STRIF
Member
2019 yılının sonlarında patlak veren koronavirüs salgınından bu yana bilim insanları COVID-19 aşıları geliştirmek için büyük uğraş sarf ediyor. İlaç şirketleri tahminen de şimdiye kadar görülmemiş bir biçimde aşı ve enfeksiyonun tesirini azaltacak ilaçları geliştirmek için yarışıyor.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, 230’dan fazla aşı adayı var. Ülkemizde ise SinoVac ve BioNTech kullanımda. Ayrıyeten Sputnik V de ilerleyen haftalarda aşı takvimimizde yer alacak. 50 milyon doz Sputnik V yolda. Bu aşıların özelliklerini sizler için derledik…
COVID-19 aşıları: BioNTech ve Pfizer
Bilim insanları, COVID-19 aşılarını birkaç cinste geliştiriyor. Sıhhat Bakanlığı‘nın yayımladığı kaynağa göre bu çeşitler, inaktif aşılar, atenüe aşılar, protein bazlı aşılar, viral vektör aşıları ve mRNA-DNA aşıları olmak üzere beşe ayrılıyor.
Örneğin, SinoVac inaktif aşı tipinde. Sputnik V adenovirüs aşısı (viral vektör) iken Pfizer / BioNTech asışı mRNA teknolojisiyle geliştirildi.
İnaktif aşılar özetlemek gerekirse etkisiz virüs taşıyan aşılardır. Bu, klasik bir aşı metodudur. Son teknolojiyle geliştirilen mRNA aşıları, kendi başına inançlı bağışıklık karşılığı oluşturan protein üretmek için genetik olarak tasarlanmış RNA ve DNA parçacıkları kullanır. Adenovirüs aşılarında (viral vektör) ise virüsün RNA parçacıklarını taşıyan hastalığa sebep olmayan virüsler kullanıyorlar.
Artık mRNA aşı teknolojisiyle bilim insanlarının geliştirdiği BioNTech ve Pfizer aşısına göz atalım…
Alman şirketi BioNTech ile ABD merkezli Pfizer şirketleri BNT162b2 isimli COVID-19 aşısını geliştirdi. Çalışma, BioNTech-Pfizer aşısının semptomatik COVID-19 hadiselerini tüm yaş kümelerinde yüzde 94 oranında azalttığını ortaya koydu. Tek bir doz ise iki hafta daha sonra semptomatik enfeksiyonlara karşı muhafazada yüzde 57 tesirli oldu.
Hakemli çalışmaya göre aşı, çok başarılı. İki dozdan daha sonra koronavirüse bağlı önemli hastalıkları önlemede yüzde 92 tesirli. Birinci dozdan daha sonra ise yüzde 62 tesirli olduğunu gösterdi.
Geliştiriciler aşıyı en az 4-6 hafta ortayla 2 doz halinde öneriyor. Lakin son çalışmalara bakılırsa üçüncü doz daha güzel olabilir. Bu aşı, eksi 75 santigrat derecede koruma edilmesi gerekiyor. bununla birlikte 2 – 8 santigrat derecede soğutulduğunda 5 günlük ömrü var.
Klinik faz 3 denemelerine bakılırsa BioNTech aşısı, koronavirüs enfeksiyonlarını önlemede yüzde 95 tesir oranına sahip.
SinoVac COVID-19 aşısı ve özellikleri
Çin merkezli biyoteknoloji şirketinin geliştirdiği SinoVac aşısı ülkemizde kullanımda. Uzmanlar, iki doz formunda inaktif virüs taşıyan bu aşıyı veriyor. Bedenin bağışıklık sistemini önemli bir hastalık cevabı riski olmadan virüse maruz bırakmak için öldürülmüş viral partikülleri kullanarak çalışır.
Aşının tesir oranı Türkiye’deki denemelere göre yüzde 90‘ın üzerinde. Lakin Brezilya’daki denemelere göre yüzde 50. Endonezya’daki datalara bakılırsa ise yüzde 65. Ama farklı datalara rağmen birfazlaca ülke, aşının ağır COVID-19 enfeksiyonlarını önlemede başarılı olduğunu bildirdi.
2 ila 8 santigrat derece içinde koruma edilen SinoVac COVID-19 aşısının avantajı da burada. Çünkü, BioNTech aşısı her ne kadar daha tesirli görünse de saklama şartlarının zorluğu, aşıyı kimi bölgelerden yoksun bırakıyor.
SinoVac COVID-19 aşısı şimdiye dek önemli bir yan tesir göstermedi.
Sputnik V aşısı Türkiye’ye geliyor
Gamaleya Araştırma Enstitüsünün geliştirdiği Sputnik V aşısı biroldukca ülkeyi şaşkına çevirmişti. Rusya Ağustos 2020’de kelam konusu aşının faz 3 denemeleri başlamadan hudutlu kullanım onayı verdi.
Rusya’nın paylaştığı bilgilere nazaran Sputnik V, koronavirüs enfeksiyonlarını önlemede yüzde 95 tesirli. Rus bilim insanları, aşı prototiplerinde yaygın nezle virüsleri işledi. Dozlarda farklı adenovirüs vektörü (rAd26 ve rAd5) seçtiler.
İki doz için tıpkı adenovirüsün kullanılması, bedenin vektöre karşı bir bağışıklık reaksiyonu geliştirmesine ve ikinci doz uygulandığında onu yok etmesine niye olabilir. İki farklı vektör bunun mümkünlüğünü azaltır. Adenovirüsleri bedeni kendisine bağışıklık yansısı vermeye yönlendiren SARS-CoV-2 diken proteini ile birleştirdiler.
Çalışmaya ait orta faz 3 datalarını araştırmacılar, Şubat 2021’de yayımladı. Orta sonuçlar, aşının semptomatik enfeksiyonu önlemede yüzde 91,6 tesirli olduğunu gösterdi. Denemelerde önemli bir yan tesir ise görülmedi. Bildirilen yan tesirlerin yaklaşık yüzde 94’ü fazlaca yavaşça.
Bu aşı, susuz biçimde iken 2 ila 8 santigrat derecede koruma edilmesi gerekiyor. Sıvı biçimdeyken ise bu şartlar eksi 20 santigrat derece. Uzmanlar, 21 gün ortayla iki doz biçiminde uyguluyor.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, 230’dan fazla aşı adayı var. Ülkemizde ise SinoVac ve BioNTech kullanımda. Ayrıyeten Sputnik V de ilerleyen haftalarda aşı takvimimizde yer alacak. 50 milyon doz Sputnik V yolda. Bu aşıların özelliklerini sizler için derledik…
COVID-19 aşıları: BioNTech ve Pfizer
Bilim insanları, COVID-19 aşılarını birkaç cinste geliştiriyor. Sıhhat Bakanlığı‘nın yayımladığı kaynağa göre bu çeşitler, inaktif aşılar, atenüe aşılar, protein bazlı aşılar, viral vektör aşıları ve mRNA-DNA aşıları olmak üzere beşe ayrılıyor.
Örneğin, SinoVac inaktif aşı tipinde. Sputnik V adenovirüs aşısı (viral vektör) iken Pfizer / BioNTech asışı mRNA teknolojisiyle geliştirildi.
İnaktif aşılar özetlemek gerekirse etkisiz virüs taşıyan aşılardır. Bu, klasik bir aşı metodudur. Son teknolojiyle geliştirilen mRNA aşıları, kendi başına inançlı bağışıklık karşılığı oluşturan protein üretmek için genetik olarak tasarlanmış RNA ve DNA parçacıkları kullanır. Adenovirüs aşılarında (viral vektör) ise virüsün RNA parçacıklarını taşıyan hastalığa sebep olmayan virüsler kullanıyorlar.
Artık mRNA aşı teknolojisiyle bilim insanlarının geliştirdiği BioNTech ve Pfizer aşısına göz atalım…
Alman şirketi BioNTech ile ABD merkezli Pfizer şirketleri BNT162b2 isimli COVID-19 aşısını geliştirdi. Çalışma, BioNTech-Pfizer aşısının semptomatik COVID-19 hadiselerini tüm yaş kümelerinde yüzde 94 oranında azalttığını ortaya koydu. Tek bir doz ise iki hafta daha sonra semptomatik enfeksiyonlara karşı muhafazada yüzde 57 tesirli oldu.
Hakemli çalışmaya göre aşı, çok başarılı. İki dozdan daha sonra koronavirüse bağlı önemli hastalıkları önlemede yüzde 92 tesirli. Birinci dozdan daha sonra ise yüzde 62 tesirli olduğunu gösterdi.
Geliştiriciler aşıyı en az 4-6 hafta ortayla 2 doz halinde öneriyor. Lakin son çalışmalara bakılırsa üçüncü doz daha güzel olabilir. Bu aşı, eksi 75 santigrat derecede koruma edilmesi gerekiyor. bununla birlikte 2 – 8 santigrat derecede soğutulduğunda 5 günlük ömrü var.
Klinik faz 3 denemelerine bakılırsa BioNTech aşısı, koronavirüs enfeksiyonlarını önlemede yüzde 95 tesir oranına sahip.
SinoVac COVID-19 aşısı ve özellikleri
Çin merkezli biyoteknoloji şirketinin geliştirdiği SinoVac aşısı ülkemizde kullanımda. Uzmanlar, iki doz formunda inaktif virüs taşıyan bu aşıyı veriyor. Bedenin bağışıklık sistemini önemli bir hastalık cevabı riski olmadan virüse maruz bırakmak için öldürülmüş viral partikülleri kullanarak çalışır.
Aşının tesir oranı Türkiye’deki denemelere göre yüzde 90‘ın üzerinde. Lakin Brezilya’daki denemelere göre yüzde 50. Endonezya’daki datalara bakılırsa ise yüzde 65. Ama farklı datalara rağmen birfazlaca ülke, aşının ağır COVID-19 enfeksiyonlarını önlemede başarılı olduğunu bildirdi.
2 ila 8 santigrat derece içinde koruma edilen SinoVac COVID-19 aşısının avantajı da burada. Çünkü, BioNTech aşısı her ne kadar daha tesirli görünse de saklama şartlarının zorluğu, aşıyı kimi bölgelerden yoksun bırakıyor.
SinoVac COVID-19 aşısı şimdiye dek önemli bir yan tesir göstermedi.
Sputnik V aşısı Türkiye’ye geliyor
Gamaleya Araştırma Enstitüsünün geliştirdiği Sputnik V aşısı biroldukca ülkeyi şaşkına çevirmişti. Rusya Ağustos 2020’de kelam konusu aşının faz 3 denemeleri başlamadan hudutlu kullanım onayı verdi.
Rusya’nın paylaştığı bilgilere nazaran Sputnik V, koronavirüs enfeksiyonlarını önlemede yüzde 95 tesirli. Rus bilim insanları, aşı prototiplerinde yaygın nezle virüsleri işledi. Dozlarda farklı adenovirüs vektörü (rAd26 ve rAd5) seçtiler.
İki doz için tıpkı adenovirüsün kullanılması, bedenin vektöre karşı bir bağışıklık reaksiyonu geliştirmesine ve ikinci doz uygulandığında onu yok etmesine niye olabilir. İki farklı vektör bunun mümkünlüğünü azaltır. Adenovirüsleri bedeni kendisine bağışıklık yansısı vermeye yönlendiren SARS-CoV-2 diken proteini ile birleştirdiler.
Çalışmaya ait orta faz 3 datalarını araştırmacılar, Şubat 2021’de yayımladı. Orta sonuçlar, aşının semptomatik enfeksiyonu önlemede yüzde 91,6 tesirli olduğunu gösterdi. Denemelerde önemli bir yan tesir ise görülmedi. Bildirilen yan tesirlerin yaklaşık yüzde 94’ü fazlaca yavaşça.
Bu aşı, susuz biçimde iken 2 ila 8 santigrat derecede koruma edilmesi gerekiyor. Sıvı biçimdeyken ise bu şartlar eksi 20 santigrat derece. Uzmanlar, 21 gün ortayla iki doz biçiminde uyguluyor.