STRIF
Member
Ülkelerin uydu sayısı kaç ve bu uyduların fonksiyonları neler? Yapay uydular, kasıtlı olarak yörüngeye yerleştirilen insan üretimi objelerdir. Bilimsel araştırma, hava durumu varsayımları, askeri takviye, pozisyonlandırma, navigasyon, dünya görüntüleme, iklim ve etraf izleme, bağlantı üzere niçinlerden ötürü uzaya fırlatılan uyduların sayısında yıllar ortasında artış oldu.
Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi‘nin Uzaya Fırlatılan Objeler İndeksi’ne bakılırsa, Dünya yörüngesindeki uyduların sayısı 7 bin 389. Bunların yaklaşık 4 bini etkin biçimde. Bu, 2020 yılına göre yüzde 27,97’lik bir artışı temsil ediyor. Ayrıyeten bu bilgi 2021 Nisan ayı sonunda belirtildi. Lakin bu sayı her geçen gün arttığı için tam bir sayı vermek pek sıkıntı. Pekala, hangi ülkenin kaç uydusu var ve ne işe yarıyor?
Uydular nedir? Ne işe fayda?
Birinci uydu Sovyetler Birliği tarafınca 1957’de fırlatıldı (Sputnik-1). Şimdiye kadar toplamda 11 bin 139 uydunun fırlatıldığını da açıklayalım. Pekala, öbür uydulara ne mi oldu dersiniz? Atmosferde yandı ya da fırlatmadan daha sonrasında Dünya’ya bir enkaz olarak geri döndü.
Geçtiğimiz yıl yani 2020’de bin 283 yeni uydu fırlatıldı. Üstelik bu sayı evvelki senelera kıyasla bir yılda en yüksek uydu fırlatma sayısıydı. tıpkı vakitte, Nisan 2021 sonuna kadar neredeyse 850 uydu fırlatıldı. O tarihten beri şüphesiz bunun üzerine yenileri eklendi.
Günümüzde biroldukça sanayinin uydu bilgilerine olan gereksinimi bu araçların sayısının artmasına yol açtı. birebir vakitte, etkin uyduların temel çalışma maksadı farklı data kümelerini toplamak. Kimileri yalnızca belli bir operasyona hizmet ederken, kimileri birden çok operasyona hizmet ediyor.
31 Aralık 2020’nin sonunda UCS‘nin kaydettiği datalara nazaran bu araçların sayısı ve gayeleri:
Uydu sanayisine ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Japonya, Hindistan, Avrupa Uzay Ajansı, Kanada, Almanya ve Lüksemburg hakim. Bu ortada, son on yıldaki sayı artışının temel sebebi daha küçükolan CubeSat‘ın (küp uydular) geliştirilmesinden kaynaklanıyor. CubeSat’lar yardımıyla epeyce sayıdaki küçük uydu tıpkı anda fırlatılıyor. Daha evvelki roketler sırf bir yahut iki uyduyu fırlatıyordu.
Ayrıyeten sayı artışına bilhassa SpaceX‘in Starlink‘i dahil uydu geniş bant servislerindeki yarış da tesirli oluyor. Bu araçlar, jeolojik enformasyon, tarım, eğitim, besin güvenliği, iklim değişikliği, kırsal kalkınma, sıhhat, kamu idaresi, güç, etraf, afet idaresi, kentsel gelişim üzere bir fazlaca dalda işe yarıyor.
Uzaydaki trafik: Uzay çöplerinin riskleri
Uydu sayıları büyüleyici görünebilir. Lakin tersine uzay trafiği idaresi ve uzay enkazı konusunda önemli telaşları birlikteinde getiriyor. Son senelerda arka arda gelen uzay araştırmaları, uzay çöplerinin risklerini ortaya koyuyor.
Bu uzay çöplerinin büyük çoğunluğu yüksek süratlerde uçuyor. Kelam konusu bu durum, uzaydaki araçların çarpışmasına ve nihayetinde uzay enkazlarına yol açabilir. Örneğin, bu sene SpaceX (Starlink) ile ESA (Avrupa Uzay Ajansı) uyduları çarpışmanın eşiğinden döndü. Ayrıyeten bu trafik, komşu etkin uyduların kanallarını bozabilir ve kritik ayrıntıların iletilmesini engelleyebilir.
Uzay keşifleri ve operasyonlarının yanı sıra Dünya’daki ve uzaydaki insanların güvenliği için de tehdit oluşturabilir. ESA, dünyanın birinci uzay enkazını kaldırma misyonlarından ClearSpace-1‘i 2025’te fırlatacak.
Ülkelerin uydu sayısı: Türkiye’nin kaç uydusu var?
Statista.com‘a bakılırsa, 1 Ocak 2021’de Dünya yörüngesinde dönen 3 bin 372 faal yapay uydudan bin 897’si Amerika Birleşik Devletleri’ne ilişkin. Yani ABD’nin bu alandaki hakimiyeti de ortada. İkinci sırada ise Çin var. Çin’in ise 412 adet uydusu bulunuyor.
ABD ve Çin’in akabinde en çok uyduya sahip öteki ülke Rusya. Rusya’nın 176 uydusu yörüngemizde çalışır vaziyette. Öbür ülkelerin ise 887 uydusu var. Pekala, Türkiye’nin kaç adet uydusu var? TÜRKSAT 5A‘nın bu sene yörüngeye yerleşmesiyle bir arada etkin uydularımızın sayısı 7’ye çıktı.
Türkiye’nin şu anda yörüngede TÜRKSAT 3A, TÜRKSAT 4A, TÜRKSAT 4B, TÜRKSAT 5A, GÖKTÜRK-1, GÖKTÜRK-2 ve RASAT isimli uyduları yer alıyor. 1994’ten beri Dünya’nın yörüngesinde ülkemizin de uyduları bulunuyor.
2008 ve 2019 yılları içinde, global uydu sanayisi neredeyse iki katına çıkarak 271 milyar ABD dolarına ulaştı. Uyduların üretimi, fırlatılması ve işletilmesinden gelir elde ediliyor. Özel şirketler 1960’lı senelerdan beri uydu geliştirme ve işletme kapasitesine sahipken, 1980’lere kadar bu şirketler uydu fırlatmayı başaramadı.
Önümüzdeki on senelerda daldaki özel şirketlerin yaygınlığının artması bekleniyor. Örneğin, Elon Musk‘ın SpaceX uzay nakliyeciliği şirketi 2020 ile 2040 yılları içinde fırlatma sayısını dört katına çıkarmayı planlıyor.
İçerikte Statista ve Geospatial World‘den yararlanılmıştır.
Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi‘nin Uzaya Fırlatılan Objeler İndeksi’ne bakılırsa, Dünya yörüngesindeki uyduların sayısı 7 bin 389. Bunların yaklaşık 4 bini etkin biçimde. Bu, 2020 yılına göre yüzde 27,97’lik bir artışı temsil ediyor. Ayrıyeten bu bilgi 2021 Nisan ayı sonunda belirtildi. Lakin bu sayı her geçen gün arttığı için tam bir sayı vermek pek sıkıntı. Pekala, hangi ülkenin kaç uydusu var ve ne işe yarıyor?
Uydular nedir? Ne işe fayda?
Birinci uydu Sovyetler Birliği tarafınca 1957’de fırlatıldı (Sputnik-1). Şimdiye kadar toplamda 11 bin 139 uydunun fırlatıldığını da açıklayalım. Pekala, öbür uydulara ne mi oldu dersiniz? Atmosferde yandı ya da fırlatmadan daha sonrasında Dünya’ya bir enkaz olarak geri döndü.
Geçtiğimiz yıl yani 2020’de bin 283 yeni uydu fırlatıldı. Üstelik bu sayı evvelki senelera kıyasla bir yılda en yüksek uydu fırlatma sayısıydı. tıpkı vakitte, Nisan 2021 sonuna kadar neredeyse 850 uydu fırlatıldı. O tarihten beri şüphesiz bunun üzerine yenileri eklendi.
Günümüzde biroldukça sanayinin uydu bilgilerine olan gereksinimi bu araçların sayısının artmasına yol açtı. birebir vakitte, etkin uyduların temel çalışma maksadı farklı data kümelerini toplamak. Kimileri yalnızca belli bir operasyona hizmet ederken, kimileri birden çok operasyona hizmet ediyor.
31 Aralık 2020’nin sonunda UCS‘nin kaydettiği datalara nazaran bu araçların sayısı ve gayeleri:
| Uydu sayısı | Hedefi |
| 1832 | İrtibat |
| 906 | Dünya müşahedesi |
| 350 | Teknoloji geliştirme |
| 150 | Navigasyon ve pozisyonlandırma |
| 104 | Uzay bilimi ve müşahede |
| 20 | Dünya bilimi |
| 10 | Öteki emeller |
Uydu sanayisine ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Japonya, Hindistan, Avrupa Uzay Ajansı, Kanada, Almanya ve Lüksemburg hakim. Bu ortada, son on yıldaki sayı artışının temel sebebi daha küçükolan CubeSat‘ın (küp uydular) geliştirilmesinden kaynaklanıyor. CubeSat’lar yardımıyla epeyce sayıdaki küçük uydu tıpkı anda fırlatılıyor. Daha evvelki roketler sırf bir yahut iki uyduyu fırlatıyordu.
Ayrıyeten sayı artışına bilhassa SpaceX‘in Starlink‘i dahil uydu geniş bant servislerindeki yarış da tesirli oluyor. Bu araçlar, jeolojik enformasyon, tarım, eğitim, besin güvenliği, iklim değişikliği, kırsal kalkınma, sıhhat, kamu idaresi, güç, etraf, afet idaresi, kentsel gelişim üzere bir fazlaca dalda işe yarıyor.
Uzaydaki trafik: Uzay çöplerinin riskleri
Uydu sayıları büyüleyici görünebilir. Lakin tersine uzay trafiği idaresi ve uzay enkazı konusunda önemli telaşları birlikteinde getiriyor. Son senelerda arka arda gelen uzay araştırmaları, uzay çöplerinin risklerini ortaya koyuyor.
Bu uzay çöplerinin büyük çoğunluğu yüksek süratlerde uçuyor. Kelam konusu bu durum, uzaydaki araçların çarpışmasına ve nihayetinde uzay enkazlarına yol açabilir. Örneğin, bu sene SpaceX (Starlink) ile ESA (Avrupa Uzay Ajansı) uyduları çarpışmanın eşiğinden döndü. Ayrıyeten bu trafik, komşu etkin uyduların kanallarını bozabilir ve kritik ayrıntıların iletilmesini engelleyebilir.
Uzay keşifleri ve operasyonlarının yanı sıra Dünya’daki ve uzaydaki insanların güvenliği için de tehdit oluşturabilir. ESA, dünyanın birinci uzay enkazını kaldırma misyonlarından ClearSpace-1‘i 2025’te fırlatacak.
Ülkelerin uydu sayısı: Türkiye’nin kaç uydusu var?
Statista.com‘a bakılırsa, 1 Ocak 2021’de Dünya yörüngesinde dönen 3 bin 372 faal yapay uydudan bin 897’si Amerika Birleşik Devletleri’ne ilişkin. Yani ABD’nin bu alandaki hakimiyeti de ortada. İkinci sırada ise Çin var. Çin’in ise 412 adet uydusu bulunuyor.
ABD ve Çin’in akabinde en çok uyduya sahip öteki ülke Rusya. Rusya’nın 176 uydusu yörüngemizde çalışır vaziyette. Öbür ülkelerin ise 887 uydusu var. Pekala, Türkiye’nin kaç adet uydusu var? TÜRKSAT 5A‘nın bu sene yörüngeye yerleşmesiyle bir arada etkin uydularımızın sayısı 7’ye çıktı.
Türkiye’nin şu anda yörüngede TÜRKSAT 3A, TÜRKSAT 4A, TÜRKSAT 4B, TÜRKSAT 5A, GÖKTÜRK-1, GÖKTÜRK-2 ve RASAT isimli uyduları yer alıyor. 1994’ten beri Dünya’nın yörüngesinde ülkemizin de uyduları bulunuyor.
2008 ve 2019 yılları içinde, global uydu sanayisi neredeyse iki katına çıkarak 271 milyar ABD dolarına ulaştı. Uyduların üretimi, fırlatılması ve işletilmesinden gelir elde ediliyor. Özel şirketler 1960’lı senelerdan beri uydu geliştirme ve işletme kapasitesine sahipken, 1980’lere kadar bu şirketler uydu fırlatmayı başaramadı.
Önümüzdeki on senelerda daldaki özel şirketlerin yaygınlığının artması bekleniyor. Örneğin, Elon Musk‘ın SpaceX uzay nakliyeciliği şirketi 2020 ile 2040 yılları içinde fırlatma sayısını dört katına çıkarmayı planlıyor.
İçerikte Statista ve Geospatial World‘den yararlanılmıştır.