#EricssonList: Ericsson IŞİD militanlarına on milyonlarca dolar ödedi İsveç merkezli telekomünikasyon devi Ericsson‘dan sızan bir iç soruşturma raporu, şirketin Irak’taki faaliyetlerini sürdürmek için Irak yetkilileri, şirket yöneticileri ve muhtemelen IŞİD’li teröristlere on milyonlarca dolarlık kuşkulu ödeme yaptığını ortaya koydu.
Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu‘na (ICIJ) sızdırılan rapora nazaran Ericsson, IŞİD Musul‘u ele geçirdikten daha sonra Irak’ın kuzeyinde yer alan bu kentte iş yapmak için bu terör örgütünden müsaade istedi. Öteki yandan ekipmanlarını taşeronlar aracılığıyla IŞİD’in o devirde denetimindeki topraklardan da geçen “Speedway” isimli bir rota üzerinden kaçak bir biçimde taşımak için para ödedi.
DW Türkçe’den Pelin Ünker’in haberine nazaran raporda, her bir nakliyenin çıkış-varış noktaları ve kapsadığı vakit göz önüne alındığında, ekipman sevkiyatında IŞİD de dahil olmak üzere lokal milisler tarafınca denetim edilen bölgelerden geçildiği ve proje alanlarının IŞİD denetimindeki bölgelerde bulunduğu bilgisi yer aldı.
‘RÜŞVET FONU OLUŞTURULDU’
İç soruşturma bulguları, Ericsson’un “Irak Savunma Bakanlığı yetkililerinin seyahat masraflarını karşıladığına, ortacılar üzerinden şirket yöneticilerine rüşvet verdiğine ve kayıt altına alınmamış paradan oluşan bir rüşvet fonu kullandığına” da işaret ediyor.
Ericsson müfettişleri tarafınca hazırlanan rapor, 2011-2019 içindeki bulguları kıymetlendiriyor. Kamuoyuna açıklanmayan iç rapor, Ericsson’un dünyada yolsuzluğun en epey rastlandığı ülkelerinden birinde çalışırken, hayli yaygın bir biçimde rüşvet ve yolsuzluğa başvurduğunu, buna rağmen şirket nezaretinin milyonlarca dolarlık ödemeyi açıklayamayacak kadar zayıf olduğunu belgeliyor. Milletlerarası Şeffaflık Örgütü’nün bilgilerine göre Irak, 189 ülkenin yer aldığı global Yolsuzluk Algı Endeksi’nde çok gerilerde, 168’inci sırada yer alıyor.
Rapora göre Ericsson’un Irak’taki faaliyetleri, siyasi kontakları olan bireyler ve yeterli bir biçimde denetlenmeyen aracı taşeronlar üzerinden yürüyordu. Bu iş modeline geçersiz kontratlar, şişirilmiş faturalar, üzerinde tahrifat yapılan mali tablolar, bilinmeyen iş tariflerine sahip olan danışmanlara yapılan ödemelerin damga vurduğu ortaya çıktı.
‘FAALİYETLER DURDURULSUN TEKLİFİNE RET’
Şirket, farklı ülkelerde isminin karıştığı rüşvet savlarının araştırılması için ABD makamlarıyla işbirliğini kabul etmişti. Irak’ta karıştığı yolsuzluklarının birden fazla ise bu işbirliğini kabul ettiği 2013 yılından daha sonra gerçekleşti. Irak’taki olayların yer almadığı ABD soruşturması, 2019’da sonuçlandı. Ericsson, ABD Adalet Bakanlığı ve Menkul Değerler ve Borsa Komitesi’ne (SEC) toplamda 1 milyar dolar “ceza” ödemeyi kabul etti, ayrıyeten 2000’den 2016’ya kadar Cibuti, Çin, Vietnam, Endonezya ve Kuveyt’te rüşvet ve başka suistimallere karıştığını da itiraf etti.
Sızdırılan iç rapora bakılırsa ise IŞİD, 2014’te kasabaları ele geçirip konutları yağmalayıp rehineleri öldürürken iki şirket çalışanı Musul ve Irak’ın öbür yerlerinde şirketin faaliyetlerini durdurmasını önerdi. Kıdemli bölge yöneticileri bu teklifi reddetti. Raporda yöneticilerin “Buradan ayrılmak işimizi mahveder” dediği aktarıldı.
Bir aydan kısa bir süre daha sonra Ericsson, Musul’da çalışmaya devam etmek için bölgesel ortağı Asiacell Communications‘tan “yerel otorite IŞİD”ten müsaade almasını istedi. Rapora göre bu durum, Ericsson’un taşeron firmalarından birinde çalışan bir grup şefinin silahlı IŞİD savaşçılarınca kaçırılmasına yol açtı. Asiacell, mevzuyla ilgili ICIJ tarafınca yinelanan yorum taleplerine karşılık vermedi.
Ericsson’un müfettişleri, rastgele bir Ericsson çalışanını “doğrudan ilgili” olarak belirleyemeseler de şirketin ‘terörizmi taşeronları’ aracılığıyla finanse etme mümkünlüğünü göz gerisi edemeyeceklerini belirtti.
İHLALLER: RÜŞVET, DOLANDIRICILIK, KAPA PARA AKLAMA
İç soruşturma raporunda, en az 10 çalışan ve eski çalışanın Ericsson’un etik kurallarını ihlal ettiği ileri sürüldü. Raporda tespit edilen “ihlaller” içinde rüşvet, dolandırıcılık, kara para aklama ve soruşturmanın engellenmesi yer aldı.
Rapora göre Ericsson, müşterilerine sanat yapıtları ve giysilerin yanı sıra iPad, saat, Montblanc kalemler üzere armağanlar verirken 10 Irak Savunma Bakanlığı yetkilisi için de İspanya ve İsveç’e seyahatler düzenledi.
Ericsson, son basın açıklamasında, yürütülen soruşturma kararında birkaç çalışanın şirketten ayrıldığını deklare etti. Lakin misyonu berbata kullanmaya ismi karışan öbür çalışanlar Ericsson’da kalmaya devam ederken bunlardan en az biri de terfi etti.
Rapora bakılırsa müfettişler, Ericsson’un Korek Telecom ile olan ilgilerini yöneten müşteri temsilcisi (Key Account Manager-KAM) Elie Mubarak’ın “yolsuzluk ve mali usulsüzlükler” yaptığını tespit etti. Ericsson’un Irak’taki en büyük müşterisi olan cep telefonu operatörü Korek, Irak’ın yarı özerk Kürt bölgesinin eski liderinin yeğeni olan Şirvan Barzani tarafınca denetim ediliyordu.
Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu‘na (ICIJ) sızdırılan rapora nazaran Ericsson, IŞİD Musul‘u ele geçirdikten daha sonra Irak’ın kuzeyinde yer alan bu kentte iş yapmak için bu terör örgütünden müsaade istedi. Öteki yandan ekipmanlarını taşeronlar aracılığıyla IŞİD’in o devirde denetimindeki topraklardan da geçen “Speedway” isimli bir rota üzerinden kaçak bir biçimde taşımak için para ödedi.
DW Türkçe’den Pelin Ünker’in haberine nazaran raporda, her bir nakliyenin çıkış-varış noktaları ve kapsadığı vakit göz önüne alındığında, ekipman sevkiyatında IŞİD de dahil olmak üzere lokal milisler tarafınca denetim edilen bölgelerden geçildiği ve proje alanlarının IŞİD denetimindeki bölgelerde bulunduğu bilgisi yer aldı.
‘RÜŞVET FONU OLUŞTURULDU’
İç soruşturma bulguları, Ericsson’un “Irak Savunma Bakanlığı yetkililerinin seyahat masraflarını karşıladığına, ortacılar üzerinden şirket yöneticilerine rüşvet verdiğine ve kayıt altına alınmamış paradan oluşan bir rüşvet fonu kullandığına” da işaret ediyor.
Ericsson müfettişleri tarafınca hazırlanan rapor, 2011-2019 içindeki bulguları kıymetlendiriyor. Kamuoyuna açıklanmayan iç rapor, Ericsson’un dünyada yolsuzluğun en epey rastlandığı ülkelerinden birinde çalışırken, hayli yaygın bir biçimde rüşvet ve yolsuzluğa başvurduğunu, buna rağmen şirket nezaretinin milyonlarca dolarlık ödemeyi açıklayamayacak kadar zayıf olduğunu belgeliyor. Milletlerarası Şeffaflık Örgütü’nün bilgilerine göre Irak, 189 ülkenin yer aldığı global Yolsuzluk Algı Endeksi’nde çok gerilerde, 168’inci sırada yer alıyor.
Rapora göre Ericsson’un Irak’taki faaliyetleri, siyasi kontakları olan bireyler ve yeterli bir biçimde denetlenmeyen aracı taşeronlar üzerinden yürüyordu. Bu iş modeline geçersiz kontratlar, şişirilmiş faturalar, üzerinde tahrifat yapılan mali tablolar, bilinmeyen iş tariflerine sahip olan danışmanlara yapılan ödemelerin damga vurduğu ortaya çıktı.
‘FAALİYETLER DURDURULSUN TEKLİFİNE RET’
Şirket, farklı ülkelerde isminin karıştığı rüşvet savlarının araştırılması için ABD makamlarıyla işbirliğini kabul etmişti. Irak’ta karıştığı yolsuzluklarının birden fazla ise bu işbirliğini kabul ettiği 2013 yılından daha sonra gerçekleşti. Irak’taki olayların yer almadığı ABD soruşturması, 2019’da sonuçlandı. Ericsson, ABD Adalet Bakanlığı ve Menkul Değerler ve Borsa Komitesi’ne (SEC) toplamda 1 milyar dolar “ceza” ödemeyi kabul etti, ayrıyeten 2000’den 2016’ya kadar Cibuti, Çin, Vietnam, Endonezya ve Kuveyt’te rüşvet ve başka suistimallere karıştığını da itiraf etti.
Sızdırılan iç rapora bakılırsa ise IŞİD, 2014’te kasabaları ele geçirip konutları yağmalayıp rehineleri öldürürken iki şirket çalışanı Musul ve Irak’ın öbür yerlerinde şirketin faaliyetlerini durdurmasını önerdi. Kıdemli bölge yöneticileri bu teklifi reddetti. Raporda yöneticilerin “Buradan ayrılmak işimizi mahveder” dediği aktarıldı.
Bir aydan kısa bir süre daha sonra Ericsson, Musul’da çalışmaya devam etmek için bölgesel ortağı Asiacell Communications‘tan “yerel otorite IŞİD”ten müsaade almasını istedi. Rapora göre bu durum, Ericsson’un taşeron firmalarından birinde çalışan bir grup şefinin silahlı IŞİD savaşçılarınca kaçırılmasına yol açtı. Asiacell, mevzuyla ilgili ICIJ tarafınca yinelanan yorum taleplerine karşılık vermedi.
Ericsson’un müfettişleri, rastgele bir Ericsson çalışanını “doğrudan ilgili” olarak belirleyemeseler de şirketin ‘terörizmi taşeronları’ aracılığıyla finanse etme mümkünlüğünü göz gerisi edemeyeceklerini belirtti.
İHLALLER: RÜŞVET, DOLANDIRICILIK, KAPA PARA AKLAMA
İç soruşturma raporunda, en az 10 çalışan ve eski çalışanın Ericsson’un etik kurallarını ihlal ettiği ileri sürüldü. Raporda tespit edilen “ihlaller” içinde rüşvet, dolandırıcılık, kara para aklama ve soruşturmanın engellenmesi yer aldı.
Rapora göre Ericsson, müşterilerine sanat yapıtları ve giysilerin yanı sıra iPad, saat, Montblanc kalemler üzere armağanlar verirken 10 Irak Savunma Bakanlığı yetkilisi için de İspanya ve İsveç’e seyahatler düzenledi.
Ericsson, son basın açıklamasında, yürütülen soruşturma kararında birkaç çalışanın şirketten ayrıldığını deklare etti. Lakin misyonu berbata kullanmaya ismi karışan öbür çalışanlar Ericsson’da kalmaya devam ederken bunlardan en az biri de terfi etti.
Rapora bakılırsa müfettişler, Ericsson’un Korek Telecom ile olan ilgilerini yöneten müşteri temsilcisi (Key Account Manager-KAM) Elie Mubarak’ın “yolsuzluk ve mali usulsüzlükler” yaptığını tespit etti. Ericsson’un Irak’taki en büyük müşterisi olan cep telefonu operatörü Korek, Irak’ın yarı özerk Kürt bölgesinin eski liderinin yeğeni olan Şirvan Barzani tarafınca denetim ediliyordu.