkin Taşınmaz Malların Kıymetlendirilmesi ve Katma Bedel Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile ertelenen kimi bedeller hariç olmak üzere, ilgili kanunlar uyarınca orman sayılan yerler, Hazinenin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar hakkında yapılan kesin müsaade, kesin tahsis, kullandırma sonucu, irtifak hakkı, kullanma müsaadesi ve kiralama süreçlerinden kaynaklanan 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmemiş kullanım bedelleri ve hasılat/ticari kar hisseleri asıllarının tamamı ve bunlara ait gecikme artırım ve faizleri yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları hesaplanarak tespit edilecek fiyatın ödenmesi halinde, bu alacaklar için hesaplanan gecikme artırımı ve faizin tahsilinden vazgeçilecek.
AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ DEĞERLERDE YİNE DEĞERLEME İMKANI
Tam mükellefiyete tabi ve bilanço aslına nazaran defter tutan Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin etkinlerine kayıtlı bulunan taşınmazların yanı sıra amortismana tabi öteki iktisadi değerlerin 31 Aralık 2021’e kadar, 213 sayılı Vergi Yordam Kanunu’ndaki kapsam, kural ve kararlara uymak şartıyla bir daha değerleyebilmelerine imkan tanınıyor.
Sat-kirala-geri al sürecine yahut kira sertifikası ihracına mevzu edilen taşınmaz ve iktisadi değerler için değerleme süreci yapılamayacak.
PRİM BORCU DÜZENLEMESİ
Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlardan, kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı biçimde, 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle prim borcu bulunanların, bu tarihtilk evvelki mühletlere ait prim borçlarını, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar ödememeleri yahut ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulacak.
Durdurulan müddetler sigortalılık mühleti olarak değerlendirilmeyecek ve bu mühletlere ait kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara kurum alacakları içinde yer verilmeyecek.
Sigortalılıkları durdurulanlardan, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları 1 Mayıs 2021 tarihi prestijiyle bir daha başlatılacak.
Fakat çabucak sonrasında sigortalı ya da hak sahipleri tarafınca talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık müddetlerinin tamamı, talep tarihinde belirlenecek prime temel kar meblağı üzerinden borç meblağı hesaplanarak ihya edilecek.
Hesaplanan borç meblağının tamamını, borcun bildirim tarihinden itibaren 3 ay ortasında ödedikleri takdirde, bu müddetler sigortalılık müddeti olarak pahalandırılacak. Bildirim edilen borç fiyatının bu mühlet ortasında büsbütün ödenmemesi halinde bu müddetler sigortalılık müddeti olarak değerlendirilmeyecek ve ödenmiş olan fiyatlar ilgilinin prim ve prime ait borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecek.
İhya edilerek kazanılan hizmet müddetleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacak.
Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu bireyler hakkında 1/1/2012 tarihinden bu hususun yürürlük tarihine kadar durdurulan müddetler için genel sıhhat sigortası kararları uygulanmayacak.
BORCUNU ÖDEYEN YA DA YAPILANDIRANLARIN OLUMSUZ KAYITLARI DİKKATE ALINMAYACAK
Karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve öbür kredi borçlarını vaktinde ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen bireylerin ve kredi müşterilerinin yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde geçmiş ödeme performanslarına ait olumsuz kayıtları, yapılan düzenlemeyle dikkate alınmayacak.
Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına Ait Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz hususa bakılırsa anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 20 Mayıs 2021 tarihindilk evvel olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ait ödemelerini aksatan gerçek ve hükmî şahısların, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek bireylerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve başka kredi borçlarına ait Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, kelam konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi yahut bir daha yapılandırılması halinde, bu bireylerle yapılan finansal süreçlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafınca dikkate alınmayacak.
YURT DIŞINDA TAHSİL GÖRENLERİN BORÇLARI DA TEKRAR YAPILANDIRILABİLECEK
Kanuna göre Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun kapsamında, yurt dışına gönderilenlerden alınan faiz borcunun hesaplanmasında, taahhüdün ihlal edildiği tarih, faiz başlangıç tarihi olarak temel alınacak. Bu kanun kapsamında, faiz borcunun hesaplanmasına ait karar, hala tahsillerine devam eden öğrenciler hakkında da uygulanacak.
Birebir kanunun ilgili hususu kapsamına girmesine karşın anılan unsurda belirtilen müddetlerde borçlarının bir daha hesaplanması için başvurmayanlar ile kelam konusu unsur yürürlüğe girdiği tarihten, bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen müddette bu niçinle haklarında borç takibi yapılanlar yahut yapılması gerekenlerin, kendilerine döviz olarak yapılmış her türlü masrafa ait borç fiyatları, düzenlemenin yayımlandığı tarihi izleyen 3 ay içerisinde Ulusal Eğitim Bakanlığına başvurmaları halinde, imzaladıkları yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi kararları dikkate alınmadan ve ilgililere evvelde ödedikleri faizler için iade kararı doğurmaksızın bir daha hesaplanacak. Müracaat müddetinde de tahsilat süreci durdurulacak.
Bu şahısların daha evvelinde ödedikleri meblağ ile mecburi hizmetlerinde bedellendirilen mühletlere isabet eden meblağ, kanunda belirtilen biçimde hesaplanacak fiyattan düşülecek. Bu kapsamda vazgeçilen borç fiyatına isabet eden vekalet fiyatı de dahil yargılama sarfiyatları tahsil edilmeyecek. Hesaplanan borç, ilgilinin durumu ve ödenmesi gereken meblağ dikkate alınarak yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi alınması kaydıyla azami 5 yıla kadar taksitlendirilebilecek. Kelam konusu yüklenme ve muteber imzalı müteselsil kefalet senetleri için damga vergisi ve noter harcı ödenmeyecek.
Lakin terör örgütlerine yahut Ulusal Güvenlik Kurulunca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakı veyahut bunlarla irtibatı olduğu nedeni öne sürülerek öğrencilikle yahut mecburi hizmetle yükümlü bulundukları mühlet içerisinde takımlarıyla ilişiği kesilenler düzenlemeden yararlanamayacak.
Tıpkı kanun kapsamında yükseköğretim kurumları ismine yurt dışına gönderilenlerin tahsillerini izlemek yahut kıymetlendirmek üzere, ismine tahsil gördükleri yükseköğretim kurumu tarafınca danışman atanacak.
VETERİNERLERİN, ODALARA OLAN BORÇLARI DA YAPILANDIRILDI
Genel Kurul’da kabul edilen önergeyle mükellefler, işletmelerinde bulunduğu biçimde kayıtlarında yer almayan basılı kitap ve periyodik yayınları, kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel üzerinden yüzde 4 oranında katma bedel vergisi hesaplamak ve belirtilen müddette farklı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan ederek ödemek suretiyle defterlerine kaydedebilecek. Ödenen bu vergi hesaplanan katma bedel vergisinden indirilebilecek lakin iadeye husus edilemeyecek.
Genel Kurul’da kabul edilen başka önerge ile koronavirüs salgının Türkiye’de görülmesiyle birlikte alınan önlemler kapsamında araç muayenelerinin mühletleri ertelenirken, ertelenen müddette yüzde 5 faiz uygulanması ve Yİ-ÜFE aylık değişim oranlarına ait oluşabilecek tereddütlerin giderilmesi gayesiyle düzenleme öneriliyor. Buna bakılırsa, 22 Mart 2020 ila 3 Temmuz 2020 tarihlerinde, bu tarihler dahil, geçen müddet için yüzde 5 fazlaya ait karar ve Yİ-ÜFE aylık değişim oranları uygulanmayacak, tahsil edilmiş fiyatlar red ve iade edilmeyecek.
Öte yandan unsura eklenen fıkrayla veterinerlerin odalarına, odaların da Türk Veteriner Doktorları Birliğine olan borçların yapılandırılması kelam konusu olacak.
Meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türk Veteriner Tabipleri Birliğine olan hissesi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksitinin bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık devirler halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımlandığı tarihtilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili odaya, birliğe başvurulması kuralı aranıyor. Ödenmesi gereken fiyatların, kanunda öngörülen mühlet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bu karardan yararlanmak isteyen borçluların kanunda belirtilen kuralları yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kaidesi aranacak. Bu kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş yahut mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar yahut icra takipleri sonlandırılacak.
Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilmeyecek. Bu fıkranın uygulamasına ait metot ve temelleri belirlemeye Türk Veteriner Tabipleri Birliği yetkili olacak.
Kabul edilen bir başka önergeyle Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanunu’na fıkra eklendi. Buna göre yükseköğretim kurumlarının, hekim öğretim üyesi atama kriterlerini sağlayan mecburi hizmet yükümlülerini tabip öğretim üyesi takımlarına, atama kriterlerini sağlamamaları halinde ise öğretim vazifelisi takımına atamalarına imkan verildi.
Kanunla yapılandırma kapsamına alınacak 30 Nisan 2021 dahil bu tarihtilk evvelki periyotlara ilişkin borçlar şöyleki:
- Vergi Yordam Kanunu kapsamına giren ve beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ait vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme artırımları,
- 2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksidi hariç tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme artırımları,
- Yapılan tespitlere ait olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları, idari para cezaları,
- Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanun kapsamında tahsil dairesine takip için intikal etmiş olan asli ve fer’i amme alacakları; işletmede mevcut olduğu biçimde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı biçimde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanı,
- Gümrük Kanunu ve ilgili öbür kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme artırımı alacakları, SGK’ye bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen ve belirtilen mühletlerin sonuna kadar tahakkuk ettiği biçimde ödenmemiş alacaklar,
- Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nun ilgili unsurları kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, 2021 yılı nisan ayı ve evvelki aylara ait sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, toplumsal güvenlik takviye primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları,
- 2021 yılı nisan ayı ve evvelki aylara ait isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları,
- Özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ait yapılan ön kıymetlendirme, araştırma yahut tespit kararında bulunan eksik personellik fiyatı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları,
- İşlenen fiillere ait olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları,
- İlgili kanunları mucibince takip edilen 2021 yılı nisan ayı ve evvelki aylara ait damga vergisi, özel süreç vergisi ve eğitime katkı hissesi ile bunlara bağlı gecikme artırımı alacakları,
- Vilayet özel yönetimlerinin 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 30 Nisan 2021 dahil bu tarihtilk evvel olduğu biçimde düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş bulunan asli ve fer’i amme alacakları.
Maddeyle belediyelere olan borçların da yapılandırılması öngörülüyor. Buna göre belediyelerin, Vergi Yol Kanunu kapsamındaki 30 Nisan 2021 tarihindilk evvelki devirlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ait vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları ile gecikme faiz ve artırımları; 2021 yılına ait olarak kelam konusu tarihtilk evvel tahakkuk eden vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme artırımları da kanunun kapsamında yer alıyor.
Öte yandan belediyelerin, Belediye Gelirleri Kanunu’na nazaran vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş olan fiyat ve hisse alacakları; Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin vadesi kelam konusu tarih olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş bulunan su, atık su ve katı atık fiyatı alacakları; büyükşehir belediyelerinin Etraf Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı hususuna bakılırsa vadesi 30 Nisan 2021’dilk evvel olduğu biçimde teklifin maddeleştiği tarihte ödenmemiş katı atık fiyatı alacakları ile tüm bunlara bağlı fer’i alacakları da yapılandırmaya dahil ediliyor.
Kanuna göre, düzenlemenin uygulanmasında kullanılacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranları, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 31 Aralık 2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren üretici meblağları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren aylık yüzde 0,35 oranını tabir edecek.
TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK KATILAŞMIŞ ALACAKLAR
Kanunla katılaşmış birtakım alacaklar için de yapılandırmaya gidiliyor. Buna nazaran, Hazine ve Maliye Bakanlığı, vilayet özel yönetimleri ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen alacaklardan düzenlemenin maddeleşerek yayımlandığı tarih prestijiyle şu borçların tahsilinden vazgeçilecek:
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ile ödenmemiş alacağın yalnızca feri alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine bu düzenlemenin yayım tarihi prestijiyle Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ; kanunda belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ile daha evvel ödenmiş olanlar dahil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamı,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak niçiniyle kesilmiş vergi cezalarının yüzde 50’si ve bu meblağa gecikme artırımı yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ- ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat; ödenmemiş alacağın yalnızca gecikme artırımından ibaret olması halinde gecikme artırımı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ, kanunda belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla cezaların kalan yüzde 50’sinin ve bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamı,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş ve bu düzenlemede sıralanan idari para cezalarının büsbütün bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat,
– Vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş bulunan öteki asli amme alacaklarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bu alacaklara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları ve ödenmemiş alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat maddede belirtilen müddet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle uygulanan faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacaklarının tamamı,
– Birtakım Kamu Alacaklarının Uzlaşma Adabı ile Tahsili Hakkında Kanun’un birinci iki hususu mucibince ödenmesi gerektiği biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar ödenmemiş olan fiyatların ödenmesi halinde Kimi Kamu Alacaklarının Uzlaşma Tarzı ile Tahsili Hakkında Kanun yeterince hesaplanan binde iki oranındaki faiz alacaklarının tamamı.
VADESİNDE ÖDENMEMİŞ GÜMRÜK VERGİLERİNE YAPILANDIRMA
Kanuna göre, Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafınca takip edilen vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme mühleti çabucak hemen geçmemiş bulunan gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının külliyen bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ ile idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Ticaret Bakanlığının vadesi geldiği biçimde ödenmemiş ya da ödeme müddeti çabucak hemen geçmemiş ve gümrük yükümlülüğü niçiniyle gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş idari para cezaları ile Kabahatler Kanunu’nun iştirak kararları niçiniyle kesilmiş idari para cezalarının yüzde 50’sinin maddede belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle cezaların kalan yüzde 50’si ödenmeyecek.
Eşyanın gümrüklenmiş pahasına bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının yüzde 30’u ve var ise gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın büsbütün ödenmesi kuralıyla cezaların kalan yüzde 70’i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i amme alacaklarının tamamı tahsil edilmeyecek.
Yasaya bakılırsa, her bir taşıt için düzenlemenin kanunlaşmasından evvel ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu’na bakılırsa verilen trafik idari para cezası, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve bakılırsavleri Hakkında Kanun ile Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş fiyatı ve idari para cezası ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyat ile katsayı meblağının en az yüzde 10’unun ödenmiş olması halinde maddede belirtilen taksit ödeme müddetince fenni muayeneye müsaade verilecek.
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı ve alkollü içkilerin üreticileri ve ithalatçıları, Hazine ve Maliye Bakanlığının yetkisi kapsamında kullanılma mecburiliği getirilen özel etiket ve işaretleri kullanmalarına müsaade verilebilmesi için bu yasa ile yapılandırılan Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun ilgili cetvellerinde yer alan eserlere ait özel tüketim vergisi, vadesi 1 Ekim 2020 tarihinden daha sonra gelen katma paha vergisi ve bu vergilere ilişkin beyannameden doğan damga vergisi ile bu vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın tamamını ödeyecek.
Düzenleme kapsamında yapılandırılan fiyatların, öngörülen mühlet ve biçimde ödenmemesi halinde vade tarihinde değişiklik yapılmayacak.
BELEDİYE VE YİKOB’LARIN ALACAKLARI
Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Ücrete Tabi İşler” ile “Müze giriş fiyatları ile madenlerden belediyelere pay” başlıklı unsurlarına göre tahsili gereken fiyat ve hisseler ile su, atık su ve katı atık fiyatı alacaklarından vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde bu düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle ödenmemiş olanlar hakkında yapılacak hesaplamalar kararı belirlenen fiyatların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı her türlü ceza ve artırımlarının tahsilinden vazgeçilecek.
Büyükşehir belediyelerinin, Etraf Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı hususu uyarınca vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde ödenmemiş katı atık fiyatı alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere mukavelelerde düzenlenen her türlü artırımlar hakkında da hesaplanacak fiyatların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı ceza, gecikme faizi ve artırımı ödenmeyecek.
İstanbul Su ve Kanalizasyon Yönetimi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve nazaranvleri Hakkında Kanun kapsamında büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon yönetimlerinin kelam konusu tarihtilk evvel ödenmemiş su ve atık su bedeli alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme artırımları, hesaplamalar kararı belirlenen fiyatların ödenmesi halinde tahsil edilmeyecek.
Öte yandan, düzenlemeyle YİKOB’ların vadesi 30 Nisan 2021 tarihindilk evvel olduğu biçimde ödenmemiş ve Amme Alacaklarının Tahsil Yöntemi Hakkında Kanun kapsamında takip edilen alacak asılları ile buna bağlı fer’i alacakları da yapılandırılacak. Bu unsur kararından yararlanmak isteyen borçluların unsurda belirtilen kuralların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kuralı aranacak.
Birtakım Alacakların bir daha Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Ait Kanun, katılaşmamış yahut dava evresindeki amme alacaklarının yapılandırılmasına ait kararlar içeriyor.
Düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle birinci derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma mühleti çabucak hemen geçmemiş olan ikmalen, resen yahut idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ait tahakkuklarda; vergilerin/gümrük vergilerinin yüzde 50’si ile bu fiyata ait faiz, gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine, kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın; belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle vergilerin ve gümrük vergilerinin yüzde 50’si, faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme artırımlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Düzenlemenin yayımı tarihi prestijiyle gümrük vergilerine ait gümrük yükümlülüğü doğmuş ve idari itiraz mühleti geçmemiş yahut idari itiraz mercilerine ulaşmış tahakkuklar için de bu karar uygulanacak.
İlgisine nazaran istinaf yahut temyiz mühletleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz yahut temyiz yoluna başvurulmuş, karar düzeltme talep mühleti geçmemiş yahut karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, resen yahut idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ait tahakkuklarda, buna göre ödenecek alacak asıllarının tespitinde, kanunun yayımı tarihi prestijiyle tarhiyatın/tahakkukun bulunduğu en son safhadaki fiyat temel alınacak.
Yalnızca vergi cezalarına ve gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ait dava açılmış olması halinde; asla bağlı cezaların, vergilerin/gümrük vergilerinin bu kanunun yayımı tarihindilk evvel ödenmiş olması yahut belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi koşuluyla tamamı ve bunlara bağlı gecikme artırımları tahsil edilmeyecek.
Asla bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarına ve gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ait verilen en son sonucun bozma sonucu olması halinde cezanın yüzde 25’inin, kısmen onama kısmen bozma sonucu olması halinde; onanan kısmın tasdik yahut tadilen tasdike ait karar olması halinde tasdik edilen cezanın yüzde 50’sinin, terkin edilen cezanın yüzde 10’unun, bozulan kısmın yüzde 25’inin belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi kuralıyla kalan cezaların tahsilinden vazgeçilecek.
İHTİLAFLI PARA CEZALARINA DA YAPILANDIRMA
Düzenlemeyle kanun kapsamındaki idari para cezalarından ihtilaflı olanlar ile kanun kapsamındaki ecrimisillerden ihtilaflı olanlar da yapılandırılıyor.
Alacakların tespitinde temel alınacak olan en son karar, tarhiyata, tahakkuka, idari yaptırım sonucuna, ecrimisile ait ihbarname, düzeltme ihbarnamesine yönelik verilen ve kanunun yayımı tarihindilk evvel taraflardan birine bildiri edilmiş olan karar olacak.
Uzlaşma kararlarından yararlanılmak üzere müracaatta bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş yahut uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış fakat dava açma müddeti geçmemiş alacaklar da bu husus kararından yararlanacak. Bu karardan yararlanılması için husus kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması kural olacak.
BAŞLAYAN İNCELEMELER DEVAM EDECEK
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel başlanıldığı biçimde tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk süreçlerine bu kanunu matrah ve vergi artırımına ait kararları gizli kalmak kaydıyla devam edilecek. Bu süreçlerin tamamlanmasından daha sonra, tarh edilen vergilerin yapılandırılması düzenleniyor. Bu karardan yararlanma, ihbarname bildirimine bağlı müracaat ve ödeme mühletleri de belirlenerek kurala bağlanıyor. Ayrıyeten düzenlemeden yararlanmanın genel müracaat mühleti ortasında bildirim edilen ihbarnameler için farklı müracaat müddeti ve buna bağlı olarak birinci taksit ödeme mühleti belirleniyor.
İştirak niçiniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarında, cezaya muhatap olanların, cezanın yüzde 25’ini belirtilen mühlet ve biçimde ödemeleri halinde cezanın kalan yüzde 75’inin tahsilinden vazgeçilecek.
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel pişmanlık talebi ile verilip ödeme istikametinden koşulların ihlal edildiği beyannameler ile resen verilen beyannameler için kesilen ve kanunun yayımı tarihi prestijiyle bildirim edilmemiş olan vergi cezaları hakkında bu unsur kararları uygulanacak.
Asla bağlı vergi cezalarının bu düzenleme kapsamında tahsilinden vazgeçilebilmesi için verginin bu kanunun yayımı tarihindilk evvel ödenmiş olması gerekecek.
Düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel tamamlandığı biçimde, bu tarihte ya da bu tarihten daha sonra vergi dairesi kayıtlarına ulaşan takdir kurulu kararları ve vergi inceleme raporları üzerine gerekli tarh ve bildirim süreçleri yapılacak ve belirtilen biçimde, belirlenen meblağın büsbütün ödenmesi koşuluyla bu düzenlemenin kararlarından yararlanılacak. Emsal düzenleme, gümrük vergisi için de uygulanacak.
Kanunun yayımı tarihi prestijiyle Vergi Adap Kanunu’nun tarhiyat öncesi uzlaşma kararlarına göre uzlaşma talebinde bulunulmuş lakin uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış olmakla bir arada vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe bildirim edilmemiş alacaklar da bu düzenlemeden yararlanacak.
Vergi Yordam Kanunu’nun, pişmanlık ve ıslah başlıklı kararları çerçevesinde beyan edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak pişmanlık artırımı yerine, bu kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, belirtilen mühlet ve biçimde büsbütün ödenmesi koşuluyla pişmanlık artırımı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Zaten verilen beyannameler üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak gecikme faizi yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağ, belirtilen kurallarda büsbütün ödenmesi halinde gecikme faizi ve vergi cezaları alınmayacak.
EMLAK VERGİLERİ DE YAPILANDIRILIYOR
30 Nisan 2021 dahil, bu tarihtilk evvel verilmesi gerektiği biçimde emlak vergisi bildiriminde bulunmayan yahut vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı hissesinin tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın; belirtilen biçimde büsbütün ödenmesi kaidesiyle bu alacaklara bağlı gecikme faizi, gecikme artırımı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Gelir Vergisi Kanunu’nda başka fiyat mükelleflerinin, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine başvurarak 2021 takvim yılına ait gelir vergilerini tarh ettirmeleri ve karnelerine işletmeleri kaydıyla evvelki devirlere ait olarak rastgele bir vergi ve ceza aranmayacak.
Kanun ile matrah ve vergi artırımı yoluyla işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek, kayıtlı iktisada geçişin teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Buna nazaran, mükelleflerin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak belirtilen mühlet ve biçimde ödemeleri halinde, artırımda bulundukları yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu senelera ait olarak bu vergi tipleri hakkında çabucak sonrasında öbür bir tarhiyat yapılmayacak. bu türlü beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve fiyatların tespitinde ekonomik gelişmelere paralel olarak belirlenen matrahlar temel alınacak. bu biçimdece mükelleflere, vergi cezaları ve gecikme faizlerine muhatap olmadan, vergilerini ödeme imkanı sağlanacak ve artırımda bulunulan vergiler ve devirler için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmamak suretiyle gelirlerin hakikat beyan edilmesi teşvik edilecek.
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için yıllık beyannamelerinde vergiye temel alınan matrahları, 31 Ağustos 2021’e kadar, 2016 takvim yılı için yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltildi, 2020 yılı için yüzde 20’den yüzde 15’e düşürüldü. Kelam konusu oran, 2017 takvim yılı için yüzde 30, 2018 takvim yılı için yüzde 25, 2019 takvim yılı için yüzde 20, 2020 takvim yılı için yüzde 20 oranından az olmamak üzere artırılabilecek.
Ayrıyeten, matrah artırımında bulunan mükelleflerin beyan edecekleri ve üzerinden vergi hesaplanacak matrahlar için taban fiyatlar belirleniyor.
Daha evvel ziyan beyan edilmiş olması yahut indirim ve istisnalar niçiniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş veyahut ilgili senelerda faaliyette bulunulmuş yahut gelir elde edilmiş olsa da bu faaliyetlerin ve gelirlerin vergi dairesinin bilgisi haricinde bırakılmış olması niçiniyle matrah bulunmaması halleri ile mükellefler tarafınca beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar kararı bulunan matrahlara alt hudut getiriliyor.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları kurumlar vergisi matrahlarının yanı sıra vergi tevkifatına tabi olan kar ve iratları üzerinden tevkif edilen vergileri de artırmaları kural olacak.
Kanunla gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisine ait vergi ve matrah artırımı kararları düzenleniyor. Mükelleflerin artırımda bulunulan vergiyi ödemeyi kabul ettikleri vergilendirme devirleri ile ilgili olarak artırıma bahis ödemeler ötürüsıyla gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.
Katma Paha Vergisi mükelleflerinin vergi artırımında bulunmaları halinde, artırımda bulundukları devirler için haklarında KDV istikametinden vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap tutulmayacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunan ve bu mevzudaki kuralları yerine getiren mükelleflerin, defter ve evrakları incelenmeyecek ve artırıma husus olan vergilerle ilgili olarak tarhiyat yapılmayacak.
Mükelleflerin defter ve dokümanları üzerinde daha evvel vergi incelemesi yapılmış olması, ilgili yıllar için mükellefler tarafınca matrah yahut vergi artırımında bulunulmasına mani olmadığı üzere yönetimin, artırımda bulunulmayan yıllar yahut periyotlar için vergi incelemesi yapma hakkı gizli olacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunulması, düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel başlanılmış olan vergi incelemeleri ve takdir süreçlerine mahzur teşkil etmeyecek. Fakat hususta yer alan inceleme yapma hakkına yönelik kararlar gizli kalmak kaydıyla vergi incelemeleri ve takdir süreçlerinin 2 Ağustos 2021’e kadar sonuçlandırılmaması halinde bu süreçlere devam edilmeyecek. Bu mühlet içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacak.
İnceleme ve takdir kararı tarhiyata bahis matrah farkı tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir komitesi kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihtilk evvel matrah artırımında bulunulmuş olması kuralıyla inceleme ve takdir kararı bulunan matrah farkı, bu unsur kararları ile pahalandırılacak.
Matrah yahut vergi artırımına ait kararlardan defter, kayıt ve dokümanları yok edenler yahut defter sahifelerini yok ederek yerine diğer yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar yahut evrakların asıl yahut suretlerini büsbütün veyahut kısmen uydurma olarak düzenleyenler faydalanamayacak.
Kelam konusu kararlardan, terör kabahatinden karar giyenler ve haklarında terör örgütlerine veya Ulusal Güvenlik Kurulunca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu nedeni öne sürülerek isimli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Kabahatleri Araştırma Şurası Başkanlığınca yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı kabahati yahut aklama hatası kapsamında incelenmesi ve araştırılması talep edilenler de yararlanamayacak.
Matrah ve vergi artırımı üzerine hesaplanan vergiler, ikişer aylık periyotlar halinde azami 6 eşit taksitte ödenecek.
Kanun, işletme kayıtlarının düzeltilmesine, kayıt dışı faaliyetlerin kayıt altına alınabilmesi için işletmelerde mevcut bulunmasına karşın kayıtlara yansıtılmamış emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlara intikaline imkan tanıyor.
Buna bakılırsa, ismi, kollektif ve ismi komandit şirketler dahil gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmelerinde mevcut olduğu biçimde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedeliyle, 31 Ağustos 2021’e kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirerek defterlerine kaydedebilecek. Bildirime dahil edilen değerler için amortisman ayrılmayacak.
Bilanço aslına nazaran defter tutan mükellefler, etkinlerine kaydettikleri emtia için farklı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için başka olmak üzere özel karşılık hesabı açacaklar. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması yahut işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin ögesi sayılacak ve vergilendirilmeyecek. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman sayılacak. İşletme hesabı temeline nazaran defter tutan mükellefler ise kelam konusu emtiayı, defterlerinin sarfiyat kısmına satın alınan mal olarak kaydedecekler.
Beyan edilen makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı temel alınarak KDV hesaplanacak ve farklı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme müddeti ortasında ödenecek. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan KDV’den indirilemeyecek. Emtia üzerinden ödenen vergi, genel asıllara göre indirilecek.
Kanun, kayıtlarda yer aldığı biçimde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında uygulanacak kararları de düzenliyor.
İsmi, kollektif ve ismi komandit şirketler dahil gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, kayıtlarında yer aldığı biçimde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, 31 Ağustos 2021’e kadar emtialar bakımından tıpkı neviden emtialara ait cari yıl kayıtlarına nazaran tespit edilen gayrisafi kar oranını, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedellerini dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilecek.
Gayrisafi kar oranının cari yıl kayıtlarına nazaran tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar temel alınacak. Ödenmesi gereken KDV, birinci taksiti beyanname verme mühleti ortasında, izleyen taksitler beyanname verme mühletini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecek.
Bilanço temeline göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31 Aralık 2020 tarihi prestijiyle düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin temel faaliyet konusu haricindeki süreçleri ötürüsıyla (ödünç verme ve emsal niçinlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu meblağlar ile ortaklara borçlu bulunduğu fiyatlar içindeki net alacak fiyatları ile bunlarla ilgili öbür hesaplarda yer alan süreçlerini, 31 Ağustos 2021’e kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilecek.
Bu kapsamda beyan edilen meblağlar üzerinden hesaplanacak vergi oranı yüzde 5’ten yüzde 3’e indirildi. Buna göre, beyan edilen meblağlar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplanarak beyanname verme müddeti ortasında ödenecek.
Ödenen vergiler, gelir yahut kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek. Beyan edilen meblağlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde masraf olarak kabul edilmeyecek. Beyan edilen fiyatlar niçiniyle ek bir tarhiyat yapılmayacak. Beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları niçiniyle 2021 yılı süreksiz vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme süreçleri beyanname verme müddeti ortasında yapılacak ve düzeltme süreçleri niçiniyle rastgele bir ceza yahut faiz aranmayacak.
SGK ALACAKLARINDA DÜZENLEME
Tahakkuk ettiği biçimde ödenmemiş sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, toplumsal güvenlik dayanak primi, ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, SGK tarafınca ilgili kanunları mucibince takip edilen damga vergisi, özel süreç vergisi ve eğitime katkı hissesi asılları ile bu alacaklara ödeme müddetlerinin bittiği tarihlerden bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi temel alınarak hesaplanacak fiyatın, belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme artırımı üzere fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Kanunla, 30 Nisan 2021’e kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ait yapılan ön kıymetlendirme, araştırma yahut tespit kararında bulunan eksik personellik meblağı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacakları da tahsil edilmeyecek.
Kanun, 30 Nisan 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ait uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme artırımı alacaklarını da düzenliyor.
Ayrıyeten, genel sıhhat sigortalı sayılanların borçlarına ilginde düzenleme yapılıyor. Buna bakılırsa borcu bulunanlara 31 Aralık 2021 tarihine kadar borçlarını gecikme artırımı ve cezasız ödeyebilme, bu tarihe kadar da sıhhat yardımlarından yararlanma imkanı getiriliyor. Kanunla hiç gelir testine girmemiş genel sıhhat sigortalarının 30 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testine gitmeleri halinde belirlenecek gelir durumlarına göre tescillerinin güncellenmesi sağlanacak.
Kanunla Bağ-Kur sigortalılarının çeşitli kanunlarla durdurulan sigortalılık mühletleri niçiniyle ödemedikleri prim borçlarını ödeme imkanı verilecek. Kanuna nazaran, yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçlular, 31 Ağustos 2021’e kadar yönetime başvuracak.
Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, vilayet özel yönetimlerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların birinci taksitinin 30 Eylül 2021’e kadar, Toplumsal Güvenlik Kurumuna (SGK) bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların ise birinci taksitinin 31 Ekim 2021’e kadar, başka taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık periyotlar halinde azami 18 eşit taksitte ödenmesi gerekecek.
Müracaat ve taksit ödeme müddetlerinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde müddet, tatili izleyen birinci iş günü mesai saati sonunda bitecek. Hesaplanan meblağlar peşin yahut taksitler halinde ödenebilecek.
Hesaplanan fiyatların tamamının birinci taksit ödeme müddeti içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak, hesaplanacak fiyatların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. Yapılandırma kararı ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyattan yüzde 50 indirim yapılacak.
Hesaplanan fiyatların tamamının birinci iki taksit ödeme mühleti ortasında ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatlar üzerinden yüzde 50 indirim yapılacak.
Yapılandırma kararı ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyattan yüzde 25 indirim yapılacak.
Hesaplanan fiyatların taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili unsurlarda yer alan kararlar gizli kalmak kaidesiyle borçluların müracaat sırasında 6, 9, 12 yahut 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekecek. Tercih edilen taksit mühletinden daha uzun bir müddetde ödeme yapılamayacak.
Kanunla, ayrıyeten vilayet özel yönetimleri, belediyeler ve spor kulüplerine yönelik farklı taksit seçenekleri de düzenleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK’ye bağlı tahsil dairelerine ödenecek olan alacakların kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi uygun görüldüğü takdirde, ödemeye aracılık yapan bankalarca, kart kullanıcılarına kredi kartı sürecine mevzu borç fiyatının, taksitler halinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi şartıyla, bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün temel alınacak ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösteren makbuz verilecek.
Ödenmesi gereken taksitlerin birinci ikisinin müddetinde ve tam ödenmesi şartıyla kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki yahut daha az taksitin, müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen yahut eksik ödenen taksit fiyatlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde birinci taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme artırımı oranında hesaplanacak geç ödeme artırımı ile birlikte ödenmesi kuralıyla bu düzenlemeden yararlanılacak.
Birinci iki taksitin müddetinde tam ödenmemesi ya da müddetinde ödenmeyen yahut eksik ödenen öbür taksitlerin belirtilen biçimde de ödenmemesi yahut bir takvim yılında ikiden çok taksitin müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde düzenlemeden yararlanma hakkı kaybedilecek. Bu karar her bir husus ve alacaklı yönetimler açısından taksitlendirilen alacaklar için başka farklı uygulanacak. Taksit meblağının yüzde 10’unu aşmamak koşuluyla 10 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler için kanun kararları ihlal edilmiş sayılmayacak.
Alacakların, düzenlemenin yayımı tarihindilk evvel Amme Alacaklarının Tahsil Yolu Hakkında Kanun ve başka kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil kaidelerine uygun olarak ödenmekte olanlarından, kalan taksit fiyatları için borçlular, talep etmeleri halinde bu kanun kararlarından yararlanabilecekler. Bu takdirde tecil kaidelerine uygun olarak ödenen taksit fiyatları için tecil kararları geçerli sayılacak. bu türlü ödenmiş taksit fiyatlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi içinde geçen mühlet için yalnızca ilgili kanunda öngörülen faiz uygulanacak. Kalan taksit fiyatları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilecek ve bu alacaklar hakkında kanun kararları uygulanacak.
Daha evvel yapılandırılan ve ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri halinde bu düzenlemenin kararlarından yararlanabilecek.
Kanuna göre, düzenlemeden yararlanılarak müddetinde ödenen alacaklara düzenlemenin yayımı tarihinden daha sonraki mühletler için faiz, gecikme artırımı, gecikme cezası üzere fer’i amme alacağı hesaplanmayacak.
Ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecek. Ödenecek alacaklar niçiniyle tatbik edilen hacizlere bahis mallar, borçlunun talebi halinde Amme Alacaklarının Tahsil Adabı Hakkında Kanun kararlarına göre alacaklı tahsil dairesince satılabilecek. Bu talep, ödenmesi gereken fiyatların kanun kararlarına göre ödenmesine mahzur teşkil etmeyecek.
Düzenlemeden yararlanmak üzere müracaatta bulunan ve ilgili hususlar uyarınca dava açmamaları yahut açılan davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gereken borçluların, bu kanun kararlarından yararlanabilmeleri için ilgili unsurlarda belirlenen müracaat müddetlerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri gerekecek. Borçlularca, düzenlemeden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi halinde idarece de ihtilaflar sürdürülmeyecek.
Kanuna nazaran; Cumhurbaşkanı, düzenlemeyle öngörülen müracaat ve birinci taksit ödeme müddetlerini bir aya kadar, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ticaret Bakanlığı tarafınca olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri niçiniyle durumları Vergi Tarz Kanunu’na nazaran zorlayıcı sebep hali kabul edilenlerin, düzenleme kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı yönetimlere zorlayan sebep hallerinin devam ettiği müddet ortasında ödemeleri gereken taksitlerin ödeme mühletleri ile Vergi Adap Kanunu’na nazaran zorlayan sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere zorlayıcı sebep halinin vukuu tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme mühletleri, zorlayıcı sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca yahut başka ayrı bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.
Düzenlemeye nazaran, kanunun uygulamasına ait adap ve temelleri belirlemede ilgili yönetimler yetkili olacak. Vilayet özel yönetimleri, belediyeler ile YİKOB’lara ilişkin amme alacaklarına ait kararların uygulamasına dair adap ve asıllar ise Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek.
Patronların ve üçüncü şahısların, iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, ismi malullük ve vefat halleri ile genel sıhhat sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu şahıslara yönelik fiiller niçiniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın, bu kanunda belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
SGK tarafınca fazla yahut yersiz olarak ödendiği tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ait borç asılları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, bu kanunda belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
“AİDAT, ODA HİSSELERİ, TESCİL ÜCRETİ” DÜZENLEMESİ
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kararlarına nazaran, 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi gerekmesine karşın ödenmemiş olan, üyelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda hisseleri ve borsa tescil fiyatı ile oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne olan aidat borçları asılları tamamının, birinci taksiti bu kanunun yayımlandığı tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık periyotlar halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihindilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulacak. Ödenmesi gereken fiyatların öngörülen müddet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kuralları yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kural olacak. Kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilemeyecek.
30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmesi gerektiği biçimde bu kanunun yayımı tarihine kadar ödenmemiş Özgür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kararlarına bakılırsa meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Hür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine olan birlik hissesi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksiti bu Kanunun yayımı tarihini takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık devirler halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihindilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bu kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulması gerekecek. Bu kapsamda ödenmesi gereken fiyatların öngörülen mühlet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kaideleri yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekecek. Kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilmeyecek.
MESLEK ODALARININ ALACAKLARI
Kanuna nazaran, araç muayenelerini müddetinde yaptıramamış olanların, araç muayenelerinin yapılmasını teşvik etmek emeliyle 31 Aralık 2021 tarihine kadar bu süreci yaptırmaları kuralıyla, muayenede gecikilen her ay ve kesri için alınan yüzde 5 oranındaki faiz yerine düzenlemenin yayımlanacağı tarihe kadar Yİ-ÜFE oranları, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren ise aylık yüzde 0,75 oranı kullanılarak bulunan meblağı ödeme imkanı sunulacak.
Bu düzenlemeyle ihtilaflı borçlarını yapılandırıp tam ödeyen mükellefler, mevcut vergi kararları indirimlerinden yararlanmaya devam edebilecekler.
Esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat borçlarıyla odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna katılma hissesi, esnaf ve sanatkarların meslek eğitimini geliştirme ve destekleme fonu borçları; avukatların ve stajyer avukatların ilgili barolara olan baro kesenekleri ile Türkiye Barolar Birliğine olan staj kredisi borçları; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları; Türk Tabipleri Birliği Kanunu’na göre meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Merkez Kurulu’na olan birlik hissesi borçları; Türk Diş Tabipleri Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Birliğe olan birlik hissesi borçları da yapılandırılabilecek.
Hazineye İlişkin Taşınmaz Malların Kıymetlendirilmesi ve Katma Bedel Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile ertelenen kimi bedeller hariç olmak üzere, ilgili kanunlar uyarınca orman sayılan yerler, Hazinenin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar hakkında yapılan kesin müsaade, kesin tahsis, kullandırma sonucu, irtifak hakkı, kullanma müsaadesi ve kiralama süreçlerinden kaynaklanan 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmemiş kullanım bedelleri ve hasılat/ticari kar hisseleri asıllarının tamamı ve bunlara ait gecikme artırım ve faizleri yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları hesaplanarak tespit edilecek fiyatın ödenmesi halinde, bu alacaklar için hesaplanan gecikme artırımı ve faizin tahsilinden vazgeçilecek.
AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ DEĞERLERDE YİNE DEĞERLEME İMKANI
Tam mükellefiyete tabi ve bilanço aslına nazaran defter tutan Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin etkinlerine kayıtlı bulunan taşınmazların yanı sıra amortismana tabi öteki iktisadi değerlerin 31 Aralık 2021’e kadar, 213 sayılı Vergi Yordam Kanunu’ndaki kapsam, kural ve kararlara uymak şartıyla bir daha değerleyebilmelerine imkan tanınıyor.
Sat-kirala-geri al sürecine yahut kira sertifikası ihracına mevzu edilen taşınmaz ve iktisadi değerler için değerleme süreci yapılamayacak.
PRİM BORCU DÜZENLEMESİ
Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlardan, kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı biçimde, 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle prim borcu bulunanların, bu tarihtilk evvelki mühletlere ait prim borçlarını, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar ödememeleri yahut ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulacak.
Durdurulan müddetler sigortalılık mühleti olarak değerlendirilmeyecek ve bu mühletlere ait kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara kurum alacakları içinde yer verilmeyecek.
Sigortalılıkları durdurulanlardan, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları 1 Mayıs 2021 tarihi prestijiyle bir daha başlatılacak.
Fakat çabucak sonrasında sigortalı ya da hak sahipleri tarafınca talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık müddetlerinin tamamı, talep tarihinde belirlenecek prime temel kar meblağı üzerinden borç meblağı hesaplanarak ihya edilecek.
Hesaplanan borç meblağının tamamını, borcun bildirim tarihinden itibaren 3 ay ortasında ödedikleri takdirde, bu müddetler sigortalılık müddeti olarak pahalandırılacak. Bildirim edilen borç fiyatının bu mühlet ortasında büsbütün ödenmemesi halinde bu müddetler sigortalılık müddeti olarak değerlendirilmeyecek ve ödenmiş olan fiyatlar ilgilinin prim ve prime ait borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecek.
İhya edilerek kazanılan hizmet müddetleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacak.
Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu bireyler hakkında 1/1/2012 tarihinden bu hususun yürürlük tarihine kadar durdurulan müddetler için genel sıhhat sigortası kararları uygulanmayacak.
BORCUNU ÖDEYEN YA DA YAPILANDIRANLARIN OLUMSUZ KAYITLARI DİKKATE ALINMAYACAK
Karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve öbür kredi borçlarını vaktinde ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen bireylerin ve kredi müşterilerinin yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde geçmiş ödeme performanslarına ait olumsuz kayıtları, yapılan düzenlemeyle dikkate alınmayacak.
Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına Ait Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz hususa bakılırsa anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 20 Mayıs 2021 tarihindilk evvel olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ait ödemelerini aksatan gerçek ve hükmî şahısların, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek bireylerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve başka kredi borçlarına ait Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, kelam konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi yahut bir daha yapılandırılması halinde, bu bireylerle yapılan finansal süreçlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafınca dikkate alınmayacak.
YURT DIŞINDA TAHSİL GÖRENLERİN BORÇLARI DA TEKRAR YAPILANDIRILABİLECEK
Kanuna göre Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun kapsamında, yurt dışına gönderilenlerden alınan faiz borcunun hesaplanmasında, taahhüdün ihlal edildiği tarih, faiz başlangıç tarihi olarak temel alınacak. Bu kanun kapsamında, faiz borcunun hesaplanmasına ait karar, hala tahsillerine devam eden öğrenciler hakkında da uygulanacak.
Birebir kanunun ilgili hususu kapsamına girmesine karşın anılan unsurda belirtilen müddetlerde borçlarının bir daha hesaplanması için başvurmayanlar ile kelam konusu unsur yürürlüğe girdiği tarihten, bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen müddette bu niçinle haklarında borç takibi yapılanlar yahut yapılması gerekenlerin, kendilerine döviz olarak yapılmış her türlü masrafa ait borç fiyatları, düzenlemenin yayımlandığı tarihi izleyen 3 ay içerisinde Ulusal Eğitim Bakanlığına başvurmaları halinde, imzaladıkları yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi kararları dikkate alınmadan ve ilgililere evvelde ödedikleri faizler için iade kararı doğurmaksızın bir daha hesaplanacak. Müracaat müddetinde de tahsilat süreci durdurulacak.
Bu şahısların daha evvelinde ödedikleri meblağ ile mecburi hizmetlerinde bedellendirilen mühletlere isabet eden meblağ, kanunda belirtilen biçimde hesaplanacak fiyattan düşülecek. Bu kapsamda vazgeçilen borç fiyatına isabet eden vekalet fiyatı de dahil yargılama sarfiyatları tahsil edilmeyecek. Hesaplanan borç, ilgilinin durumu ve ödenmesi gereken meblağ dikkate alınarak yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi alınması kaydıyla azami 5 yıla kadar taksitlendirilebilecek. Kelam konusu yüklenme ve muteber imzalı müteselsil kefalet senetleri için damga vergisi ve noter harcı ödenmeyecek.
Lakin terör örgütlerine yahut Ulusal Güvenlik Kurulunca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakı veyahut bunlarla irtibatı olduğu nedeni öne sürülerek öğrencilikle yahut mecburi hizmetle yükümlü bulundukları mühlet içerisinde takımlarıyla ilişiği kesilenler düzenlemeden yararlanamayacak.
Tıpkı kanun kapsamında yükseköğretim kurumları ismine yurt dışına gönderilenlerin tahsillerini izlemek yahut kıymetlendirmek üzere, ismine tahsil gördükleri yükseköğretim kurumu tarafınca danışman atanacak.
VETERİNERLERİN, ODALARA OLAN BORÇLARI DA YAPILANDIRILDI
Genel Kurul’da kabul edilen önergeyle mükellefler, işletmelerinde bulunduğu biçimde kayıtlarında yer almayan basılı kitap ve periyodik yayınları, kendilerince yahut bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel üzerinden yüzde 4 oranında katma bedel vergisi hesaplamak ve belirtilen müddette farklı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan ederek ödemek suretiyle defterlerine kaydedebilecek. Ödenen bu vergi hesaplanan katma bedel vergisinden indirilebilecek lakin iadeye husus edilemeyecek.
Genel Kurul’da kabul edilen başka önerge ile koronavirüs salgının Türkiye’de görülmesiyle birlikte alınan önlemler kapsamında araç muayenelerinin mühletleri ertelenirken, ertelenen müddette yüzde 5 faiz uygulanması ve Yİ-ÜFE aylık değişim oranlarına ait oluşabilecek tereddütlerin giderilmesi gayesiyle düzenleme öneriliyor. Buna bakılırsa, 22 Mart 2020 ila 3 Temmuz 2020 tarihlerinde, bu tarihler dahil, geçen müddet için yüzde 5 fazlaya ait karar ve Yİ-ÜFE aylık değişim oranları uygulanmayacak, tahsil edilmiş fiyatlar red ve iade edilmeyecek.
Öte yandan unsura eklenen fıkrayla veterinerlerin odalarına, odaların da Türk Veteriner Doktorları Birliğine olan borçların yapılandırılması kelam konusu olacak.
Meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türk Veteriner Tabipleri Birliğine olan hissesi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksitinin bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık devirler halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımlandığı tarihtilk evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili odaya, birliğe başvurulması kuralı aranıyor. Ödenmesi gereken fiyatların, kanunda öngörülen mühlet ve biçimde kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere fer’i alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.
Bu karardan yararlanmak isteyen borçluların kanunda belirtilen kuralları yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları kaidesi aranacak. Bu kanunun yayımı tarihindilk evvel dava konusu edilmiş yahut mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar yahut icra takipleri sonlandırılacak.
Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilmeyecek. Bu fıkranın uygulamasına ait metot ve temelleri belirlemeye Türk Veteriner Tabipleri Birliği yetkili olacak.
Kabul edilen bir başka önergeyle Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanunu’na fıkra eklendi. Buna göre yükseköğretim kurumlarının, hekim öğretim üyesi atama kriterlerini sağlayan mecburi hizmet yükümlülerini tabip öğretim üyesi takımlarına, atama kriterlerini sağlamamaları halinde ise öğretim vazifelisi takımına atamalarına imkan verildi.