Tony’den ünlü tabip Murat’a: Uydurma bir hesaba nasıl aşık oldum? Dijital dünyanın gelişmesiyle birlikte hayatımıza yeni tabirler girdi. Bu tabirler içinde catfishing, deepfake de var. Dijital dolandırıcılık biçimleri de gelişen teknolojiyle bir arada artıyor.
‘Catfishing’, sanal bir düzmece profil yaratarak, çoklukla duygusal bağ arayan insanları dolandırmak olarak tanımlanıyor. İngiltere’deki bankacılık ve finans dalını temsil eden UK Finance için yapılan bir araştırmada, Ocak ve Kasım 2020 içinde para havalelerini içeren bu çeşit romantik dolandırıcılıklarda bundan evvelki yıla nazaran yüzde 20 artış olduğu tespit edildi.
“Deepfake” teknolojisi ise yüz fotoğrafı ya da tablodan, yüksek gerçekçiliğe sahip, konuşan, gülen ya da yüz sözlerini kullanan uydurma görüntüler üretilmesine imkan sağlıyor, bunun yanı sıra rastgele bir görüntüdeki konuşmayı değiştirip düzenleyebiliyor.
BBCTürkçe’den Çağıl Kasapoğlu, bu hususta çok çarpıcı bir öyküye paylaştı. Tüm bu tabirleri kapsayan dijital bir dolandırıcılık hikayesinin bir kısmı şöyleki:
Dzisky, “Onu Google’da aradım, hakkında bir hayli şey vardı. Fotoğrafları ve Türkçe görüntüleri bakılırsabiliyordum. Her yerdeydi, hatta televizyonda bile. Onun hakkında hiç bir kuşkum kalmadı, gerçek bir tanesiydi ve tanınmış bir cerrahtı” diyor.
Para Gönderdi
İkili görüşmeye devam etti. bir süre daha sonra kelamda tabip Şanghay’a gittiğini söylemiş oldu, kredi kartı çalışmadığı için 3 bin euro istedi. Dzisky şüphelense de 200 euro gönderdi.
Kelamda tabip 3 gün daha sonra Paris’e gideceğini söylemiş oldu. Dzisky havalimanına gittiğinde ise gelen giden yoktu. Şüphelense de “Onu görüntü görüşmelerinde gördüm, gerçekti. Arkadaşlarım da onu gördüler, çocuklarım onu gördü. Bu gerçek olamazdı” diyor.
Birkaç gün daha sonra Murat yine konuşmak istedi. Yzabel bu defa onu daha büyük ekranda görmek istediğini söylemiş oldu ve bilgisayar üzerinden görüştüler. Lakin manzara hayli berbattı. Bir uzman görüşüne gereksinimi vardı ve görüntü editörü bir arkadaşı ona yardım etti. Ona YouTube’da bir “Obama Deepfake” görüntüsü izletti.
20 Yaşında, Nijeryalı Bir Genç Çıktı
-yine konuştuklarında ona sen kimsin diye sordu. Lakin sürpriz bir karşılık geldi: İsminin David olduğunu, Nijerya’dan 20 yaşında bir hacker olduğunu söylemiş oldu. Dolandırıcılardan epey para kazandıklarını, epeyce geniş bir ağa sahip olduklarını söylemiş oldu. Hatta manzaralı görüşme bile yaptık. Bu geçersiz hesaplarla varlıklı olduğunu, futbolcu olup Kanada’da okumak istediğini söylemiş oldu”
Yzabel yaşadığı olayın akabinde Türkiye’ye gelmiş. İnternette telefonunu bulduğu gerçek cerrah Murat ile görüşmüş.
‘Catfishing’, sanal bir düzmece profil yaratarak, çoklukla duygusal bağ arayan insanları dolandırmak olarak tanımlanıyor. İngiltere’deki bankacılık ve finans dalını temsil eden UK Finance için yapılan bir araştırmada, Ocak ve Kasım 2020 içinde para havalelerini içeren bu çeşit romantik dolandırıcılıklarda bundan evvelki yıla nazaran yüzde 20 artış olduğu tespit edildi.
“Deepfake” teknolojisi ise yüz fotoğrafı ya da tablodan, yüksek gerçekçiliğe sahip, konuşan, gülen ya da yüz sözlerini kullanan uydurma görüntüler üretilmesine imkan sağlıyor, bunun yanı sıra rastgele bir görüntüdeki konuşmayı değiştirip düzenleyebiliyor.
BBCTürkçe’den Çağıl Kasapoğlu, bu hususta çok çarpıcı bir öyküye paylaştı. Tüm bu tabirleri kapsayan dijital bir dolandırıcılık hikayesinin bir kısmı şöyleki:
- Fransız sinema imalcisi Yzabel Dzisky mevcut bir kişinin görüntüsünün bir diğerinin imgesine dönüştürülmesiyle oluşturulan “deepfake” hesaba, yani uydurma bir profile aşık oldu.
- Kelam konusu kişi kendisini Los Angeles’ta yaşayan lakin yakında Fransa’ya taşınmayı planlayan cerrah “Tony” (Colby) olarak tanıtıyordu ve dijital ortamda görüşmeye başladılar. Dzisky, “Kendi ömründen bahsediyordu, ben de benimkini anlatıyordum. Enteresan bir biçimde, köpeklerimizin isimleri ile kızlarımızın isimleri birbirine fazlaca benziyordu. Bayanlar tesadüfleri sever ve ben bunu epeyce romantik buldum” diyor.
- Yzabel’in bir deepfake’e baktığını anlaması için daha büyük bir ekranda manzaralı arama yapması gerekti. Tony rastgele bir sebep göstermeden, ansızın karşılık vermeyi bırakana kadar iletiyle ve kısa imajlı aramalarla irtibat halinde kaldılar.
- Sonunda yanıt verdiğinde isminin Tony değil Murat (BBC tabibin gerçek ismini vermediği için Murat ismi kullanılıyor) olduğunu söylemiş oldu: Türk olduğunu ve İstanbul’da yaşadığını söylemiş oldu.
Dzisky, “Onu Google’da aradım, hakkında bir hayli şey vardı. Fotoğrafları ve Türkçe görüntüleri bakılırsabiliyordum. Her yerdeydi, hatta televizyonda bile. Onun hakkında hiç bir kuşkum kalmadı, gerçek bir tanesiydi ve tanınmış bir cerrahtı” diyor.
Para Gönderdi
İkili görüşmeye devam etti. bir süre daha sonra kelamda tabip Şanghay’a gittiğini söylemiş oldu, kredi kartı çalışmadığı için 3 bin euro istedi. Dzisky şüphelense de 200 euro gönderdi.
Kelamda tabip 3 gün daha sonra Paris’e gideceğini söylemiş oldu. Dzisky havalimanına gittiğinde ise gelen giden yoktu. Şüphelense de “Onu görüntü görüşmelerinde gördüm, gerçekti. Arkadaşlarım da onu gördüler, çocuklarım onu gördü. Bu gerçek olamazdı” diyor.
Birkaç gün daha sonra Murat yine konuşmak istedi. Yzabel bu defa onu daha büyük ekranda görmek istediğini söylemiş oldu ve bilgisayar üzerinden görüştüler. Lakin manzara hayli berbattı. Bir uzman görüşüne gereksinimi vardı ve görüntü editörü bir arkadaşı ona yardım etti. Ona YouTube’da bir “Obama Deepfake” görüntüsü izletti.
20 Yaşında, Nijeryalı Bir Genç Çıktı
-yine konuştuklarında ona sen kimsin diye sordu. Lakin sürpriz bir karşılık geldi: İsminin David olduğunu, Nijerya’dan 20 yaşında bir hacker olduğunu söylemiş oldu. Dolandırıcılardan epey para kazandıklarını, epeyce geniş bir ağa sahip olduklarını söylemiş oldu. Hatta manzaralı görüşme bile yaptık. Bu geçersiz hesaplarla varlıklı olduğunu, futbolcu olup Kanada’da okumak istediğini söylemiş oldu”
Yzabel yaşadığı olayın akabinde Türkiye’ye gelmiş. İnternette telefonunu bulduğu gerçek cerrah Murat ile görüşmüş.