İsrail’den ABD’ye ABD’ye İran daveti: Nükleer muahede sağlansa bile akın seçeneğini koru İsrail Başbakanlık Basın Ofisinden yapılan açıklamaya nazaran Gantz, Washington temasları kapsamında ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile bir ortaya geldi. toplantıda taraflar, İran ile nükleer mutabakatın yanı sıra İsrail, ABD ve bölge ülkeleri içindeki savunma iş birliğini güçlendirmenin gerekliliği konusunu ele aldı.
Sullivan’a “İsrail’in nükleer mutabakata karşı olduğunu” söyleyen Gantz, İran’ın nükleer silah elde etmesini tedbire emeli noktasında “kritik birkaç unsuru” vurguladı.
Gantz, ABD’den “Tahran’la bir nükleer muahede sağlansa bile” İran’a karşı “savunma ve saldırı” seçeneklerini muhafazasını istedi.
İsrail Başbakanlık Basın Ofisinin kelam konusu açıklamasında, şu tabirlere yer verildi:
“Bakan Gantz ayrıyeten İran’ın nükleer programı ve bölgesel saldırganlığı karşısında, (nükleer) mutabakat kapsamındaki tartışmalardan bağımsız olarak, hem savunma tıpkı vakitte akın maksatlı operasyonel yeteneklerin korunmasının ve geliştirilmesinin kıymetini vurguladı.”
İRAN İLE NÜKLEER MUTABAKAT VE MÜZAKERE SÜRECİ
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) içinde 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir muahede imzalanmıştı. Washington, eski Lider Donald Trump periyodunda, 2018’de muahededen tek taraflı çekilerek İran’a bir daha yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da mutabakattaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve bir daha yüksek seviyede uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.
Anlaşmanın bir daha uygulanmasını sağlama ve ABD’nin mutabakata dönüşü için Nisan 2021’den beri Avrupa Birliğinin (AB) koordinatörlüğünde Viyana’da yapılan müzakereler 8 Ağustos’ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstüne alan AB’nin sunduğu taslak mutabakat metni daha sonrasında taraflar en son mutabakata varma konusunda evvelki aylara nazaran fazlaca daha olumlu işaretler vermişti.
İran Dışişleri Bakanlığı, AB tarafınca sunulan ve nükleer müzakerelerde son yol haritası olarak kabul edilen mutabakat taslağına ait görüşlerini 15 Ağustos’ta AB’ye iletmiş ve taslak metne verdikleri cevaba karşılık ABD’nin yanıtını beklediklerini açıklamıştı.
İran’ın cevabını “makul” olarak niteleyen AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Borrell, 23 Ağustos’ta mevzuyla ilgili açıklamasında, ABD’den olumlu cevap gelmesi halinde bu hafta sonu İran ile nükleer muahedeye varılabileceğini söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 24 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, İran ile nükleer muahedeye ait taslak metne yönelik AB aracılığı ile İran’ın görüşlerine karşılık verdiklerini duyurmuştu. Lakin bakanlık, ABD’nin karşılığının içeriği konusunda rastgele bir ayrıntı paylaşmamıştı.
İSRAİL, İRAN İLE NÜKLEER MUTABAKATA KARŞI
İsrail ise İran’ın nükleer programına ait müzakere edilen mutabakatın Tahran’a her yıl 100 milyar dolar sağlayacak “kötü” bir muahede olduğunu belirterek karşı çıkıyor.
İsrail Başbakanı Yair Lapid, 24 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, Tahran’ın elde edeceği finansmanı İhtilal Muhafızlarını güçlendirmek, İran halkını baskılamak, Orta Doğu’daki ABD üslerine saldırmak ve Hizbullah, Hamas ile İslami Cihad’a takviye vermek için kullanacağını savunarak, “İran’ın nükleer bir devlet olmasını engellemek için harekete geçeceklerini” tabir etmişti.
Sullivan’a “İsrail’in nükleer mutabakata karşı olduğunu” söyleyen Gantz, İran’ın nükleer silah elde etmesini tedbire emeli noktasında “kritik birkaç unsuru” vurguladı.
Gantz, ABD’den “Tahran’la bir nükleer muahede sağlansa bile” İran’a karşı “savunma ve saldırı” seçeneklerini muhafazasını istedi.
İsrail Başbakanlık Basın Ofisinin kelam konusu açıklamasında, şu tabirlere yer verildi:
“Bakan Gantz ayrıyeten İran’ın nükleer programı ve bölgesel saldırganlığı karşısında, (nükleer) mutabakat kapsamındaki tartışmalardan bağımsız olarak, hem savunma tıpkı vakitte akın maksatlı operasyonel yeteneklerin korunmasının ve geliştirilmesinin kıymetini vurguladı.”
İRAN İLE NÜKLEER MUTABAKAT VE MÜZAKERE SÜRECİ
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) içinde 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir muahede imzalanmıştı. Washington, eski Lider Donald Trump periyodunda, 2018’de muahededen tek taraflı çekilerek İran’a bir daha yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da mutabakattaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve bir daha yüksek seviyede uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.
Anlaşmanın bir daha uygulanmasını sağlama ve ABD’nin mutabakata dönüşü için Nisan 2021’den beri Avrupa Birliğinin (AB) koordinatörlüğünde Viyana’da yapılan müzakereler 8 Ağustos’ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstüne alan AB’nin sunduğu taslak mutabakat metni daha sonrasında taraflar en son mutabakata varma konusunda evvelki aylara nazaran fazlaca daha olumlu işaretler vermişti.
İran Dışişleri Bakanlığı, AB tarafınca sunulan ve nükleer müzakerelerde son yol haritası olarak kabul edilen mutabakat taslağına ait görüşlerini 15 Ağustos’ta AB’ye iletmiş ve taslak metne verdikleri cevaba karşılık ABD’nin yanıtını beklediklerini açıklamıştı.
İran’ın cevabını “makul” olarak niteleyen AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Borrell, 23 Ağustos’ta mevzuyla ilgili açıklamasında, ABD’den olumlu cevap gelmesi halinde bu hafta sonu İran ile nükleer muahedeye varılabileceğini söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 24 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, İran ile nükleer muahedeye ait taslak metne yönelik AB aracılığı ile İran’ın görüşlerine karşılık verdiklerini duyurmuştu. Lakin bakanlık, ABD’nin karşılığının içeriği konusunda rastgele bir ayrıntı paylaşmamıştı.
İSRAİL, İRAN İLE NÜKLEER MUTABAKATA KARŞI
İsrail ise İran’ın nükleer programına ait müzakere edilen mutabakatın Tahran’a her yıl 100 milyar dolar sağlayacak “kötü” bir muahede olduğunu belirterek karşı çıkıyor.
İsrail Başbakanı Yair Lapid, 24 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, Tahran’ın elde edeceği finansmanı İhtilal Muhafızlarını güçlendirmek, İran halkını baskılamak, Orta Doğu’daki ABD üslerine saldırmak ve Hizbullah, Hamas ile İslami Cihad’a takviye vermek için kullanacağını savunarak, “İran’ın nükleer bir devlet olmasını engellemek için harekete geçeceklerini” tabir etmişti.