Türkiye’nin gözü kulağı Ukrayna’da! Savaş en çok iş dünyasını tesirler Tüm dünya Rusya-Ukrayna krizini dikkatle takip ederken, Türkiye de süreci yakından izliyor. O denli ki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrika ziyaretini yarıda kesip Türkiye’ye döndü. Siyasi arenanın haricinde savaş tansiyonunu yakından bir öbür küme ise iş dünyası. Gerginliğin tırmanması hammadde ve besin fiyatlarını baskılarken, memleketler arası nakliyat noktasında kaygılar artıyor. Turizmden inşaata, besinden demir/demir dışı metallere kadar biroldukça kesimde tasa hakim. İki ülke içindeki muhtemel savaşın en epey Türkiye’yi etkileyeceğine kesin gözüyle bakılıyor.
“DEĞER KAYBI DEVAM EDİYOR, BORSADAKİ YABANCILARIN BÜYÜK KISMI ÇIKTI”
Dünya gazetesinden Merve Yiğitcan’ın haberine bakılırsa, DEİK Türkiye-Avrasya İş Kurulları Koordinatör Lideri Ruşen Çetin, bölgedeki gelişmeleri ve Türkiye’ye mümkün tesirlerine ait bölgedeki gerginliğin istikrarları sarsacağını söyleyen Çetin, Ukrayna Grivnası’nda paha kaybının devam ettiğini, borsadaki yabancıların büyük kısmının çıktığını; Rusya tarafında da petrol meblağlarının 88 dolar düzeylerinden 99 dolara çıktığını, gaz fiyatlarının da yükseldiğini vurgulayarak, “İki taraf için de uygun olmayan bir durum. Lakin Ukrayna kesinlikle ki daha fazla etkileniyor” dedi. Gerginliğin tırmanması halinde turizm, havacılık, inşaat/müteahhitlik, besin kesimlerinin olumsuz etkileneceğini söyleyen Çetin, “Ukrayna bizim için çok değerli bir ülke. İki ülkenin 7,4 milyar dolar ticaret hacmi var, 3 milyar dolar ihracat yaptık, 4,4 milyar ithalatımız var. Bu devam ediyor. Lakin bölgedeki gerginlikten dolayı karşılıklı iş hacmimizde bir ölçü düşüş olabilir. Turist sayısı da etkilenebilir. Ukraynalı turist sayısı geçen yıl 2 milyondu. Rusya da Türkiye’nin büyük turizm partneri. Türkiye turizm gelirlerinin yüzde 10’unu Rusya’dan elde ediyor. ötürüsıyla bu iki taraftan da bize zahmet yaşatır” diye konuştu. Çetin, “şu an için” UkUkrayna ile ticari faaliyetlerde kahır olmadığını da kelamlarına ekledi.
“GIDA İTHALATININ YÜZDE 40’I BU İKİ ÜLKEDEN”
Milletlerarası Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Lideri Burak Pehlivan, Soğuk Savaş’tan bu yana milletlerarası sistem için en kritik saatlerin yaşandığı bir müddetçten geçildiğini belirterek, “Savaşın en büyük kaybedeni coğrafyamız olur. Mümkün bir savaştan Ukrayna ve Rusya’dan daha sonra açık orta en büyük ziyanı Türkiye görür” dedi. İş dünyasının sürecin korkulan senaryolara evrilmeden çözülmesini ümit ettiğini kaydeden Pehlivan, “Ukrayna Türkiye’nin hem komşusu hem stratejik partneri. Burada 4,5 milyar doların üzerinde Türk yatırımı var. 700’ün üzerinden firmamız faaliyet gösteriyor. Türk işletmeler burada 30 binin üzerinde bir istihdam yaratıyor. Geçen yıl Türk müteahhitler burada 2 milyar dolara yakın iş aldı. 2,5 milyar doların üzerinde de devam eden iş var. Türkiye’ye en epey turist gönderen 3’üncü ülke Ukrayna. bununla birlikte besin ithalatımızın yaklaşık yüzde 40’ını bu iki ülkeden yapıyoruz. Tüm bu parametreleri ortaya koyduğumuzda burada yaşanacak bir ıstırabın ülkemize dalga dalga gelecek epey önemli tesirleri olur” tabirlerini kullandı. Pehlivan da “şu an için” Ukrayna’da devam eden projelerde, ticari faaliyetlerde ve bankacılık sisteminde sorun olmadığını kelamlarına ekledi.
“EN BÜYÜK KAYIP TURİZMDE OLUR”
Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Lideri ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Lider Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, son birkaç yıldır Rusya ve Ukrayna’nın turizmin değerli ana kaynak pazarlarından olduğunu vurguladı. İki ülke içindeki gerginliğin uzun sürmesi ve hava trafiğinin kapanması durumunda turizm dalının darbe alacağını belirten Bülbüloğlu, “Rusya’dan 5 milyon turist geldi. Bu yıl üzerine çıkarma maksadımız vardı. Ukrayna tarafında her halükârda 1 milyonluk bir turist kaybımız olacak, ekonomik olarak da zayıfl ayabilir. Rusya’da daha büyük kayıp olabilir. Biz döneme kadar sürmesini beklemiyoruz. Lakin makûs senaryoda bu iki ülkeden 4-5 milyon turist kaybımız olabilir. Bu da 5 milyar dolarlık gelir kaybı yaratır. Zira, bu iki ülkedeki kayıplar turizmde istikrarları de bozar. Öteki pazarlarda da tutarlarımızı düşürmek zorunda kalırız. Savaş ortamında arz-talep istikrarı bozulduğunda uygun bir dönem geçirmek mümkün olmaz. Bu yıla da umutla başlamıştık ancak 5 yıldır toparlanamayan turizm dalı sıkıntı durumda kalır. Lakin biz yaz dönemine kadar gerginliğin çözüleceğini umut ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.
“SINIRLI TESİRİ OLACAK”
Rusya ve Ukrayna, deri ve deri konfeksiyon dalı için değerli iki pazar. İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Şenocak, son bir haftadır her iki pazarda da bir sakinlik yaşandığını ve bunun sebebinin de iki ülke içinde yaşanan tansiyon olduğunu söylemiş oldu. Şenocak, “Sorunun bölgesel kalacağını kestirim ve umut ediyoruz. aslına bakarsan geçiş devrindeyiz kesim için. Haliyle hudutlu bir tesiri olacaktır.”
“ÖNCE FİYATLAR YÜKSELECEK, HAMMADDEYE ULAŞIM DERDE GİRECEK”
TOBB Besin Sanayi Meclis Lideri Necdet Buzbaş da savaş yahut savaş emarelerinin ortaya çıkması halinde, coğrafik yakınlık niçiniyle Türkiye’nin hayli etkileneceğini söylemiş oldu. Rusya’ya, Ukrayna üzerinden vakit zaman ihracat yapıldığını ve mesela domateste kotanın dolmasıyla bu ülke üzerinden domates gönderildiğini aktaran Buzbaş, “Bizim temel tarım mamüllerinde buğday, arpa, ayçiçeği ham yahut çekirdek olarak en büyük ithalat kaynağımız, yakınlığı niçiniyle Ukrayna. ötürüsıyla kelam konusu eserler Türkiye’deki besin endüstrinin hammaddeleri, temel girdileri içinde bulunuyor. Savaş belirtileri niçiniyle evvel fiyatlar yükselecek. Hammaddeye ulaşım da kahra girecek. Ayrıyeten Ukrayna kendi vatandaşlarına yetebilmek için kota ve kısıtlamalar getirebilir. Bir fiyat hareketi artacak, ikincisi de hammaddeye ulaşım olmayabilir. Bir an evvel Ukrayna’dan yaptığımız ithalata alternatif kaynaklar bulmamız gerekiyor” formunda konuştu
“UKRAYNA’YA GEMİ BULMAK YÜZDE 20 DAHA PAHALI”
Ukrayna limanlarına kimsenin gitmek istemediğini ve sigorta firmalarının gemileri sigorta yapmadığını kaydeden Taban Besin CEO’su Hasan Hacıhaliloğlu, yaşanılan durumdan dolayı Rusya’nın Ukrayna limanlarına giden gemilere müsaade vermediğini, vermesi halinde bile ortalama 15 gün beklettiğini söylemiş oldu. Rusya’ya bir seyahat planladıklarını lakin ertelemek durumda kaldıklarını söz eden Hacıhaliloğlu, “bir daha Rus şirketlerinden mal almak güç olamaya başladı. Uygulanması beklenen yaptırımlardan Rusya’daki hesaplara para göndermek epey sıkıntı ve risk taşıyor. Ukrayna tarafında ise en büyük mısır ihracatçısı ve ihracat edebilecek 6 milyon ton buğdayı bulunuyor. Şu an Ukrayna’ya gemi bulmak yüzde 20 daha pahalı” dedi.
“İÇ PİYASADA ESER MEŞAKKATİ DA YAŞANABİLİR”
Rusya ve Ukrayna’nın çelik bölümü için her manada kritik iki ülke olduğunu belirten Çelik İhracatçılar Birliği (ÇİB) Lider Yardımcısı ve Çolakoğlu Metalurji Genel Müdürü Uğur Dalbeler, “İki ülke çelik bölümü için hammadde, yarı eser ve eserler için büyük tedarik kaynakları. Bu iki ülkeden yaklaşık 8,3 milyon ton ithalat yapılıyor. Bu ülkelerden tedarikte yaşanacak aksaklık üretime negatif yansır. Sevkiyatların nasıl etkileneceğine göre iç piyasada eser badiresi da yaşanabilir” diye konuştu.
“EN BÜYÜK RİSK PETROL FİYATLARINDAKİ İSTİKRARSIZLIK”
TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayii Meclis Lideri Yavuz Eroğlu, Rusya-Ukrayna içinde yaşanacak mümkün bir savaşın, petrol arzında aksaklıklara yol açabileceğini söylerken, “Bizim hammaddemiz petrolle kontaklı olduğu için, birinci etapta dikkat çeken risk petrol fiyatlarındaki istikrarsızlık olacaktır. Şu an krizin boyutu nerelere masraf bilemeyiz fakat bu biçimde durumlarda genelde petrolde muhtemel bir arz probleminin gündeme gelmesi, esasen devasa yükseklikte olan hammaddemizin bir ölçü daha artmasına niye olabilir. İlerleyen süreçte o ülkelere mal alışverişimiz de etkilenebilir” sözlerini kullandı.
Türkiye makine ihracatında Rusya’nın en süratli büyüyen ülkeler içinde yer aldığını söyleyen Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Lideri Kutlu Karavelioğlu, son senelerda öne çıkan istikrarın 2021 yılında Rusya’ya ihracatı yüzde 35,5 artışla 813 milyon dolara taşıdığını vurguladı. Karavelioğlu, Ukrayna krizinin, Rusya’ya muhtemel bir yaptırım ortaya çıkarması probleminin çok bilinmezlik içerdiğini belirterek, “Makine ithalatı 50 milyar dolara yaklaşmış olan Rusya, makinelerin yüzde 30’unu Çin’den alıyor; kıymetli bir tedarikçisi var yani. Öte yandan yüklü ithalatı Batı’dan. ötürüsıyla Batı’nın Rusya’ya sermaye ve tüketim malı satma üzerinden yaptırım uygulama ihtimalini düşük görüyoruz. Bu nevi ambargoların üçüncü ülkeler üzerinden çarçabuk by-pass edildiğine tekraren şahit olduk; yani pratiğini görmüyoruz. Ukrayna ile ticari alakalar konusunda ise, geçtiğimiz haftalarda imzalanan Türkiye-Ukrayna Özgür Ticaret Anlaşması’nın olumlu tesirleri olacaktır. Özetle, bu gerginliğin, makine bölümüne derin tesirleri olmayacağı ümidindeyiz” diye konuştu. Mümkün bir savaşın, petrol arzında aksaklıklara yol açabileceğini söylerken, “Bizim hammaddemiz petrolle temaslı olduğu için, birinci etapta dikkat çeken risk petrol fiyatlarındaki istikrarsızlık olacaktır” tabirlerini kullandı.
“GÜZEL BİR TABLO ORTAYA ÇIKMIYOR”
Türk Müteahhitler Birliği Lideri Erdal Eren, iki ülke içinde gelişen bu sürecin Türk inşaat kesimini olumsuz etkilemesine kesin gözüyle bakıyor. Eren, “Ukrayna son 10 yıl ortasında gitgide daha fazla iş aldığımız bir pazar olmuştu. Siyasi bağlar bizim orda daha fazla iş almamızı sağladı. Şirketlerimizin Ukrayna’nın her yerinde şantiyeleri var. Teklif hazırlayanlar ve ihaleye girenler var. Bu niçinle telaş başladı. Umarım sağduyu ağır basar” diye konuştu. Ayrıyeten Rusya ve Ukrayna’dan gelen turistlerin kaldığı kıyı bölgelerindeki otellerin büyük kısmını bir daha Müteahhitler Birliği üyesi firmaların işlettiğini belirten Eren, “Pandemide otellerimiz kapalıydı. Bu yıl açılacak diye düşünürken muhtemel savaş hali hem Avrupalıların seyahatlerini azaltacak birebir vakitte aslına bakarsan fazlaca kıymetli konuk kaynağımız olan Rusya ve Ukrayna’yı da etkileyecek. bu biçimde bakınca hoş bir tablo ortaya çıkmıyor” diye konuştu.
İKİ ÜLKEYLE 40 MİLYAR DOLARLIK İŞ HACMİ VAR
Türkiye’nin 2021 yılında Rusya’ya ihracatı 5,29 milyar dolar, bu ülkeden ithalatı 27,6 milyar dolar oldu. Türkiye’nin Ukrayna’ya ihracatı ise 2021’de 2,6 milyar dolar, bu ülkeden ithalatı ise 4,4 milyar dolar.
2021’de Türkiye en epey turist gönderen ülke bir daha Rusya olurken, yaklaşık 4,7 milyon Rus turist geçen yıl Türkiye’yi ziyaret etti. Türkiye’ye en hayli ziyaretçi gönderen 3’üncü ülke ise Ukrayna… Geçen yıl Ukrayna’dan Türkiye’ye gelen turist sayısı 2,06 milyon olarak kayıtlara geçti.
“DEĞER KAYBI DEVAM EDİYOR, BORSADAKİ YABANCILARIN BÜYÜK KISMI ÇIKTI”
Dünya gazetesinden Merve Yiğitcan’ın haberine bakılırsa, DEİK Türkiye-Avrasya İş Kurulları Koordinatör Lideri Ruşen Çetin, bölgedeki gelişmeleri ve Türkiye’ye mümkün tesirlerine ait bölgedeki gerginliğin istikrarları sarsacağını söyleyen Çetin, Ukrayna Grivnası’nda paha kaybının devam ettiğini, borsadaki yabancıların büyük kısmının çıktığını; Rusya tarafında da petrol meblağlarının 88 dolar düzeylerinden 99 dolara çıktığını, gaz fiyatlarının da yükseldiğini vurgulayarak, “İki taraf için de uygun olmayan bir durum. Lakin Ukrayna kesinlikle ki daha fazla etkileniyor” dedi. Gerginliğin tırmanması halinde turizm, havacılık, inşaat/müteahhitlik, besin kesimlerinin olumsuz etkileneceğini söyleyen Çetin, “Ukrayna bizim için çok değerli bir ülke. İki ülkenin 7,4 milyar dolar ticaret hacmi var, 3 milyar dolar ihracat yaptık, 4,4 milyar ithalatımız var. Bu devam ediyor. Lakin bölgedeki gerginlikten dolayı karşılıklı iş hacmimizde bir ölçü düşüş olabilir. Turist sayısı da etkilenebilir. Ukraynalı turist sayısı geçen yıl 2 milyondu. Rusya da Türkiye’nin büyük turizm partneri. Türkiye turizm gelirlerinin yüzde 10’unu Rusya’dan elde ediyor. ötürüsıyla bu iki taraftan da bize zahmet yaşatır” diye konuştu. Çetin, “şu an için” UkUkrayna ile ticari faaliyetlerde kahır olmadığını da kelamlarına ekledi.
“GIDA İTHALATININ YÜZDE 40’I BU İKİ ÜLKEDEN”
Milletlerarası Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Lideri Burak Pehlivan, Soğuk Savaş’tan bu yana milletlerarası sistem için en kritik saatlerin yaşandığı bir müddetçten geçildiğini belirterek, “Savaşın en büyük kaybedeni coğrafyamız olur. Mümkün bir savaştan Ukrayna ve Rusya’dan daha sonra açık orta en büyük ziyanı Türkiye görür” dedi. İş dünyasının sürecin korkulan senaryolara evrilmeden çözülmesini ümit ettiğini kaydeden Pehlivan, “Ukrayna Türkiye’nin hem komşusu hem stratejik partneri. Burada 4,5 milyar doların üzerinde Türk yatırımı var. 700’ün üzerinden firmamız faaliyet gösteriyor. Türk işletmeler burada 30 binin üzerinde bir istihdam yaratıyor. Geçen yıl Türk müteahhitler burada 2 milyar dolara yakın iş aldı. 2,5 milyar doların üzerinde de devam eden iş var. Türkiye’ye en epey turist gönderen 3’üncü ülke Ukrayna. bununla birlikte besin ithalatımızın yaklaşık yüzde 40’ını bu iki ülkeden yapıyoruz. Tüm bu parametreleri ortaya koyduğumuzda burada yaşanacak bir ıstırabın ülkemize dalga dalga gelecek epey önemli tesirleri olur” tabirlerini kullandı. Pehlivan da “şu an için” Ukrayna’da devam eden projelerde, ticari faaliyetlerde ve bankacılık sisteminde sorun olmadığını kelamlarına ekledi.
“EN BÜYÜK KAYIP TURİZMDE OLUR”
Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Lideri ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Lider Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, son birkaç yıldır Rusya ve Ukrayna’nın turizmin değerli ana kaynak pazarlarından olduğunu vurguladı. İki ülke içindeki gerginliğin uzun sürmesi ve hava trafiğinin kapanması durumunda turizm dalının darbe alacağını belirten Bülbüloğlu, “Rusya’dan 5 milyon turist geldi. Bu yıl üzerine çıkarma maksadımız vardı. Ukrayna tarafında her halükârda 1 milyonluk bir turist kaybımız olacak, ekonomik olarak da zayıfl ayabilir. Rusya’da daha büyük kayıp olabilir. Biz döneme kadar sürmesini beklemiyoruz. Lakin makûs senaryoda bu iki ülkeden 4-5 milyon turist kaybımız olabilir. Bu da 5 milyar dolarlık gelir kaybı yaratır. Zira, bu iki ülkedeki kayıplar turizmde istikrarları de bozar. Öteki pazarlarda da tutarlarımızı düşürmek zorunda kalırız. Savaş ortamında arz-talep istikrarı bozulduğunda uygun bir dönem geçirmek mümkün olmaz. Bu yıla da umutla başlamıştık ancak 5 yıldır toparlanamayan turizm dalı sıkıntı durumda kalır. Lakin biz yaz dönemine kadar gerginliğin çözüleceğini umut ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.
“SINIRLI TESİRİ OLACAK”
Rusya ve Ukrayna, deri ve deri konfeksiyon dalı için değerli iki pazar. İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Şenocak, son bir haftadır her iki pazarda da bir sakinlik yaşandığını ve bunun sebebinin de iki ülke içinde yaşanan tansiyon olduğunu söylemiş oldu. Şenocak, “Sorunun bölgesel kalacağını kestirim ve umut ediyoruz. aslına bakarsan geçiş devrindeyiz kesim için. Haliyle hudutlu bir tesiri olacaktır.”
“ÖNCE FİYATLAR YÜKSELECEK, HAMMADDEYE ULAŞIM DERDE GİRECEK”
TOBB Besin Sanayi Meclis Lideri Necdet Buzbaş da savaş yahut savaş emarelerinin ortaya çıkması halinde, coğrafik yakınlık niçiniyle Türkiye’nin hayli etkileneceğini söylemiş oldu. Rusya’ya, Ukrayna üzerinden vakit zaman ihracat yapıldığını ve mesela domateste kotanın dolmasıyla bu ülke üzerinden domates gönderildiğini aktaran Buzbaş, “Bizim temel tarım mamüllerinde buğday, arpa, ayçiçeği ham yahut çekirdek olarak en büyük ithalat kaynağımız, yakınlığı niçiniyle Ukrayna. ötürüsıyla kelam konusu eserler Türkiye’deki besin endüstrinin hammaddeleri, temel girdileri içinde bulunuyor. Savaş belirtileri niçiniyle evvel fiyatlar yükselecek. Hammaddeye ulaşım da kahra girecek. Ayrıyeten Ukrayna kendi vatandaşlarına yetebilmek için kota ve kısıtlamalar getirebilir. Bir fiyat hareketi artacak, ikincisi de hammaddeye ulaşım olmayabilir. Bir an evvel Ukrayna’dan yaptığımız ithalata alternatif kaynaklar bulmamız gerekiyor” formunda konuştu
“UKRAYNA’YA GEMİ BULMAK YÜZDE 20 DAHA PAHALI”
Ukrayna limanlarına kimsenin gitmek istemediğini ve sigorta firmalarının gemileri sigorta yapmadığını kaydeden Taban Besin CEO’su Hasan Hacıhaliloğlu, yaşanılan durumdan dolayı Rusya’nın Ukrayna limanlarına giden gemilere müsaade vermediğini, vermesi halinde bile ortalama 15 gün beklettiğini söylemiş oldu. Rusya’ya bir seyahat planladıklarını lakin ertelemek durumda kaldıklarını söz eden Hacıhaliloğlu, “bir daha Rus şirketlerinden mal almak güç olamaya başladı. Uygulanması beklenen yaptırımlardan Rusya’daki hesaplara para göndermek epey sıkıntı ve risk taşıyor. Ukrayna tarafında ise en büyük mısır ihracatçısı ve ihracat edebilecek 6 milyon ton buğdayı bulunuyor. Şu an Ukrayna’ya gemi bulmak yüzde 20 daha pahalı” dedi.
“İÇ PİYASADA ESER MEŞAKKATİ DA YAŞANABİLİR”
Rusya ve Ukrayna’nın çelik bölümü için her manada kritik iki ülke olduğunu belirten Çelik İhracatçılar Birliği (ÇİB) Lider Yardımcısı ve Çolakoğlu Metalurji Genel Müdürü Uğur Dalbeler, “İki ülke çelik bölümü için hammadde, yarı eser ve eserler için büyük tedarik kaynakları. Bu iki ülkeden yaklaşık 8,3 milyon ton ithalat yapılıyor. Bu ülkelerden tedarikte yaşanacak aksaklık üretime negatif yansır. Sevkiyatların nasıl etkileneceğine göre iç piyasada eser badiresi da yaşanabilir” diye konuştu.
“EN BÜYÜK RİSK PETROL FİYATLARINDAKİ İSTİKRARSIZLIK”
TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayii Meclis Lideri Yavuz Eroğlu, Rusya-Ukrayna içinde yaşanacak mümkün bir savaşın, petrol arzında aksaklıklara yol açabileceğini söylerken, “Bizim hammaddemiz petrolle kontaklı olduğu için, birinci etapta dikkat çeken risk petrol fiyatlarındaki istikrarsızlık olacaktır. Şu an krizin boyutu nerelere masraf bilemeyiz fakat bu biçimde durumlarda genelde petrolde muhtemel bir arz probleminin gündeme gelmesi, esasen devasa yükseklikte olan hammaddemizin bir ölçü daha artmasına niye olabilir. İlerleyen süreçte o ülkelere mal alışverişimiz de etkilenebilir” sözlerini kullandı.
Türkiye makine ihracatında Rusya’nın en süratli büyüyen ülkeler içinde yer aldığını söyleyen Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Lideri Kutlu Karavelioğlu, son senelerda öne çıkan istikrarın 2021 yılında Rusya’ya ihracatı yüzde 35,5 artışla 813 milyon dolara taşıdığını vurguladı. Karavelioğlu, Ukrayna krizinin, Rusya’ya muhtemel bir yaptırım ortaya çıkarması probleminin çok bilinmezlik içerdiğini belirterek, “Makine ithalatı 50 milyar dolara yaklaşmış olan Rusya, makinelerin yüzde 30’unu Çin’den alıyor; kıymetli bir tedarikçisi var yani. Öte yandan yüklü ithalatı Batı’dan. ötürüsıyla Batı’nın Rusya’ya sermaye ve tüketim malı satma üzerinden yaptırım uygulama ihtimalini düşük görüyoruz. Bu nevi ambargoların üçüncü ülkeler üzerinden çarçabuk by-pass edildiğine tekraren şahit olduk; yani pratiğini görmüyoruz. Ukrayna ile ticari alakalar konusunda ise, geçtiğimiz haftalarda imzalanan Türkiye-Ukrayna Özgür Ticaret Anlaşması’nın olumlu tesirleri olacaktır. Özetle, bu gerginliğin, makine bölümüne derin tesirleri olmayacağı ümidindeyiz” diye konuştu. Mümkün bir savaşın, petrol arzında aksaklıklara yol açabileceğini söylerken, “Bizim hammaddemiz petrolle temaslı olduğu için, birinci etapta dikkat çeken risk petrol fiyatlarındaki istikrarsızlık olacaktır” tabirlerini kullandı.
“GÜZEL BİR TABLO ORTAYA ÇIKMIYOR”
Türk Müteahhitler Birliği Lideri Erdal Eren, iki ülke içinde gelişen bu sürecin Türk inşaat kesimini olumsuz etkilemesine kesin gözüyle bakıyor. Eren, “Ukrayna son 10 yıl ortasında gitgide daha fazla iş aldığımız bir pazar olmuştu. Siyasi bağlar bizim orda daha fazla iş almamızı sağladı. Şirketlerimizin Ukrayna’nın her yerinde şantiyeleri var. Teklif hazırlayanlar ve ihaleye girenler var. Bu niçinle telaş başladı. Umarım sağduyu ağır basar” diye konuştu. Ayrıyeten Rusya ve Ukrayna’dan gelen turistlerin kaldığı kıyı bölgelerindeki otellerin büyük kısmını bir daha Müteahhitler Birliği üyesi firmaların işlettiğini belirten Eren, “Pandemide otellerimiz kapalıydı. Bu yıl açılacak diye düşünürken muhtemel savaş hali hem Avrupalıların seyahatlerini azaltacak birebir vakitte aslına bakarsan fazlaca kıymetli konuk kaynağımız olan Rusya ve Ukrayna’yı da etkileyecek. bu biçimde bakınca hoş bir tablo ortaya çıkmıyor” diye konuştu.
İKİ ÜLKEYLE 40 MİLYAR DOLARLIK İŞ HACMİ VAR
Türkiye’nin 2021 yılında Rusya’ya ihracatı 5,29 milyar dolar, bu ülkeden ithalatı 27,6 milyar dolar oldu. Türkiye’nin Ukrayna’ya ihracatı ise 2021’de 2,6 milyar dolar, bu ülkeden ithalatı ise 4,4 milyar dolar.
2021’de Türkiye en epey turist gönderen ülke bir daha Rusya olurken, yaklaşık 4,7 milyon Rus turist geçen yıl Türkiye’yi ziyaret etti. Türkiye’ye en hayli ziyaretçi gönderen 3’üncü ülke ise Ukrayna… Geçen yıl Ukrayna’dan Türkiye’ye gelen turist sayısı 2,06 milyon olarak kayıtlara geçti.